Zweden en Noorwegen remmen cashloze samenleving af door Russische cyberdreiging

Nog maar enkele jaren geleden voorspelden Zweden en Noorwegen in 2025 een nagenoeg contant geldloze samenleving te hebben. Vanaf dat jaar zouden betalingen vrijwel overal digitaal gebeuren. Daar komen beide overheden nu van terug omdat met de toegenomen dreiging van Russische hackers volledig digitale betalingssystemen extra kwetsbaar zijn.

Scandinavische landen zijn bij uitstek geschikt voor een samenleving zonder contant geld. Snel en betrouwbaar internet met een bijna landelijke dekking, hoge digitale geletterdheid en een snelgroeiende fintech-industrie brachten de landen op koers om contant geld overbodig te maken. Vrijwel iedereen in Zweden en Noorwegen betaalt mobiel.

Sinds de Russische invasie in Oekraïne en de dreigende taal richting de Baltische staten en Scandinavië – met name Zweden en Finland vanwege hun toetreding tot de NAVO – zorgt ervoor dat overheden hun plannen bijstellen. De landen hebben in toenemende mate last van cyberaanvallen die worden gelinkt aan het Kremlin.

Zweedse burgers krijgen volgende maand een speciale brochure thuisgestuurd met daarin tips om voorbereid te zijn op dergelijke Russische aanvallen. Zo wordt geadviseerd om contant geld in huis te hebben om minimaal een week van te kunnen leven. Ook wordt aangeraden om gebruik te maken rekeningen bij meerdere banken en meerdere betaaldiensten voor het geval een van deze wordt getroffen.

In zowel Zweden als Noorwegen overweegt de overheid wetgeving in te voeren die het recht op contant betalen garanderen. Vooral in de horeca, maar ook bepaalde winkels, kunnen nu zelf bepalen of ze wel of geen contante betaling accepteren. In Zweden is het aantal contante betalingen gedaald van 40 procent in 2012 tot krap 10 procent vorig jaar.