Feiten en fabels over koolhydraten

Over koolhydraten is veel op het web te lezen, waardoor er ook de nodige fabels de ronde doen. Daarom zetten wij fabels en feiten op een rij, zodat jij met een gerust hart weer (de juiste) koolhydraten kunt eten.

Deze stelling is absoluut waar: suiker is een koolhydraat, máár… niet elke koolhydraat is een suiker. Andere koolhydraatvormen zijn bijvoorbeeld zetmeel en vezels. Omdat niet alle koolhydraten suikers zijn, staat er vaak op etiketten vermeld hoeveel van de koolhydraten suiker zijn.

Veel koolhydraatrijke producten bevatten echter wel veel suikers, zoals snoep, koek, frisdranken en vruchtensappen. Deze verhogen het risico op overgewicht en diabetes type 2. Tip: kijk voortaan even bij de voedingswaarden op het etiket hoeveel van de koolhydraten suikers zijn. In dit artikel vind je informatie over hoe je etiketten moet lezen.

Doordat koolhydraten vaak veel suikers bevatten, hebben koolhydraten het imago slecht te zijn. Mensen hebben veelal het idee dat er een verschil zit in ‘goedheid’ tussen producten met suikers. Zo komt suiker – naast in koekjes en snoepjes – veel voor in groenten en fruit. Echter is deze suiker hetzelfde als de suiker uit suikerbieten of -riet. Daarmee is de suiker in deze producten niet gezonder. 

Desalniettemin zijn fruit en groenten op zichzelf gezonder dan koekjes en snoep, mede doordat deze producten ook andere vormen van koolhydraten, zoals vezels, bevatten.

Heb je last van een suikerdip? Dan sta je vast in de startblokken om een versgeperst vruchtensapje of een reep chocola naar binnen te werken. Maar dat kun je maar beter niet al te vaak doen. De beste manier om te voorkomen dat je chagrijnig wordt van een suikerdip is het eten van gezonde producten die ook verzadigend zijn. Deze producten bevatten complexe koolhydraten.

Niet alleen verschillen complexe en simpele koolhydraten in hoe ze zijn opgebouwd, maar ook in wat voor ze effect ze hebben op ons lichaam. Het eten van producten met simpele koolhydraten wordt bij een suikerdip vanwege de effecten juist afgeraden.

Veel theorieën verkondigen dat je zo min mogelijk koolhydraten dient te eten als je wilt afvallen. Uit onderzoek van het Voedingscentrum blijkt dat één op de drie Nederlanders denkt dat koolhydraatrijke producten het beste vermeden kunnen worden. De Consumentenbond geeft daartegenover aan dat je koolhydraten niet dient te mijden. Koolhydraten, zoals suikers, maken niet per se dikker dan andere voedingsstoffen. Echter,  een te veel aan koolhydraten zorgt wel voor gewichtstoename. 

Wil je een gezondere leefstijl hanteren? Vervang dan suikerrijke tussendoortjes voor een gezonde variant. Het Voedingscentrum raadt wie gezond wil eten aan om 40 tot 70 procent van zijn of haar energie uit koolhydraten te halen. Koolhydraten zijn de belangrijkste energiebron (naast vetten en eiwitten) voor het lichaam en nodig om te kunnen bewegen en denken. Vooral voor je hersenen en rode bloedcellen zijn koolhydraten belangrijk. Voor de rest van je lichaam kan – bij een gebrek aan koolhydraten – worden geteerd op vetten. Denk je: huh, is dat zo? Lees dan hier feiten en fabels over vetten. Het is ook goed om te weten dat een gezondere leefstijl niet enkel en alleen afvallen is. Er spelen namelijk veel meer factoren mee. Lees er hier meer over.

In voedingsmiddelen zitten verteerbare en niet-verteerbare koolhydraten. Verteerbare koolhydraten zijn door het lichaam op te nemen en te gebruiken als energiebron. Niet-verteerbare koolhydraten voedingsvezels kunnen niet opgenomen worden en vormen dus geen energiebron, legt het Voedingscentrum uit. Dat betekent niet echter dat je ze dient te mijden, aangezien ze erg belangrijk zijn voor de functie van de darmen. De darmbacteriën breken deze vezels niet af, waardoor de vezels het volume van de darminhoud vergroten. Dat bevordert de stoelgang.

Bron: de Consumentenbond, het Voedingscentrum, VET belangrijk

Artikel gecontroleerd en geüpdatet door de redactie op 19 januari 2021.