Zet het kabinet met het coronabeleid onze open grenzen op het spel?

Momenteel geldt aan onze landsgrenzen een uitreisverbod voor niet-noodzakelijke reizen. In een land dat 83% van zijn geld in het buitenland verdient en graag op vakantie gaat is dat een groot obstakel. Het is daarom essentieel dat onze grenzen zo snel mogelijk weer open gaan. Maar Nederland is al als risicogebied aangemerkt door Duitsland, en dat zal niet veranderen met de versoepelingen van de maatregelen in ons land in de komende weken. Zet het kabinet onze open grenzen duurzaam op het spel?

Het behoeft geen betoog dat iedere week dat de grenzen bijna dicht zijn grote maatschappelijke schade oplevert. Dat geldt voor familiebezoek of toerisme, maar ook voor zakelijk verkeer dat momenteel niet de toets der “noodzakelijkheid” kan volstaan. Een paar weken geen klanten of collega’s bezoeken gaat nog wel, maar als het maanden en jaren worden, gaat dat de omzet van bedrijven flink treffen. Grenscontroles zijn duur voor transportbedrijven. En wilt u opgesloten zitten op een “eilandje” van 150 bij 300 kilometer? Geen prettig vooruitzicht voor de meesten van ons. Reizen moet snel weer vrijer worden.

Maar hoe vreemd dat misschien klinkt, de huidige situatie aan onze grenzen is niet eens heel streng. Veel landen hebben een absolute quarantaineplicht bij inreizen ingesteld. In Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea word je bij aankomst getest en dan twee weken in een hotelkamer gezet. Australië doet dit zelfs in het binnenland , tussen de verschillende deelstaten. Ook Groot-Britannië overweegt dit en Duitsland heeft al een thuisquarantaineverzoek ingesteld bij inreizende buitenlanders.

De vraag is nu of zo’n harde quarantaine, die bijna al het inkomend verkeer stopt, ook bij ons dreigt. Dat zal in principe gebeuren als Nederlanders een veel groter infectiegevaar vormen dan de lokale bevolking. En daar lopen we risico. Het kabinet mikt op gecontroleerde verspreiding van het virus, gestuurd op ziekenhuiscapaciteit. Omdat er momenteel weer goed plaats is in de IC-units is er ruimte voor versoepeling van de maatregelen waaronder we sinds maart lijden. Zo stijgt de besmettingsgraad weer iets, en blijft continu 1% à 3% van de bevolking besmet, in principe jarenlang.

Al onze buurlanden, tot aan Polen, Ierland en Frankrijk aan toe, proberen het virus juist verregaand in te dammen met testen, traceren en isoleren van alle mogelijke infectiehaarden en geïnfecteerden. In Duitsland is daarbij, afhankelijk van de deelstaat, een expliciet plafond ingesteld van 30 à 50 besmettingen per 100.000 inwoners. Daarboven worden lockdown-maatregelen genomen. Dat is daarmee ook een indicatie van een acceptabel risico voor inreizende buitenlanders, een norm waaraan Nederlanders niet voldoen.

Stel, u bent bondskanselier Angela Merkel. U hebt over enkele maanden in de meeste regio’s enkele wekelijkse besmettingen per 100.000 inwoners, die u zorgvuldig test, traceert en isoleert. De trend is dalende. En dan komen Henk en Ingrid met een 10x of 100x hoger infectierisico aanrijden om een paar daagjes zaken te doen en wat Beiers bier in te kopen. Wat doet u met het Hollandse koppel? U weet dat de Nederlandse en Duitse economieën en maatschappijen zeer verweven zijn, dus ze zijn heel welkom. Maar maandenlang indamwerk tenietdoen door dagelijks duizenden Nederlanders toe te laten, en dan weer lokaal of nationaal in dure lockdowns te moeten? Dat gaat mevrouw Merkel niet toelaten. Totale afgrendeling en/of verplichte quarantaine lonkt.

Er wordt nu openlijk gesproken over Red Zones en Green Zones , met vrij reizen binnen de Green Zone waar de uitbraak onderdrukt is. Oostenrijk heeft al laten weten deze zomer alleen toeristen toe te laten uit dergelijke landen. Ze bedoelen Duitsland en gaan met de huidige trends Nederland uitsluiten. Maar in juli en augustus zullen veel Europese en Aziatische landen ook zo tegen Nederland aankijken. We lopen dan op tegen een soort totaal vliegverbod. En forensen tussen Nederland en Duitsland kunnen werk of huis gaan verliezen, tijdelijk of niet.

Buitenlanders zullen ook niet naar ons durven of mogen te komen, en zo worden wij echt een eiland. De gevolgen voor onze voorheen open economie zijn moeilijk in te schatten, maar zeker ontwrichtend. Dit wordt dan natuurlijk nog versterkt door de effecten van onzekerheid en maatregelen binnen de jarenlange “jojo-lockdown” die onderdeel is van de kabinetsstrategie. Zo dreigt het einde van de trotse erfenis van premier Rutte, die juist zo graag de economie laat bloeien.

Het is aannemelijk dat de verwonderde kritiek uit het buitenland op het verspreidingsbeleid in Nederland zal uitmonden in forse diplomatieke druk. Druk die door het kabinet hopelijk zal worden ervaren als een doorslaggevend argument om onze partners te volgen bij het grotendeels indammen van de uitbraak.