Deskundigen over Black Friday: “Stop met deze ongezonde kooplust”

Onderzoekers en hoogleraren eisen van het nieuwe kabinet om de huidige vorm van Black Friday af te schaffen. Zo zou het kortingsfestijn een ongezonde kooplust aanwakkeren en is het wat betreft duurzaamheid een ramp voor onze planeet. De Raad voor de leefomgeving en Infrastructuur (Rli) presenteert vandaag een rapport met hetzelfde advies: de aarde kan onze ongeremde consumptie niet aan. Dat bericht het AD.

André van der Zande, commissievoorzitter bij het Rli noemt Black Friday “de hoogmis van verspil en van de wegwerpeconomie.” Volgens hem is het een vorm van massahysterie die maximaal wordt uitgemolken door ondernemers met steun van de overheid.

Consumptie-onderzoeker Hans Dagevos zegt tegen het AD dat de maak- en afdankprocessen van consumptiegoederen tal van effecten hebben op medemens en milieu. “Behalve dat de kortetermijnfijn van het Black-Friday-verhaal schijn blijkt te zijn, verbloemt het de langetermijnpijn van ons overmatige consumeren.”

Producenten zijn zo sneller geneigd om producten te maken die ‘versneld verouderen’ of die zo slecht van kwaliteit zijn dat ze maar een korte levensduur hebben. Cees-Jan Pen, hoofd van een onderzoeksgroep bij Fontys Hogescholen die verspilling onder de loep neemt, zegt bij het AD daarover: “Acties als Black Friday sporen klanten aan om meer van deze troep te kopen, alles met een beroep op een door het kapitalistische model gecreëerd begrip van schaarste.” Door het gevoel van schaarste zouden consumenten denken dat ze iets écht nodig hebben, omdat ze het anders zouden mislopen.

Deskundigen geven als mogelijke oplossing om producten niet weg te gooien, maar een tweede kans te geven door middel van reparatie of een beloning via retour. Maar dat gebeurt volgens Arjen Wals, hoogleraar Duurzaamheid aan Wageningen University, maar zelden.

Sommige bedrijven keren Black Friday wel al de rug toe. Zo sluiten de winkels van Dille & Kamille vandaag hun deuren. Het personeel gaat boompjes planten in de natuur. En de Ikea plaatst marktplaatsadvertenties op billboards van mensen die hun Ikeameubel willen doorverkopen.

Bron: AD