Aantal zorgmijders blijft stijgen uit angst voor hoge kosten en rekeningen

Het aantal Nederlanders dat zorg mijdt vanwege de kosten neemt langzaam toe, zo blijkt uit de jaarlijkse peiling van het kennisinstituut Nivel (Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg). De Telegraaf meldt dat vorig jaar iets meer dan één op de tien mensen ervoor koos om geen arts te bezoeken, zich niet medisch te laten onderzoeken of bepaalde medicijnen niet te gebruiken uit vrees voor de rekening.

Uit de cijfers van het Nivel blijkt dat er sinds 2020 sprake is van een licht stijgende trend. Patiëntenfederatie Nederland maakt zich ernstig zorgen over deze groeiende groep Nederlanders. “Uit eigen onderzoek uit 2023 blijkt dat het zelfs om een op de vijf Nederlanders gaat die bezoeken aan een dokter uitstelt vanwege de kosten, zoals het eigen risico dat ze dan moeten betalen”, zegt directeur Arthur Schellekens. “Maar in ons panel zitten veel mensen die bovengemiddeld vaak zorg nodig hebben.”

Voor deze groep heeft het eigen risico een aanzienlijke impact, legt Schellekens uit. “Mensen die ziek zijn hebben het vaak financieel zwaarder. Ze kunnen niet of minder werken. Daarbij zijn de kosten van dagelijks leven vaak hoger door hun ziekte.”

Desalniettemin rijst de vraag of de afschaffing of verlaging van het eigen risico werkelijk een oplossing biedt, gezien de aanzienlijke financiële gevolgen van deze maatregel. Afschaffing van het eigen risico zou jaarlijks honderden miljoenen tot miljarden euro's kosten, waarvoor elders financiering moet worden gevonden.

“Verhoging van de maandelijkse zorgpremie is dan bijna onvermijdelijk”, zegt gezondheidseconoom aan de Maastricht University Wim Groot. En dat zijn veel zorgexperts met hem eens.

“Dat is toch echt een politieke keuze”, vindt Schellekens van Patiëntenfederatie Nederland. “Die kosten kunnen via zorgpremies worden opgehaald, maar dat kan ook via andere belastingen.”

Volgens het Centraal Planbureau (CPB) zou de afschaffing van het eigen risico jaarlijks 3,6 miljard euro kosten, plus een stijging van de zorguitgaven met 2,1 miljard euro per jaar doordat de drempel voor doktersbezoeken wegvalt. In totaal zou bij afschaffing van het eigen risico dus zo'n 6 miljard euro moeten worden opgebracht.