Ben je plots werkloos? Dit kun je allemaal doen met je pensioen!

Als er sprake is van ontslag is pensioen vaak niet het eerste waar je aan denkt. Dat is begrijpelijk, zeker op jongere leeftijd heb je wel wat anders aan je hoofd. Toch is het voor jong en oud belangrijk om op dat moment ook het pensioen tegen het licht te houden. Er zijn bij pensioenfondsen vaak regelingen waardoor het blijven opbouwen van je pensioen interessant kan zijn.

In dit artikel werden al een aantal opties genoemd die ook bij een ontslag kunnen worden ingezet. Echter er is meer, veel meer, te veel om in één artikel te plaatsen. Wij hebben Dirk-Jan Plate gevraagd er een aantal te noemen. Dirk-Jan Plate is onafhankelijk pensioenadviseur bij Pensioenlogica.nl.

Einde arbeidsovereenkomst, einde pensioenopbouw? Dat hoeft niet. “Onbekend maakt onbemind en veel startende ondernemers, werknemers en werkgevers zijn er niet van op de hoogte dat de pensioenopbouw voortgezet kan worden tegen soms lagere of geen kosten”, vertelt Plate.

Bij een vrijwillige voortzetting wordt de pensioenopbouw voortgezet en kunnen risico’s verzekerd blijven zoals arbeidsongeschiktheid, overlijden. “Veel pensioenfondsen maken, in tegenstelling tot verzekeraars en premiepensioeninstellingen, een vrijwillige voortzetting mogelijk”, legt Plate uit. “Hoewel je dus misschien geen werknemer meer bent bij het bedrijf, kun je met het pensioenfonds afspreken je pensioen te blijven opbouwen. Over het algemeen zul je zelf de volledige premie moeten blijven betalen ténzij je van de bijzondere regelingen afweet!”

“De ontslagen werknemer moet binnen negen maanden aangeven of hij zijn pensioenopbouw wil voortzetten (deze termijn wordt misschien verlengd in het nieuwe pensioenstelsel) waardoor hij deelnemer blijft, gaat Plate verder. “De duur van de voortzetting is afhankelijk van meerdere variabelen, zoals of de werknemer arbeidsongeschikt is, een WW-uitkering krijgt of zelfstandig ondernemer is. Laten we ervan uitgaan dat de ontslagen werknemer zijn pensioenopbouw gedurende zijn WW-periode wil voortzetten. Bij een willekeurig fonds betaalt hij dan zelf de volledige werkgevers- en werknemerspremie.”

Even wat belangrijke termen op een rij. Het loon dat mee wordt genomen voor het pensioen heet het pensioengevend loon. Niet al het loon dat je verdient is pensioengevend. Het is vaak sectorafhankelijk. Veel sectoren hanteren het vaste maandsalaris vermeerderd met vakantiegeld. Echter in de zorg waar er vaak sprake is van structureel overwerk wordt deze extra beloning ook meegenomen in het pensioengevend loon.

Pensioen is een aanvulling op de AOW. Om die reden stelt de wetgever dat er met die AOW rekening moet worden gehouden bij de pensioenopbouw. Met andere woorden: de AOW-franchise is dat deel van het salaris waarover geen pensioenopbouw nodig is vanwege de AOW-uitkering die iedereen krijgt als die de AOW-leeftijd heeft bereikt.

Pensioengrondslag is het bedrag dat uiteindelijk overblijft. Dus dat is het pensioengevend loon minus de AOW-franchise.

• Pensioengevend loon          € 50.000
• AOW-franchise                    € 14.802
• Pensioengrondslag             € 35.198
• Opbouwpercentage ouderdomspensioen 1,8150%
• Verzekerd ouderdomspensioen per dienstjaar (1,8150% x € 35.198) € 639,00

Bij een gelijkblijvende premie betaalt deze werknemer per jaar € 9.855 aan premie. Daar staat een extra pensioen tegenover van € 639. Op het moment dat deze werkgever met pensioen gaat en langer dan 15,4 jaar van het pensioen kan genieten, kan de vrijwillige voortzetting interessant zijn omdat hij dan het ‘geïnvesteerde’ geld heeft terugverdiend. Daarnaast krijgt zijn partner vervolgens een partnerpensioen zolang hij of zij leeft.

