De norm “passende zorg” wordt door Rutte IV ingevoerd om in de toekomst de zorg nog verder uit te kunnen kleden en betaalbaar te houden.
In een persbericht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het Zorginstituut van 30 november vorig jaar brachten de bestuursvoorzitters van voornoemde organisaties het navolgende naar buiten:
"“De zorg is een koekoeksjong geworden die investeringen in andere belangrijke sectoren van onze samenleving verdringt. Passende zorg en een daarvoor noodzakelijke, andere organisatie van zorg, moet de kostenstijging afremmen. We moeten niet langer met publiek geld betalen voor zorg die niet-effectief is of zelfs onnodig.”"
Je hoeft geen econoom te zijn om vast te stellen dat deze uitlatingen al de opmaat waren naar bezuinigingen in de zorg waarvan de omvang nog onbekend is. Ramingen en financiële bespiegelingen tot ver in de toekomst zoals neergelegd in het coalitieakkoord zijn leuk voor de bühne maar zijn economisch niet echt valide om daarover alvast betrouwbare uitspraken te kunnen doen. Dat is ook niet nodig als je maar juridisch en financieel over slim gereedschap beschikt om te allen tijde in de toekomst effectieve bezuinigingen in de zorg door te kunnen voeren wanneer dat gewenst wordt geacht. Dat juridische en financiële raamwerk is dus al onder Rutte III gemaakt , toen Nederland nog niet echt goed door had in welke uiterst zorgwekkende situatie ons zorgstelsel feitelijk al verkeerde – in de gehele keten van zorg en geen onderdeel daarvan uitgesloten.
We zijn inmiddels ruim een jaar verder en overzien de puinhopen in de zorg. Alles is fout gegaan wat je maar fout kunt doen terwijl zorg veruit de grootste uitgavenpost van de Nederlandse begroting is. Dat harde feit kan je moeilijk anders kwalificeren dan een forse verspilling van publieke financiële middelen.
Het bizarre is dat alle instanties en organisaties die daarvoor verantwoordelijk zijn, nu ook de puinhoop in de zorg moeten gaan oplossen met een nieuwe mantra. Passende zorg is de norm! Waarbij het begrip passend wel heel flexibel en ruim gedefinieerd kan worden om forse bezuinigingen in de toekomst alsnog via een achterdeur, buiten het zicht van patiënten en vooral zorgprofessionals, soepel door te kunnen voeren. Onder het mom van betaalbaarheid van de zorg.
In het coalitieakkoord en voornoemd adviesrapport van NZa en Zorginstituut van november 2020 , dat aan het regeerakkoord ten grondslag ligt, wordt geen wezenlijke aandacht geschonken aan het fors moeten terugdringen van bovenmatige bureaucratie en onzinnige administratieve lasten in de zorg. Ontstaan vanuit een hardnekkig wantrouwen naar zorgprofessionals.
Als de huidige crisis in de zorg ons één ding heeft moeten leren dan is het wel dat we snel af moeten van alle kamergeleerden zonder relevante praktijkervaring die vanachter een bureau een op papier prachtig systeem kunnen bedenken dat in de uitvoering als het er op aan komt direct bezwijkt. Een hard gelag in een land met zo’n goed presterende economie waarin de kosten van de zorg moeten worden verdiend.
Geef zorgprofessionals de leiding weer terug in een zorgsysteem dat zij niet alleen moeten vormgeven en inrichten maar waar zij ook werkzaam in zijn. Aan die competente zorgprofessionals moeten de rekenmeesters en regeljuristen nadrukkelijk ondergeschikt zijn.
Een nieuwe meer vakinhoudelijke minister van Zorg die nog steeds moet blijven werken met een grote groep incompetente ambtenaren en beleidsmedewerkers, zoals ook tijdelijk coronagezant Feike Sijbesma als ervaren CEO in het bedrijfsleven tot zijn schrik heeft moeten vaststellen, zal echt niets kunnen veranderen aan alle kritische factoren die in corona in de zorgsector zo grootschalig zichtbaar zijn geworden.
Ook daaraan, wil er iets veranderen, moet direct iets gedaan worden. Daarnaast bestaat er de absolute noodzaak om de marktwerking in de zorg fors terug te dringen. Die marktwerking heeft er onder meer geleid tot het overhevelen van publiek geld naar de zakken van slimme zorgondernemers die het niet zo nauw nemen met wet- en regelgeving in de zorg en de maatschappelijke verantwoordelijkheid die actief zijn in de zorg met zich meebrengt.
Ik sluit af met een dringend advies aan alle oppositiewoordvoerders zorg in de Tweede Kamer. Lees in het Kamerreces uitgebreid het hiervoor genoemde juridische en financiële raamwerk van de NZa en het Zorginstituut. Dan weet u exact hoe in het komende debat in 2022 over de zorgparagraaf in het regeerakkoord voor Rutte IV de vork in de steel zit.
Dan hoeft Jesse Klaver ook niet meer te schrikken over het voorbeeld van het koekoeksjong als reactie van Rutte in het debat over het coalitieakkoord op het verzoek van Klaver om voorgenomen bezuinigingen in de zorg te schrappen.