Zo grappig was ‘ik wil Groenland’ dus niet

Wie radicaal-rechts onderschat geeft het alle ruimte

Donald Trump wil Groenland, Panama en zelfs Canada inlijven. Hij beweert dat dit cruciaal is voor de Amerikaanse economie en sluit het gebruik van geweld niet uit. Zijn luitenants dreigen ook met sancties tegen Nederland en een invasie van Den Haag. Dat zijn geen loze dreigementen. Ondertussen lijken democratische krachten verlamd, als herten gevangen in het licht van koplampen op een donkere nacht.

Toen Trump in 2019 voor het eerst sprak over Groenland werd hij uitgelachen. Veel van zijn uitspraken zijn immers absurd of leugens. Toen hij enkele weken geleden hetzelfde zei werd hij nog genegeerd. Nu zegt hij in een speciale persconferentie zelfs bereid te zijn geweld te gebruiken. Zijn zoon Don Jr. trakteert dezer dagen Groenland op een soort staatsbezoekje. Het lachen is inmiddels verstomd, en de Amerikaanse media behandelen zijn uitspraken nu als een serieus beleidsvoorstel. De New York Times meldt bijvoorbeeld dat de prijs van Lego kan gaan stijgen als Trump Denemarken (dus: ons allemaal) gaat straffen met handelstarieven om het afstaan van Groenland af te dwingen.

Zo blijven media en commentatoren – en dus ook hun publiek – achter de feiten aanlopen. In Nederland zien we een soortgelijk proces: Wilders wint sneller terrein dan mensen hadden
verwacht. Maar dat ligt niet aan Wilders, het ligt aan de mensen. Zoals het gezegde luidt: vertrouw een fascist niet als hij zegt wat hij gedaan heeft, maar wel als hij zegt wat hij van plan is. Wilders wil moslims weg uit Europa of liefst de planeet, zegt hij herhaaldelijk en ook
recent nog.

Het Israëlische regime maakte op 8 oktober 2023 openlijk duidelijk dat Gaza veroverd zou worden en de lokale bevolking zou worden gedood of verdreven. Trump wil een dictatuur van fossiele en digitale reuzen, zionisten, rijke witte mannen en andere sponsoren. Dit heeft hij in detail vastgelegd in zijn zeer extreme Project 2025-plan. Maar omdat dat plan te extreem leek, werd het weggezet als lachwekkend en onhaalbaar. En toch wordt het sinds vorige week uitgevoerd in het VS-congres, waar hij nu de meerderheid heeft.

In Project 2025 wordt gesproken over een permanent Amerikaans imperium, maar niet over invasies. Annexatie van Canada zit er niet echt in; misschien intimideert hij de noorderbuur vooral voor handelsconcessies. Maar Panama en Groenland zijn interessant. En weerloos. Sterker nog, de enige serieuze troepenmacht op Groenland is de Amerikaanse basis Thule. Voor een "invasie" volstaat de arrestatie van een buslading Deense soldaten.

De Navo komt dan onder zware druk. Dat is dan positieve bijvangst, of misschien zelfs de bedoeling. We zijn het alweer bijna vergeten, maar Trump sprak over de Navo als nutteloos en nodigde Rusland uit een Navo-land aan te vallen. Hij eist nu dat iedereen 5% van het BNP aan defensie gaat uitgeven, wat slechts bedoeld kan zijn om een excuus te scheppen om landen, of de hele Navo, aan de kant te zetten. En daar staan we dan in Europa: best serieuze strijdkrachten die zonder commando- en infrastructuur zitten, afhankelijk van militaire software en machines uit de VS. Terwijl diezelfde VS ook onze civiele computers, betalingssystemen, communicatienetwerken, energievoorziening en dataopslag beheerst. En - een klein detail - dreigt Denemarken en Nederland aan te vallen. De bevriende Poetin vernielt ondertussen Oekraïne, zegt Polen aan te gaan vallen en droomt over een heim ins Reich van de Baltische staten.

Met de samenwerking tussen Musk-Trump en Rusland-China is het ook mogelijk dat we grote oorlogen blijven ontlopen. Daar krijgen we dan een vorm van onderwerping voor terug, en heel veel klimaatchaos. Wat er ook gaat gebeuren, één ding is duidelijk: Trump stuurt aan op nog veel meer mondiale hegemonie van de VS op basis van macht en willekeur. Europeanen beginnen dat door te krijgen. Het EU-parlement spreekt over een harde aanpak van Facebook nu dat openlijk doet wat Trump afdwingt qua content. De Groenlanders zijn luidruchtig bezorgd. Commentatoren zien dat Trumps alter ego Elon Musk haat en tweedracht zaait in Europa.

Het doel is onze samenlevingen onveiliger, onvrijer en minder democratisch te maken en ons verdeeld als tegenmacht uit te schakelen. Dat gaat alleen maar lukken als we doorgaan ons afhankelijk en passief op te stellen. Europa moet verenigd staan, de WEU versterken en onze infrastructuur loskoppelen van agressieve autoritaire landen. Herten rennen meestal verder nadat ze een paar seconden stil hebben gestaan in het licht van de koplampen. Kan Europa dat ook?