'Aantal gemeenten moet fors omlaag'

Nederland telt nog altijd te veel gemeenten. In tweehonderd jaar liep het aantal weliswaar terug van 1249 naar 393, maar die teruggang is niet voldoende. Volgens de nieuwe gemeentekaart van de Atlas voor gemeenten zou Nederland het beste functioneren met 57 gemeenten.

Juist nu steeds meer taken van het Rijk naar gemeenten worden overgeheveld, zijn nieuwe bestuurlijke grenzen nodig, zo stellen de makers van de nieuwe kaart. ,,De nieuwe gemeenten zullen gemakkelijker vakkundige bestuurders en ambtenaren kunnen leveren, die goed toegerust zijn om slagvaardig om te gaan met de vele problemen en taken waarvoor zij staan'', aldus een woordvoerder. ,,Ze zullen zorgvuldiger kunnen omgaan met belastinggeld, en dat geld zo gericht en effectief mogelijk investeren. Daarvan profiteren naar verwachting niet alleen de mensen en bedrijven in die regio's zelf, maar ook het land als geheel.''

De onderzoekers van de Atlas voor gemeenten ontwikkelden naar eigen zeggen een methode om de optimale schaal van lokaal bestuur te bepalen. Daarbij wordt speciaal gekeken naar de gebieden werk, zorg, onderwijs, winkels, cultuur en natuur.

Vooral buiten de Randstad zijn nu te veel gemeenten. Een stad als Groningen heeft in de omgeving nauwelijks concurrentie, en mensen uit de omgeving trekken voor veel zaken naar Groningen toe.

Gemeenten als Haarlemmermeer en Almere zouden in de 'nieuwe situatie' deel gaan uitmaken van de regiogemeente 'Amsterdam en omstreken'. Beide gemeenten hebben weinig voorzieningen binnen de eigen grenzen, waardoor de meeste inwoners voor stedelijke voorzieningen zoals cultuur vooral op Amsterdam zijn aangewezen. Voor steden als Delft en Haarlem geldt dat niet. Zij zouden een zelfstandige gemeente kunnen blijven.

Van de 57 gemeenten die volgens de Atlas voor gemeenten over zouden moeten blijven, hadden er vijftig op 1 januari 2014 meer dan 100.000 inwoners. De Atlas voor gemeenten doet sinds tien jaar onderzoek naar wijken, gemeenten en regio's in Nederland. ANP