Dirk-Jan Plate geeft een korte samenvatting van een aantal fondsen die voordelige regelingen kennen:

Bij kleinmetaal (Pensioenfonds Metaal en Techniek) en grootmetaal (Pensioenfonds Metalektro) wordt de pensioenopbouw voor 70% voortgezet en betaalt het fonds de helft van de premie mee. Dat betekent dat op dat moment de terugverdientijd minder dan acht jaar is. Zelfs een jongere kan ervan profiteren. Daarnaast is het derde WW-jaar bij metaal vaak gerepareerd. Werknemers in deze sector betalen extra premie zodat mensen die worden ontslagen drie jaar van de WW-regeling kunnen genieten, in plaats van de wettelijke maximum van twee jaar.

Het Pensioenfonds Bouw kent een andere regeling en afhankelijk van de cao nemen zij 65% van de premie voor een maximale periode van 6 maanden voor hun rekening. Je moet wel zelf in actie komen en WW-gerechtigd zijn.

Het Pensioenfonds Zorg en Welzijn keert als je tijdens de WW-periode overlijdt een partnerpensioen en wezenpensioen aan je nabestaanden uit als je deze dekking wel na ontslag hebt aangevraagd. Het kost je niets, het pensioenfonds neemt de premie voor deze verzekering tot een maximale periode van drie jaar voor haar rekening. Als je de pensioenopbouw ook wil voortzetten zijn er wel kosten aan verbonden en betaal je de volledige premie zelf.

Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) betaalt 50% van de premie door en verhaalt deze op de werkgever tijdens de WW-periode. Ontvang je een wachtgelduitkering of een uitkering in verband met functioneel leeftijdsontslag (FLO) of vanwege een bezwarende functie? Ook dan wordt er een gedeelte van de premie overgenomen.

Tot 2014 kon de belastingheffing door middel van een zogenoemde goudenhanddrukpolis worden uitgesteld. Echter er zijn anno 2022 nog steeds voordelen te behalen. Bijvoorbeeld door het resterende nettobedrag te gebruiken ter optimalisering van een levensverzekeringspolis, waarmee de hypotheek doorgaans na 30 jaar (gedeeltelijk) wordt afgelost. Dit werkt zo:

Een spaarverzekering keert over 10 jaar € 100.000 uit waarmee de hypotheek wordt afgelost. Er moet nog € 17.000 aan premie worden betaald, in de reeds verstreken 20 jaar zijn de andere premies betaald. Als de verzekeringnemer in één keer of binnen de eerste paar jaar een hogere premie betaalt dan is het resterende premiebedrag lager en is hij in totaliteit goedkoper uit. Dat is de bedoeling. Ook wel een hoog-laagconstructie genoemd. Bij deze constructie worden de hoge premies vooral aan het begin geïnvesteerd, waardoor zij langer kunnen renderen. De verhouding tussen de laagste en hoogste premie moet wel binnen een bandbreedte van 1:10 blijven (fiscale voorwaarde). Het optimaliseren van de polis kan interessant zijn als het rendement van de levensverzekering hoger is dan de rente op bijvoorbeeld een normale spaarrekening, de resterende looptijd nog relatief lang is én de polis vrijgesteld blijft van vermogensrendementsheffing.

Maar Plate benadrukt als laatste de belangrijkste tip nog een keer: “Voor alle besproken pensioenoplossingen bij ontslag geldt dat zowel de vrijwillige voortzetting van je pensioenopbouw als de beste besteding van een ontslagvergoeding afhankelijk zijn van je persoonlijke situatie en wensen. Kijk kritisch naar je eigen situatie of schakel bij twijfel een pensioenadviseur in.”