Zorgen je smartphone en tablet voor slaapproblemen?

"Naar een beeldscherm kijken voor het slapengaan leidt tot slaapproblemen". Dit nieuws duikt met regelmaat op in de media. Best alarmerend, want te weinig slaap (minder dan 7 uur) kan gezondheidsproblemen veroorzaken. De oorzaak van het slaapprobleem zou het blauwe licht zijn dat smartphone en tablet uitstralen. Grote kans dat jij ook in de gevarenzone zit, want 30 procent van de Nederlanders slaapt per nacht zes uur of minder (Bron: Folia, 2016). Wat zegt de wetenschap over beeldschermgebruik en slechtere nachtrust? We doken in drie wetenschappelijke studies.

De theorie: Een beeldscherm remt de aanmaak van het slaaphormoon
Studies naar slaapproblemen en mediagebruik toetsen vaak de theorie dat blauw licht van een beeldscherm de aanmaak van het hormoon melatonine afremt. Het 24 uurs-ritme van de aarde beïnvloedt de biologische klok in ons lichaam, omdat onze hersenen slaap onder andere reguleren door de blootstelling aan licht. Het hormoon melatonine is de beheerder van deze biologische klok. Hoe lichter het is, hoe minder melatonine je aanmaakt en hoe wakkerder je bent. Daarnaast zijn je ogen erg gevoelig voor blauw licht. Dit licht is in natuurlijke vorm vooral in ochtendlicht te vinden, maar ook in televisieschermen, tablets en smartphones. Door dit blauwe licht blijf je dus wakker.

Onderzoek 1: Menselijke reactie op fel licht
Hoe langer een persoon in een lichtbron heeft gezeten, hoe minder melatonine er in het lichaam te vinden is. Dit bleek uit een studie waarbij 39 gezonde mensen negen dagen lang onderzocht werden. Elke nacht werden ze aan een lichtintensiteit blootgesteld, met verschillende tijdsduur (12 minuten tot 6,5 uur). Vervolgens werd elk half uur bloedmonsters afgenomen om de melatonine afgifte bij de proefpersonen te noteren. Ook ontdekten de wetenschappers  dat een korte lichtduur (12 minuten) relatief meer disbalans veroorzaakte in vergelijking met een lichtduur van bijvoorbeeld 4,5 uur. Dus even kort op je smartphone kijken s’ avonds leidt, volgens dit onderzoek, al tot slaapproblemen. 

Onderzoek 2:  Beeldschermgebruik bij kinderen
Jongeren hebben een verhoogd risico om gezondheidsproblemen te krijgen, als zij voor het slapengaan nog digitale apparatuur gebruiken. Niet alleen het blauwe licht verstoort het slaapproces, ook kunnen sociale media stress veroorzaken. Jongeren trekken zich vervelende boodschappen meer aan dan volwassenen. Engelse onderzoekers trokken deze conclusie op basis van twintig bestaande studies waar in totaal 125.000 kinderen, tussen de zes en negentien jaar, aan meededen. Deze wetenschappers gaven ouders een advies om hun kinderen te sturen in hun mediagebruik, omdat zij zelf vaak de gevolgen niet overzien.

Onderzoek 3: 's Nachts
Antwoord jij weleens op berichten als je ’s nachts wakker wordt? In een Amerikaanse studie ontdekten wetenschappers dat 47 procent van de proefpersonen op berichten antwoordden of met anderen belden, terwijl ze in bed lagen om te slapen. Ook ontdekten ze dat gebruik van meerdere technologische apparaten de kans op een slechtere slaapkwaliteit vergroot. Onderzoekers wezen op de gevolgen van slaapproblemen, zoals depressie.

Conclusie
Wetenschappelijke studies bevestigen de theorie dat technologische apparatuur zoals tablets, smartphones en laptops voor het slapengaan slaapproblemen kunnen veroorzaken. Het blauwe licht van de beeldschermen remt de melatonine afgifte. Ook kan het gebruik problemen opleveren om te ontspannen. Je kan nog lang blijven doormalen over een schokkend nieuwsbericht of een vervelende e-mail van een collega. Iets om goed rekening mee te houden, als je vanavond laat nog je smartphone of tablet ter hand wil nemen! Morgen is er weer een dag...