Zet onteigening bovenaan de politieke agenda

Zeker is onteigening heel hard nodig. Het neo liberale huisvestingbeleid is n.l. een regelrechte ramp voor de samenleving met een terugkeer van heftige woningnood, armoede en groeiende klassenongelijkheid. Onteigening maar zonder compensatie van door speculatie opgeblazen huizenprijzen, want het belastinggeld hoeft niet op te gaan om nieuwe vastgoedwinsten te financieren. Hoog tijd voor de wederopbouw van de sociale huisvesting, die in afgelopen decennia op grote schaal is stuk gemaakt.

Onteigenen gaat mij veel te ver. Maar zou je boven een bepaald aantal huizen in bezit niet gewoon eisen kunnen stellen aan hoe iemand dat bezit aanwend? Een woningbouwvereniging heeft immers met allerlei eisen en verplichtingen te maken, er is een instantie die daar toezicht op houdt. Waarom zou een dergelijk toezicht niet mogelijk zijn voor huisjesmelkers? Inclusief eisen en verplichtingen waar ze aan moeten voldoen? Zo'n eis zou dan bijvoorbeeld kunnen zijn dat bij een bezit van 5 huizen of meer er minimaal 20% van de woningen onder de huursubsidiegrens worden verhuurd. En daarnaast eventueel eisen en toezicht m.b.t. de kwaliteit, voordat een huis verhuurd mag worden? Trouwens..... als een huis van eigenaar wisselt is taxatie verplicht, zou dat misschien ook moeten gelden voor verhuur, zodat op die manier de huurprijs beter kan worden vastgesteld? Hoe dan ook. Er is een probleem, een groot probleem. In ieder geval voor de woningzoekenden. Het is de taak van de regering om maatschappelijke problemen op te lossen. Ongeacht de politieke kleur. Want of dit linksom of rechtsom wordt opgelost is mij om het even.

Beste Bob Scholte, gewoon nog even doorstuderen en vooral goed opletten bij vakken als recht en economie. Ik adviseer je ook om een bijvak geschiedenis te nemen : kun je eens kijken waar de onteigening van kapitaalgoederen in de geschiedenis toe geleid heeft.

Nog meer regulering gaat de problemen niet oplossen. Er is een door de overheid gereguleerde schaarste waarna de prijs van het schaarse goed door de markt bepaald mag worden. Dan worden de rijken rijker. Als iedereen die dat wil een stukje grond zou mogen kopen en bebouwen zou het misschien een bende worden, maar er zou geen tekort aan betaalbare woonruimte meer zijn.

Eigendom is een grondrecht waar je niet zomaar aankomt. Tot in de jaren '70 hadden we een systeem van woonvergunningen - uit de tijd van de woningnood na de Oorlog. Zo'n systeem moet er weer komen, nu de markt duidelijk faalt.

Onteigening zoals Mugabe en Chavez hebben uitgevoerd voldoen aan een primaire aanvechting maar hebben weinig positieve effecten opgeleverd. De collectieve eigendom van de woningvoorraad in Amsterdam leidt ook niet tot een goede toegang van woningzoekenden tot betaalbare woonruimte. Op een wachtlijst van 15 jaar staan is niet hetzelfde als betaalbaar wonen. Veel bestaande huurders varen er overigens wel bij : met een hoog inkomen in een goedkoop huis midden in de binnenstad wonen is inderdaad heerlijk ! Voor hen is collectief woningbezit een zegen.

Bob is denk ik vergeten dat 'onteigening' - losstaand van het feit dat een hallucinant slecht idee is - niet gratis is, de overheid dient in zo'n geval gewoon de reëele prijs te betalen. Hiernaast mag onteigening enkel wettelijk wanneer de bestemming van de eigenaar (in dit geval verhuur) niet samenvalt met die van de overheid. Aan die voorwaarde wordt hier niet voldaan, je kunt als overheid geen onroerende zaken onteigenen voor dezelfde bestemming. Maar stel: dan heeft de overheid (de gemeente? het rijk? de provincie?) alles voor een smak geld 'onteigend'. En dan? In één keer alles maar afschrijven, want het staat voor een immens bedrag in de boeken dus de huur (als de overheid al zou mogen optreden als verhuurder) is niet ineens de helft of 70% lager. Dus 'offensief links' lost weinig op hiermee.

