Buitenlandse oplichters? Europese IBAN-Naam Check nodig om fraudeurs te weren

Er moet vaart worden gemaakt met het verder uitrollen van de IBAN-Naam Check in Europa om oplichting door buitenlandse fraudeurs tegen te gaan. Met deze check kun je binnen Nederland controleren of de naam bij het opgegeven rekeningnummer hoort. Deze controle ontbreekt echter vaak bij geld overmaken naar buitenlandse rekeningnummers, zodat fraudeurs vrij spel hebben.

Dat zeggen De Nederlandsche Bank (DNB), de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een reactie op een uitzending van consumentenprogramma Kassa (BNNVARA) vanavond over kredietfraude.

Uit onderzoek van Kassa blijkt dat mensen vaak honderden euro's moeten overmaken naar bijvoorbeeld Italiaanse en Spaanse rekeningnummers in ruil voor een krediet dat zij vervolgens nooit ontvangen.  

De AFM ontving de afgelopen maanden tientallen meldingen over kredietfraude, en zegt dat dit waarschijnlijk het topje van de ijsberg is, omdat mensen niet de weg weten naar hun fraudemeldpunt.

"Het is voor de AFM moeilijk om dergelijke fraudeurs aan te pakken, vooral omdat deze vanuit het buitenland werkzaam zijn. Daarnaast verdwijnen de websites ook weer net zo snel als ze opkomen en verschijnt vervolgens een andere website met hetzelfde aanbod", aldus woordvoerder Yolanda Bieckmann.

Surepay, de uitvinder van de IBAN-naam-nummercontrole in Nederland, herkent de problemen ook.

Woordvoerder Ramon Verweij: "We zien dat doordat de controle in Nederland zo breed is geïmplementeerd, fraudeurs steeds meer 'internationaal' gaan. Daarom werken wij hard aan Europese uitbreiding van deze controle. Wij voeren al checks uit voor banken in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk en bereiden pilots voor met banken in Duitsland, België en Finland. Ook controleren we een deel van internationale (cross-border) betalingen. Deze oplossing wordt de komende tijd verder uitgebreid."

Met de IBAN-Naam Check kun je fraude en fouten bij betalingen voorkomen én zijn fraudeurs makkelijker op te sporen. Surepay zegt zo’n 100.000 keer per dag een waarschuwing te geven dat de naam en de rekeninghouder niet dezelfde is.

Volgens DNB komt de Europese Commissie naar verluidt in de loop van 2022 met een wetsvoorstel voor het verder uitbreiden van de IBAN-Naam Check.

Benieuwd wat de verdachte signalen van kredietoplichters zijn? In onderstaande video legt Jeroen Wolfsen van MoneyWise het uit. Het artikel gaat verder na onderstaande video.

Heb je een lening nodig en wil je weten of je met een betrouwbare partij te maken hebt? Lees dan de volgende tips van de AFM:

• Controleer of de aanbieder/adverteerder een vergunning heeft van de AFM. Dat kan je doen via het register 'Check je aanbieder' op AFM.nl. Zonder een vergunning mogen aanbieders (of bemiddelaars) je geen lening geven;
• Voor het afsluiten van een lening mag een bedrijf nooit een vergoeding (bijvoorbeeld administratiekosten of een verzekering) in rekening brengen. Dus moet je wel vooraf geld betalen om een lening te krijgen? Dan heb je te maken met een fraudeur;
• Staat er een nummer van de Kamer van Koophandel op de website? Dat is meestal wel het geval als je met een legitieme onderneming hebt te maken;
• Kijk kritisch naar de website. Soms zijn websites vertaald via vertaalmachines als Google Translate, waardoor het taaltechnisch niet in orde is;
• Let ook goed op de e-mailadressen. Vaak lijken ze op die van een bestaand bedrijf, maar is de schrijfwijze net iets anders. Ook worden e-mailadressen gebruikt die eindigen op bijvoorbeeld hotmail.com of gmail.com. Voor een regulier bedrijf zijn dit geen gebruikelijke e-mailadressen

• Bij vermoedens van oplichting of fraude kun je het beste aangifte doen bij de politie;
• Meld het ook bij de AFM en de Fraudehelpdesk. De AFM kan onderzoek doen naar deze bedrijven. De Fraudehelpdesk kan mensen helpen de weg te vinden naar relevante organisaties;
• Juridisch advies kun je inwinnen via bijvoorbeeld het Juridisch Loket.

• Mensen die geen lening kunnen krijgen, maar toch geld nodig hebben (bijvoorbeeld omdat zij schulden hebben of dreigen te krijgen), kunnen contact opnemen met hun gemeente. Zij kunnen je in contact brengen met bijvoorbeeld een budgetcoach of schuldhulpverlener;
• Weet dat het een reden heeft als het niet lukt om via de reguliere weg een lening te krijgen. De bank of kredietverstrekker kijkt bij het bepalen van je maximale lening namelijk naar je leennorm; het bedrag dat je minimaal moet overhouden om van te leven, zodat je niet in financiële problemen komt. Je inkomsten en vaste lasten spelen hierbij een belangrijke rol. Weet dat geldverstrekkers over het algemeen ook geen lening verstrekken als je een negatieve BKR-registratie hebt;
• Kijk voor meer advies op de site van het Nibud.