Btw-verlaging op e-books: waarom daalt de prijs niet?

Een e-book heeft veel voordelen; je sleurt geen zware boeken mee én het scheelt papier. Al je boeken op één reader is voor fervente lezers dan ook echt een uitkomst. Veel mensen wachtten daarom ook op de btw-verlaging in 2020, zodat ze e-books goedkoper konden aanschaffen. Dat bleek echter toch niet zo uit te pakken.

Dat de prijzen van sommige e-books niet daalden, viel ook e-booklezer Lex Muusse op. Hij maakte in 2019 een lijstje met e-books die hij in 2020 wilde aanschaffen tegen een lagere prijs. Tot zijn grote verbazing bleven de prijzen ongewijzigd. Muusse ging voor de zekerheid de prijzen vergelijken met de e-books die hij al eerder in 2019 had gekocht, zoals ‘De een van de ander’ (€7,99), ‘De nieuwe wereldorde’ (€11,99), ‘Niets is waar en alles is mogelijk’ (€4,99) en ‘De zeven zintuigen’ (€11,99). Wederom kwam hij tot de ontdekking dat de prijzen gelijk zijn gebleven. “Ik vond dat heel merkwaardig. Een btw-verlaging maar geen daarmee corresponderende prijsverlaging. Dat komt voor mij toch neer op een stilzwijgende prijsverhoging”, zegt Muusse verontwaardigd.

Kassa-kijker Nico Heijt koopt vooral luisterboeken vanwege zijn slechte ogen. Ondanks dat luisterboeken ook onder de btw-verlaging vallen, viel het Heijt juist op dat de prijzen voor luisterboeken gestegen waren. “Ik heb het aan de webwinkel gevraagd hoe dat kan. De webwinkel geeft aan dat de uitgever de prijs bepaalt. Nu de prijs niet omlaaggaat, heeft de btw-verlaging helemaal geen voordeel voor de consument. Dan gaat het gewoon in de zak van de uitgever.”

Wie is uiteindelijk verantwoordelijk voor de prijs van een e-book: de retailer (bijvoorbeeld Bol.com en Bruna) of de uitgever? Volgens branchevereniging Mediafederatie is het prijsbeleid aan de individuele uitgevers, maar bepalen zij niet altijd de uiteindelijke consumentenprijs. “De uitgever stelt dan slechts de adviesprijs vast en het is aan de retailer om de definitieve prijs vast te stellen. Daar kunnen allerlei acties en dergelijke onderdeel van uitmaken”, aldus Martijn David van de branchevereniging.

Bol.com geeft aan dat ze niet willen en kunnen bepalen voor welke prijs een e-book op het platform wordt verkocht. Dat is volgens de webwinkel aan de uitgever. Audax, waar boekhandelsketen Bruna onder valt, zegt dat het prijsbeleid wordt bepaald aan de hand van meerdere factoren en dat de btw een beperkte rol speelt. “De prijs die een uitgever berekent, kosten voor overige marktpartijen en vraag en aanbod hebben meer invloed op de uiteindelijke prijs voor de consument. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor fysieke boeken waarvan de btw juist verhoogd is, maar de prijs voor de consument niet direct omhoog is gegaan”, stelt Audax. De volledige reactie van Bol.com kun je hieronder downloaden.

Uitgevers mogen dus uiteindelijk zelf de prijzen van e-books (en papieren boeken) bepalen. Hoewel ze wettelijk voldoen aan de btw-verlaging, lijkt het erop dat ze op deze manier toch een verkapte prijsverhoging doorvoeren.

Marc van Biezen van Meulenhoff Boekerij, de uitgever van de titel ‘De een van de ander’, zegt dat de uitgeverij de prijzen van e-books de afgelopen jaren niet heeft laten meestijgen met de inflatie, waardoor het prijsverschil tussen papieren boeken en e-books gegroeid is. “De btw-verlaging maakt het voor ons financieel mogelijk de inflatie van de afgelopen jaren niet te corrigeren. Als we de inflatie wel zouden verwerken in de prijs, dan zou die hoger uitvallen dan €7,99”, zegt Van Biezen. Van Biezen geeft aan dat ze aankoersen op een gemiddelde prijsverlaging van e-books aan het einde van 2020. "We hebben het dan wel over het totale aanbod. Een prijsverlaging voor een aantal e-books is al doorgevoerd, andere zullen nog worden verlaagd, al dan niet actiematig", vervolgt Van Biezen. De volledige reactie van Meulenhoff Boekerij kun je hieronder downloaden.

OverAmstel Uitgevers, de uitgever van ‘Niets is waar en alles is mogelijk’, zegt geen uitspraken te doen over de prijzen van papieren boeken, audioboeken en e-books. Uitgeverij Balans, uitgever van ‘De nieuwe wereldorder’, wil geen reactie geven.

We hebben uitgeverij Prometheus, van ‘De zeven zintuigen’, herhaaldelijk gemaild en gebeld, maar de uitgever heeft tot op heden nog geen reactie gegeven.