Ben je in phishing getrapt? Dit kun je doen

Het belangrijkste advies is nog steeds: klik niet door als je het niet vertrouwt. Als je niet op een linkje klikt of een bijlage bij een nepmail opent, houd je de cybercrimineel sowieso op afstand.

Heb je uit argeloosheid wél geklikt op een linkje maar verder geen gegevens gedeeld? Dan kan het zijn dat er een virus of malware op je pc, tablet of telefoon is gezet. Zorg daarom altijd voor een virusscanner die up-to-date is en laat die je apparaat scannen en indien noodzakelijk opschonen.

Voor cybercriminelen is een website namaken met logo’s en betrouwbaar lijkende teksten een kleine moeite. Het kan zijn dat je via een phishingmail of sms’je op zo’n (nagemaakte) omgeving van bijvoorbeeld een bank of andere instelling bent terechtgekomen. Heb je hier jouw gegevens ingevuld? Dan ben je mogelijk gehackt. De crimineel kan je gegevens misbruiken of geld van je rekening halen. In zo’n situatie is meer actie aan te raden.

- Neem het zekere voor het onzekere en wijzig belangrijke wachtwoorden en logincodes van bijvoorbeeld je mailprogramma en bank. Verander de pincode van je bankpas.

- Neem ook meteen contact op met je bank als je hebt betaald of als je door bent geleid naar een nagemaakte bankomgeving en daar je gegevens hebt ingevoerd. Zo nodig kan je bankpas worden geblokkeerd.

- Als je online bent opgelicht, kun je aangifte van fraude doen bij de landelijke politie via telefoonnummer 0900 – 8844.

- Laat verder je virusscanner een uitgebreide scan uitvoeren. Aangetroffen virussen of malware kan het antivirusprogramma onschadelijk maken.

Hoe zit het als je geld hebt overgemaakt, of als je bankgegevens zijn gehackt en er geld van je rekening verdwijnt?

Zijn je bankgegevens buitgemaakt via bijvoorbeeld een nagemaakte bankieromgeving waar je naartoe bent gelokt via een phishing? En heb je op deze manier financiële schade geleden? Dan heb je een goede kans dat die wordt gecompenseerd door je bank.

Heb je naar aanleiding van een phishingbericht onbedoeld een betaling gedaan? Je bank zal je in dit soort gevallen meestal niet compenseren, omdat dit ‘vrijwillig’ is gebeurd.

Het kabinet en de banken hebben eind vorig jaar afspraken gemaakt over de aanpak van internetoplichting. Nieuw is dat jij als slachtoffer via jouw bank aan de naam en adresgegevens van de online oplichter kan komen. Dit gaat op voorwaarde dat je aangifte hebt gedaan bij de politie van fraude.

Als de politie met jou constateert dat hier sprake van is, dan stap je naar je bank. Die sommeert de oplichter om het geld terug te storten op jouw rekening. Als de dader dat niet binnen 21 dagen doet, dan deelt de bank zijn of haar NAW-gegevens met jou, het slachtoffer. Je kunt dan een deurwaarder inschakelen of naar de rechtbank gaan.

Voorkomen is uiteraard nog altijd het beste. Wat kun je doen om de schadelijke gevolgen van online oplichting te voorkomen?

- Reageer niet op sms’jes, mails en telefoontjes of app-berichten met verzoeken om inloggegevens of geld.
- Je bank of creditcardmaatschappij laat niet via sms of een e-mail weten dat je pas moet worden vervangen (zie het voorbeeld van een sms hieronder)! Stuur ook nooit je bankpas op naar aanleiding van zo’n bericht. Tekst gaat verder onder afbeelding

- Bij voorbereid zijn op onheil hoort ook dat je een back-up hebt van belangrijke bestanden op je computer.

Via Politie.nl kun je controleren of een webshop -of site, telefoonnummer of e-mailadres wordt misbruikt door internetcriminelen. Kijk op deze pagina.

Wil je de links van een website controleren op betrouwbaarheid? Raadpleeg dan Checkjelinkje.nl.

Heb je online je telefoonnummer gedeeld en denk je dat je nummer voor bijvoorbeeld (dure) sms-diensten wordt misbruikt? Controleer dit op de site www.payinfo.nl.

De Consumentenbond biedt hulp als je computer is gehackt of als je op een phishingmail hebt geklikt. Je kunt a 1,49 euro (1,20 voor leden) per minuut bellen met de Cyberhulplijn: 070 – 513 05 04.

Kijk voor meer info ook op het voorlichtingsplatform van banken en betaal¬instellingen over fraude en veiligheid: www.veiligbankieren.nl.

Naast phishing bestaat nog een andere brutale vorm van oplichting met een rare naam: spoofing. Kassa heeft hier volop aandacht aan besteed. Bankklanten worden per telefoon benaderd door criminelen die zich als bankmedewerker voordoen. Gelukkig wordt deze schade nu tóch vergoed, ondanks de aanvankelijk weigerachtige houding van banken.