Blue Monday: meest deprimerende dag van het jaar of slimme marketingtruc?

De oorsprong van Blue Monday ligt in 2005, als de Britse psycholoog Cliff Arnall een wiskundige formule bedenkt met als uitkomst dat de maandag van de laatste volle week in januari de ‘meest deprimerende dag van het jaar’ is. Sindsdien is deze ‘blauwe maandag’ een wijdverspreid begrip en wordt er ieder jaar bij stilgestaan, doorgaans overigens op de derde maandag van het jaar.

De reden dat we op deze maandag massaal neerslachtig of down zijn, zou onder meer liggen in het gegeven dat het buiten nog koud en donker is, de vakantie nog ver weg en de meeste goede voornemens inmiddels zijn mislukt. Bovendien is voor veel mensen maandag de eerste dag van de (wellicht saaie) werkweek. Ook factoren als salaris en de tijd die is verstreken na kerst wegen mee in de formule van Arnall.

De claim van Arnall komt hem echter al snel op veel kritiek te staan, aangezien de formule erg ingewikkeld is en bovendien wordt gesuggereerd dat Blue Monday een PR-stunt is van reisorganisatie Sky Travel, met als doel mensen een vakantie te laten boeken op deze dag om zich weer wat beter te voelen.

Die kritiek wordt gedeeld door psycholoog Jean-Pierre van de Ven , psycholoog van MIND. “Er zitten allerlei factoren in verwerkt, die zijn in een hoge hoed gestopt, door elkaar geschud en daar komt een formule uit. Er is verder geen onderzoek naar gedaan dat dit staaft, niemand heeft bewezen dat dit werkt. Complete onzin!”, aldus Van de Ven. Hij vindt het een kwalijke zaak. “Als je niet oppast dan praat je mensen met dat Blue Monday-verhaal een depressie aan. Zo werkt de menselijke geest. Je gaat nadenken over depressies, je gaat op je stemming letten. Dus ja, dan kan het zomaar gebeuren dat je vindt dat het slecht met je gaat", zegt Van de Ven.

Ook marketingdeskundige Charles Borremans beaamt dat het een slimme marketingtruc is. “Arnall heeft veertien jaar geleden de pers gehaald met die ingewikkelde formule en dan is dat altijd weer een reden voor commerciële partijen om daarop in te haken. Die specifieke maandag is de meest depressieve van het jaar? Nou, dan gaan wij ervoor zorgen dat mensen zich wat minder down voelen. Bedrijven spelen graag in op dit soort dagen, het zijn momenten die een boost kunnen geven aan je merk.”

Borremans vervolgt: “Het borduurt allemaal een beetje voort op alle dagen die we al hebben, zoals Moederdag en Valentijnsdag. Twintig jaar geleden vierde niemand Valentijnsdag en tegenwoordig koopt iedereen een doos bonbons voor elkaar. Het zijn zogeheten retail-feestdagen geworden.”

Hij erkent dat depressiviteit een groot probleem is tegenwoordig, maar ziet ook dat sinds de introductie in 2005 deze dag zich niet heeft ontwikkeld als ‘de dag van de depressieve mens’. “Het is iets wat door de commercie met een knipoog wordt opgepakt. Depressiviteit krijgt steeds meer aandacht, en terecht, maar niet specifiek op deze dag.”

Mocht je je - ondanks dat hard bewijs voor ‘de meest depressieve dag van het jaar’ dus lijkt te ontbreken – maandag tóch een beetje somber voelen, dan is er nog één troost: het is dan namelijk ook Wereld Knuffel Dag en dus is het geoorloofd om hier en daar een extra knuffel te ontvangen.