'Zonder herinnering geen beschaving', maar de kabinetten-Rutte herinneren zich niets

Afgelopen week schoof oud-minister Maxime Verhagen (CDA) aan bij de parlementaire verhoorcommissie over de Groninger gaswinning. Daar bleek dat Verhagen een boete van 400 miljoen, opgelegd door onafhankelijke toezichthouder NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) van tafel had geveegd. Druktemaker Ellen Deckwitz vat het in De Nieuws BV samen: ‘Hij annuleerde een besluit van een onafhankelijk toezichthouder waar hij zelf eigenlijk niks over te zeggen had en bevoordeelde zo Shell, ExxonMobil en o ja, de Staat der Nederlanden.’

Geheel in lijn met de bestuurscultuur die zo kenmerkend is voor de opeenvolgende kabinetten-Rutte, had Verhagen afgelopen week plots geen actieve herinneringen meer aan zijn onrechtmatige bemoeienis. Zelfs niet toen de commissie Verhagen er tot in detail aan hielp herinneren hoe het hele gebeuren in zijn werk was gegaan. 

Deckwitz wijst erop dat Verhagen de eerste oud-minister niet is die opeens niet meer wist wat er allemaal gebeurd was. Annemarie Jorritsma (VVD), vicepremier in de tijd dat de energiemarkt werd geliberaliseerd, wachtte tijdens haar eigen verhoor de vragen niet eens af. Zij liet vooraf al weten dat er op haar geheugen niet gerekend hoefde te worden. 

De selectieve geheugens van Jorritsma en Verhagen zijn schrijnend, zegt Ellen Deckwitz: "Het misselijkste is de dubbele onverschilligheid die eruit spreekt: onverschilligheid voor de waarheid, en onverschilligheid voor de gevoelens van de gedupeerden."