Dagrijverlichting: “Veel automobilisten weten niet dat de achterlichten niet branden”

Het is herfst. De dagen worden rap korter en het verkeer moet zich vaker een weg banen door mist en regen. Lampen aan is dan het devies voor automobilisten. Sinds 2011 is op auto's de dagrijverlichting verplicht, dankzij Europese regelgeving. Is het een succes? Niet helemaal, vindt de ANWB. “De dagrijverlichting wordt door bestuurders verkeerd gebruikt. Vooral bij slecht zicht.” Wat gaat er mis en hoe kan de verkeersveiligheid worden verbeterd? 

Zie jij overdag ook weleens auto’s rijden waarvan de lampen aan de voorzijde branden maar achter niet? Dat is het fenomeen dagrijverlichting. In 2011 is het verplicht gesteld voor alle nieuwe (type) auto’s. De regelgeving is Europees bepaald om de verkeersveiligheid op de weg bij daglicht te bevorderen.

Dat verhoogde zichtbaarheid van auto’s helpt in het voorkomen van ongelukken, blijkt uit cijfers van het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek SWOV. Als nagenoeg elke automobilist overdag licht zou voeren, kunnen op jaarbasis in Nederland tegen de 30 doden en 500 ernstig gewonden worden voorkomen.

Kunnen we ruim 10 jaar na invoering van de dagrijverlichting spreken van een succes? Niet helemaal, vindt de ANWB bij monde van Erik Jan de Jong. “De dagrijverlichting wordt door automobilisten vaak verkeerd gebruikt.”

Hoe zit dat? Auto-expert De Jong schetst wat in de praktijk het probleem is. “Als het mistig of regenachtig is overdag zie je auto’s met de dagrijverlichting aan rijden. Die voeren dan geen achterverlichting. Bij veel auto’s branden de achterlichten niet in combinatie met dagrijlichten. Dat komt de zichtbaarheid van deze weggebruikers bij slechte weersomstandigheden niet ten goede.“

“En dagrijverlichting is in die omstandigheden gewoonweg niet de juiste verlichting”, benadrukt De Jong. “Dimlicht is dan de enige juiste verlichting en die is ook verplicht. Dagrijlichten zijn niet bedoeld voor rijden bij slecht zicht.”   

“Inmiddels is ons wel duidelijk dat veel automobilisten er zich niet bewust van zijn dat bij dagrijverlichting de achterlichten bij veel auto’s niet branden”, geeft De Jong aan. Daar zijn volgens hem verschillende oorzaken voor. “De dashboardverlichting brandt wél. Dan denk je als automobilist al gauw dat je koplampen én je achterverlichting branden. De brandende dashboardverlichting was vroeger een teken van “de lampen zijn aan.” Dat is met de introductie van dagrijlicht veranderd en dat zet automobilisten op het verkeerde been.”

Verder zijn er type auto’s die automatisch ingeschakelde dimlichten hebben. Als het donker wordt gaan de lampen voor en achter (de primaire verlichting) van de auto’s vanzelf aan. “Maar die gaan níet aan als het overdag het zicht is verslechterd door mist, sneeuw of regen. De sensor die de lampen aanstuurt, kan alleen licht en donker herkennen. Maar slecht zicht herkennen doet die sensor dus niet!” 

Weggebruikers laten ook weten dat het op de weg niet altijd goed gaat met de verlichting, aldus De Jong. “Op een mistige dag sturen mensen naar ons, naar de politie en Veilig Verkeer Nederland tweets. “Er rijden auto’s rond zonder achterlichten. Dat is onveilig!” De ANWB voelt zich aangesproken en erkent de tekortkoming van de dagrijverlichting of feitelijk het onjuiste gebruik van deze nieuwe soort verlichting. “Voor ons is het een punt van zorg.”

In 2015 is de Europese regelgeving omtrent dagrijverlichting aangepast. Tot dat jaar was het niet toegestaan dat op auto’s ook de achterlichten overdag automatisch inschakelen. Na de regelwijziging mag dit wel. Maar, de keus hiervoor is aan de fabrikant. 

De Jong somt uit zijn hoofd op welke merken niet hebben gekozen voor dagrijverlichting met de achterlichten aan: “Volkswagen, Toyota… doen het niet. Dat zijn ook meteen merken waarvan wereldwijd de meeste auto’s worden verkocht.”

Volgens de ANWB-expert is in 2011 een onvolkomen regeling ingevoerd: “De dagrijverlichting is in de basis een goed idee. Aan de voorkant van de auto gaan twee ledlampjes aan, zodra je de auto start. Ze branden automatisch en ze zijn niet eens uitschakelbaar. Prima bij mooi weer en goed zicht. Uit onderzoek blijkt ook dat dit de verkeersveiligheid verhoogt omdat auto’s beter zichtbaar zijn.”

In het straatbeeld zie je dus de meeste veel auto’s met dagrijverlichting rondrijden waarvan de achterlichten niet branden. Bij goed weer geen probleem. Maar bij slecht weer, zoals regen, sneeuw of mist overdag, is dit wel een probleem vindt de ANWB, omdat de kans op ongelukken toeneemt omdat auto’s minder goed zijn te zien.

Wat betreft de verbetering van de verkeersveiligheid is er volgens de ANWB een simpele oplossing en boodschap, ongeacht het type auto dat je bestuurt en of die oud is of nieuw. “Is het overdag mistig, regent of sneeuwt het? Geef een slinger aan je lichtschakelaar zodat je dimlichten, voor- en achter, aanstaan. Dan doe je het goed. Formeel kun je zelfs een bekeuring krijgen voor het niet voeren van de juiste verlichting als je dit niet doet. Want in het donker en bij slecht zicht overdag moet je de dimlichten voeren.”

Moeten er ander regels komen om de verkeersveiligheid nog verder te verhogen? “Nou, in 2015 is er al een reparatie gekomen. Toen werd toegestaan dat de achterlichten ook mogen branden bij dagrijverlichting.”

Het zou geen slecht idee zijn om de auto-industrie te vragen om mee te denken over een oplossing, zodat er bij slecht zicht overdag óók gezorgd wordt voor verlichting voor en achter, vindt De Jong. “Er zijn al merken waarvan de achterlichten aangaan, zodra de ruitenwisser wordt aangezet.”

Maar op bestaande auto’s kan dit niet meer worden toegepast. “De enige oplossing waar wij dan bij uitkomen is bewustwording. “Zet je licht aan” is de slogan voor de campagne van de ANWB voor het voeren van de juiste fietsverlichting. Die kunnen we regelrecht doortrekken naar de automobilist. De boodschap is hetzelfde voor iedereen die bij slecht zicht overdag de weg op gaat: zet je licht aan!” 

Heb jij een vraag over jouw auto? Stel deze dan hier op Kassa's Vraag & Beantwoord! Heb je zelf kennis over een bepaald onderwerp? Help anderen op weg en beantwoord vragen op ons forum!