Commerciële databoeren registreren gegevens betaalgedrag voor kredietwaardigheid

Deze ‘commerciële databoeren’ worden ingehuurd door woningcorporaties, energiemaatschappijen of telecombedrijven om de 'kredietwaardigheid' van nieuwe klanten te beoordelen. Met andere woorden: ze willen zeker weten dat jij elke maand je rekening netjes op tijd betaalt en kijken daarvoor naar je betaalgeschiedenis.

Hoe komen deze handelsinformatiebureaus aan je gegevens? Al jaren verzamelen ze meldingen van incassobureaus, maar ook betaalinformatie van telecombedrijven, verkeersboetes, informatie uit het kadaster en de Kamer van Koophandel. Was jij ergens een keer te laat met betalen? Dan krijg je een negatieve kredietregistratie op je naam. Van al deze gegevens maken ze een ‘kredietscore’. Een 10 wil zeggen dat je altijd netjes je rekeningen hebt betaald, maar bij een score van 5 heb je in het verleden wel eens betalingen gemist. En door deze kredietscore over jou te verkopen aan andere bedrijven waar jij klant wilt worden, bijvoorbeeld energiemaatschappij Budget Energie, verdienen deze databureaus geld. "Wij ontvangen van handelsinformatiebureau Experian een score die correspondeert met wel of niet vragen om een waarborgsom", laat Budget Energie weten. "Zo voorkomen we eventuele betalingsproblemen in de toekomst, wat voor zowel de klant als voor ons onwenselijk zou zijn." De volledige reactie van Budget Energie lees je hier.

Bijna niemand weet dat deze gegevens worden verzameld. En soms blijkt de betalingsinformatie die een databureau over iemand heeft opgeslagen en doorverkocht, ook niet te kloppen. Dat overkwam Eline. Toen ze wilde overstappen naar een nieuwe energiemaatschappij moest ze een waarborgsom van honderden euro’s betalen omdat ze hoorde dat ze een negatieve kredietscore had. Uiteindelijk kwam ze uit bij het handelsinformatiebureau Experian. In hun database stonden op haar naam drie niet-betaalde rekeningen van een telefoonmaatschappij ter waarde van 4.000 euro, gekoppeld aan een adres waar ze nooit heeft gewoond. Toen ze deze foute registratie uit de database wilde hebben, kreeg ze van het databureau te horen dat ze zelf moest ‘bewijzen’ dat deze betalingsinformatie over haar niet klopte. "Ik vind dat echt heel raar. Ze hebben mij ook nooit laten weten dat ik met een negatieve registratie in hun database stond. Dat kan toch niet zomaar?" Na heel veel bellen en mailen met het databureau en de telefoonmaatschappij heeft Experian nu wel toegezegd dat ze de negatieve registratie van Eline gaan wissen. Eline: "maar het was wel echt veel gedoe."

Volgens Michiel van Nispen van de SP hebben deze handelsinformatiebureaus een wettelijke informatieplicht. En dus zouden ze je een brief of een mailtje moeten sturen als ze jouw informatie doorgeven aan een energiemaatschappij, waar jij klant wilt worden. "We gaan Kamervragen stellen en de minister om opheldering vragen. Want ze voldoen wat ons betreft nu niet aan die wettelijke informatieplicht", aldus van Nispen. Ook D66 komt met Kamervragen hierover. Een van de grotere handelsinformatiebureaus, Experian, vindt dat ze wel voldoen aan de informatieplicht. Je kan hier hun reactie lezen.

Inmiddels is de Autoriteit Persoonsgegevens een onderzoek gestart naar de handelswijze van deze handelsinformatiebureaus. ‘Wij krijgen veel klachten over dit soort praktijken. Mensen kunnen hier in hun persoonlijk leven echt last van hebben,’ zegt een woordvoerder. In het najaar hopen ze met de eerste resultaten van het onderzoek te komen. Lees de volledige reactie van Autoriteit Persoonsgegevens hier.

Hier kan jij bij verschillende bedrijven, waaronder de drie grote handelsinformatiebureaus Experian, Focum en EDR kredietregistraties, opvragen welke gegevens ze over jou hebben opgeslagen.  

Ben jij onterecht afgewezen als klant bij een bedrijf of heb je een waarborgsom gekregen omdat je niet ‘kredietwaardig’ zou zijn? Je kan het dan melden bij het meldpunt ‘Dupe van je Data’ van de Consumentenbond.