Zelensky, de held die niet wijkt voor pestkoppen

Godverdomme, wat een farce. Daar sta je dan, op het schoolplein van het wereldtoneel, waar de grootste pestkoppen regeren en de regels geschreven worden in stoere praat en angstaanjagende dreigementen. Daar midden op het schoolplein, met gescheurde kleren en een vuile rugzak, staat Zelensky. Een doodnormale jongen die net iets te klein is om zich fysiek te verdedigen en die te koppig is om te knielen. “Waarom kom je hier bedelen, Zelensky?” sneert J.D. terwijl hij een klodder kauwgom tegen de muur kwakt. Zijn beste vriend Donald lacht zijn typische bulderlach. Het is de lach van een pestkop die toch weet dat niemand hem durft tegen te spreken. “Misschien moet je het gewoon opgeven, kleine man,” zegt hij. “Niemand vind je nog interessant.”

Zelensky knippert met zijn ogen, hij veegt het stof van zijn knieën en kijkt het plein rond. Sommigen fluisteren dat ze hem willen helpen, maar doen uiteindelijk niets. Anderen kijken naar hun schoenen al is er ook altijd die aanwezige groep die achter de pestkop staat, meewijzend, lachend en zich verkneukelend om de vernedering.

Maar Zelensky huilt niet, hij loopt niet weg. Jarenlang werd hij gepest en als geen ander weet hij hoe pestkoppen te werk gaan. Eerst komt de vernedering en daarna nemen ze alles van je af. Het is een klassieker, een schoolpleinstrategie zo oud als de tijd. Zoals in David tegen Goliath en precies het soort energie waarin echte helden gedijen.

Zelensky is een held maar geen mythe, geen stripheld, geen kunstmatige creatie van propaganda. