Brandwond? Dit moet je doen!

Een brandwond wordt onderverdeeld in vier 'graden': eerstegraads, oppervlakkig tweedegraads, diep tweedegraads en een derdegraads brandwond. Hoe ernstig de brandwond is, hangt af van diverse factoren, namelijk: leeftijd van het slachtoffer, temperatuur, de plaats op het lichaam, hoelang de hitte inwerkt op de huid en de oorzaak van de verbranding.

Doof zo snel mogelijk de vlammen en brandende kleding. Je kunt de persoon over de grond rollen of je kunt het brandend lichaamsdeel afdekken met een blusdeken. Een niet-synthetisch kleed of textiel kun je ook gebruiken. Start vanaf de hoofd en ga dan naar beneden.

Je moet zo snel mogelijk koelen met water. Dat voorkomt namelijk dat de verbranding verder gaat, maar reinigt ook de wond en vermindert de pijn. Gebruik lauw kraanwater en houd de brandwond tien tot twintig minuten onder de kraan. Ben je niet binnen? Steek dan het verbrande lichaamsdeel in een plas of sloot of spring er desnoods in. Bij koud water moet je wel oppassen voor onderkoeling, dus koel vooral de wond en niet het slachtoffer.

Het is belangrijk om zo snel mogelijk kleren en sieraden uit te trekken, ook kleding die op de wond vastzit omdat dit warmte vasthoudt. Bij twijfel moet je altijd de kleding verwijderen. Brandwondencentra zien veel vaker onterecht niet verwijderde kleding dan onterecht wél verwijderde kleding. Zorg er ook voor dat je de brandwond niet aanraakt om zo de kans op een infectie klein te houden.

Je moet niets op de brandwond(en) smeren. Ook is het afdekken van een droge, rode plek niet nodig. Is de wond open of heeft de wond blaren? Dan kun je tijdelijk plastic huishoudfolie of vet gaas erop leggen zodat er geen vuil bij komt. Als de wond niet open is, zou je een verband of schone theedoek kunnen gebruiken. Let er wel op dat dit kan gaan vastplakken als de wond open is.

Een huisarts moet je pas na of tijdens het koelen inschakelen. Je schakelt de huisarts in om na te gaan of een tetanusprik noodzakelijk is. De huisarts schakel je in bij de volgende situaties:

-       Een baby of kleuter heeft een brandwond;
-       Er ontstaat een geelwitte, bruine of zwarte droge plek. De plek doet niet zeer;
-       Een vochtige, rode brandwond of blaar in gezicht, handen of voeten, rond een gewricht of op geslachtsdelen;
-       De brandwond is groter dan de helft van de hand van de persoon die verbrand is;
-       Er komt geelgroene vocht uit de brandwond;
-       De brandwond wordt na een paar dagen weer roder en pijnlijker.

Bij de volgende situaties moet je direct 112, de huisarts of huisartsenpost bellen:

-       De brandwond komt door bliksem of elektrische hoogspanning;
-       Direct na de verbranding is er heesheid, benauwdheid, piepende inademing of sufheid;
-       De verbranding is veroorzaakt door een gevaarlijke chemische stof;
-       Bij kinderen geldt: de brandwond is vijf keer groter dan het oppervlak van het handje van het kind;
-       Bij volwassenen geldt: de brandwond is tien keer groter dan het oppervlak van de hand.