Zelfreddeloosheid

Een relatief jong verschijnsel in de categorie archetype-nieuwe-mens zijn de  (rol-)koffermeisjes. Je ziet ze steeds vaker in het straatbeeld en vrijwel zonder uitzondering betreft het hier een zich solitair voortbewegende soort.

Als verloren kuikens die de moeder-eend hebben ingeruild voor een blinkend schermpje aan wiens hypnotische aantrekkingskracht geen ontsnappen mogelijk lijkt, dwalen ze schijnbaar doelbewust door onze steden. Geheel verloren gelopen in virtual reality. Soms staan ze even stil om geheel ontredderd hun omgeving in zich op te nemen. Wars van enig richtingevoel, blik op bewegwijzering of het zoeken van bekende landmarkeringen draaien zij de vragende blik wederom naar het scherm en schutteren verder. Daarin lijken ze op de uit het straatbeeld verdwenen ouderwetse toerist die vijftien jaar gelden nog stond te stuntelen met zijn onpraktisch grote uitklaplandkaart. Meestal lokte die worsteling de helpende hand van een hulpvaardige voorbijganger maar de rolkoffermeisjes ziet men over het algemeen eenzaam verzonken in online-gebed.

Toch deze week weer eens de padvindersrol van barmhartige Samaritaan aangenomen door een volledig aan Dumbphone onderworpen kwezeltje de weg te wijzen. Geheel volgens het cliché, 22-jaar, tip-top in de kleertjes, haar praktisch bij elkaar gebonden, oortjes in, rolkoffer in de ene en alleswetend orakel in de andere hand was de jonge vrouw na aankomst op het station het spoor al volledig bijster. Haar navigatie had haar voetstappen niet kunnen volgen of de hemelse systeem-ontwerpers probeerden haar een loer te draaien, hoe het ook had kunnen gebeuren, de weg leek in dikke virtuele rook opgegaan.

Of ik wist “..of hier misschien een tram stopte” vroegen verschrikte herte-ogen en ontwapenende glimlach. Mijn aanvankelijke antwoord bleek te adrem daar ze vervolgens met haar lege hand een oortje uitpulkte en vroeg “Pardon, wat zeg je?”. Tsja, wat zegt een mens bij zo’n vraag terwijl men zich hemelsbreed drie meter van de tramrails bevind. Misschien is een vermanende uitbrander in de trant “Zeg, kun je niet eerst die doppen uit je oren trekken voordat je uberhaupt een vraag stelt?”  allereesrt op z’n plaats. Of dient men zich als voorkomende gastheer van zijn stad van dergelijke bekrompenheid te onthouden en op invoelende toon de ontstane paniek te dempen door verdwaalde minzaam op het spoor, vlak naast haar, te wijzen? De eerste reactie is een logische doch enigszins onsympathiek, de tweede wellicht ietwat aanmatigend maar meer dan deze opties leken niet voor handen. De situatie kwam mij voor als waarin verward volk in de trein springt en met het hart in de keel vraagt “Of dit de trein naar Eindhoven is?!”. Om dan zowel gerust te stellen als mensen op de ruime aanwezigheid van bewegwijzering te wijzen breng ik dan maar een glimlachend, “Misschien niet, maar op dat hele grote bord boven het perron staat in hele grote letters van wel” uit. Akkoord, geheel van ironie en cynisme is dat antwoord niet gespeend maar mag ik mijn met ‘stomheid-geslagenheid’ een beetje vrolijk inpakken alstublieft. Die grijze klomp cellen zal men immers écht zelf als een dikke spier moeten trainen alvorens men van de optimale werking zal kunnen profiteren. Een opgeluchte glimlach is meestal mijn deel maar zelden mijn bedoeling.

Ik koester de oprechte hoop dat de Dumbphone-verdwaalden het licht zullen zien, om zich heen kijken en beseffen: “Verdomd, ik leef in de échte wereld. Waarom kijk ik niet gewoon om me heen in plaats, van voordeur tot bestemming, op een onnozel scherm geplakt te blijven dat mij slechts Deo volente naar mijn plaats van bestemming lijkt te drijven?”.

Wat zou dat hemeltergend mooi zijn. Vanuit de hulpvraag opstappen naar het hogere doel van zelfinzicht en geluk zonder inmenging van volkomen onnodige tussenkomst van communicatie-prothesen?

Ook eerder genoemde grijze cellengroep zal de gebruiker verblijden met onvermoedde krachten die men zelf blijkt te bezitten en waarvoor helemaal geen externe hulpmiddelen nodig blijken te zijn. Tegen aderverkalking en hersenverweking is het meest probate middel nog altijd beweging en blijven nadenken, samengevoegd: Hersengymnastiek.

De jonge vrouw met rolkoffer keek nog even besluiteloos naar de rails maar herpakte toen haar statuur. “Ja maar die rails gaat twee kanten op..”. Aan haar ogen mankeerde gelukkig niets en haar verstand leek als een dieselmotor op gang te komen. Ook leek een zekere lotsbestemming in te dalen en begon ze de omgeving speurend in zich op te nemen. “Mag ik vragen waar je precies heen wilt?” probeerde ik. “Eh..naar het centrum”. Ik wees omhoog naar het grote blauwe verkeersbord recht boven ons waarop in onmisbare vetwitte belettering: CENTRUM. “O.k.” was haar laatste woord. Het oortje ging weer in, rollend begaf ze zich naar de overkant van de straat en ging bij de tramhalte in tegenoverliggende richting staan.

Zou het algoritme van de Dumbphone misschien het liefst hebben dat men gewoon gezellig thuis blijft?