Zoek het in preventie, niet behandeling

De vuistregel die ik als dokter leerde was: ‘Preventie is even duur als behandeling, maar vele malen lucratiever’. Vooral door spelregels zijn we in een systeem beland waar mensen pas een arts raadplegen als ze een ziekte vermoeden. De eventuele behandeling wordt dan in principe vergoed door een zorgverzekeraar. ‘Daar betalen we premie voor, toch?’ hoor ik al jaren zeggen, ook door rijke en beroemde mensen. We vinden dat we recht hebben op behandeling en maken onszelf ook nog wijs dat het gratis is. Terwijl de ziektekostenpremie gestaag oploopt en er steeds minder door zorgverzekeraars wordt vergoed.

Cultuurverandering De tijd is rijp voor een cultuurverandering: we moeten de portemonnee gaan trekken om te voorkomen dat we ziek worden. Want of behandeling nu wordt vergoed of niet: ziekte is niet fijn en kost op uiteenlopende terreinen vaak veel: naast de behandeling zijn er veel verborgen kosten, bijv. arbeidsverzuim, maar ook de impact die een zieke heeft op de mensen in de omgeving is vaak enorm: relaties sneuvelen, partners meldden zich ook ziek, etc.

Bijna iedereen die een burn-out krijgt verkeerde altijd in de veronderstelling dat het hem of haar niet ging overkomen. Maar nadat het vonnis zich voltrok moesten de meesten toegeven dat ze al langere tijd klachten hadden proberen te onderdrukken vanwege drukte. Vaak onschuldige zaken als een verkoudheid of diarree. Maar wel met een boodschap: de druk loopt op, de marges worden smaller, het lichaam waarschuwt dat het zo niet langer gaat.

Onder ogen zien Waarom niet geïnvesteerd in het onder ogen zien van de risicofactoren: te weinig lichaamsbeweging, te veel stress, te veel alcohol nodig om te kalmeren en een ongezond voedingspatroon. En wellicht de belangrijkste: stug volhouden met werk dat je hart niet heeft, met een relatie die je al lang niet meer opwindt, met vrienden die jouw energie opgebruiken in plaats van dat ze je voeden. Het is niet heel ingewikkeld om dit onder ogen te zien en daarmee te voorkomen dat je je ziek moet melden.

Bezield Neem een paar dagen vrijaf en stel je zelf dan de vraag of je nog wel goed bezig bent. Of je nog bezield in het leven staat, in je werk en/of je relatie. Zorg dat de telefoon niet rinkelt en dat je op een aangename plek bent, liefst ver verwijderd van de dagelijkse sores. Laat je kritisch ondervragen door mensen die het zelf aan den lijve hebben ondervonden, en tegelijkertijd professioneel geschoold zijn in goed luisteren en doorvragen. Het kan om een (psycho)therapeut gaan, maar ook de onvermijdelijke coach is een optie, mits uit het goede hout gesneden.

Je kunt blijven wachten tot de ziektekostenpremie astronomisch hoog is en/of er nauwelijks nog een behandeling wordt vergoed. Maar je kunt ook zelf de beurs trekken en daarmee zelf de regie houden. Preventie is ook psychologisch gezien lucratief…