Inkoppertje, maar toch, bij Bernhard's foto: "Gezocht." (Moeilijk te traceren; verbergt zich afwisselend in één van zijn 550 huizen.) (Zijn vader, Pieter, heeft, in al zijn teleurstelling over zo'n ontspoorde zoon, zelfs een speciale onderzoekscommissie ingesteld. Tot nu toe zonder succes. Waarschijnlijk omdat Bernhard in het geheim meer huizen heeft dan waar Pieter van weet.) (Willem-Alexander wast zijn handen in onschuld. "Hij is geen lid meer van het Kongshuis," liet hij onlangs weten.)

Blijkbaar nog student. De woningvoorraad neemt niet toe door dit plan. Daar zijn gewoon de standaard maatregelen voor, echter de overheid is vastgelopen in haar eigen kadertjes. O Hoge grondprijzen zijn het gevolg van beperkte uitbreidingen van bouwlocaties in NL, de overheid dacht zelf te speculeren met bouwgrond en liep daar in de crisis mee vast. Ze hebben de motivatie bij de woningstichtingen weggehaald om te bouwen door de verhuurdersheffing. Verder laat de overheid geen arbeidersaccomodaties toe op bedrijventerreinen en worden recreatiewoningen qua bewoning weer beperkt. We komen 40.000 woningen tekort. Huisjesmelkers hebben niets anders gedaan dan koopwoningen overhevelen naar de huursector. Het voorbeeld van die prins is ook wat misplaatst die is gewoon aandeelhouder in een bedrijf wat in woningen belegd. Dat bedrijf heeft meerdere aandeelhouders. Is er een oplossing, jazeker, en die is vrij simpel. Woninbouwstichtingen zoveel mogelijk huurwoningen laten bouwen en project ontwikkelaars zoveel mogelijk koopwoningen. Wat is daarvoor nodig: goedkope bouwgrond. Kan dat, ja, als de overheid het wil wel. Met crisis wetgeving konden ook overal in 1 x windmolenparken komen, laat ze nu maar eens met crisiswetgeving met goedkope bouwgrond komen, en ja , ook de bouwleges van gemeenten halveren, en ja ook de bizar hoge 21% btw op een nieuwbouwhuis verlagen. Die 11miljard meevaller komt daar voor een grootdeel vandaan (toegenomen bouwactiviteiten en woningtransacties).

Totale waanzin om vastgoed-investeerders te onteigenen. Dat gebeurde in Oost-Europa op grote schaal na WOII, toen communisten overal onteigeningen doorvoerden. De gevolgen hiervan, wat betreft woningbouw en woonbeleid waren begin jaren '90 zeer duidelijk toen ik Oost-Duitsland (ex-DDR) bezocht: veel 'Plattenbau' en woningen van slechte kwaliteit. Ongelofelijk dat men uitgerekend in Berlijn weer onteigeningsplannen heeft. Als je iets aan de grote woningsnood wil doen en veel meer woningen wil bouwen, dan zijn ook vastgoed-investeerders hard nodig.

"Wij kunnen strijden voor een wereld waarin huisvesting een recht is, voor iedereen die een nuttige bijdrage levert aan de maatschappij." En als iemand nou geen nuttige bijdrage levert of kan leveren? Moet die dan maar onder de brug slapen? Wat is de vergoeding voor het onteigende vastgoed? Is dat de dagwaarde of denkt u aan de variant waar er niks voor betaald wordt?

Het onteigenen van huiseigenaren met meer dan drie huizen, de huisjesmelker, is een sympathiek streven. Maar wat levert het op? Het tekort aan woningen wordt met zo'n maatregel niet opgeheven. Het onteigenen onttrekt veel maatschappelijk kapitaal want de eigenaren moet je compenseren. Ik zie de winst niet.

1e levensbehoeftes zoals onderdak zijn er niet om mee te speculeren, naar mijn mening. Heb overigens een tussenvonnis (idd van een rechter) thuis liggen waarin die rechter duidelijk maakt dat hij daar anders over denkt en stelt 'contract is contract' ongeacht 1 levensbehoefte. In meerdere opzichten een gevaarlijk precedent.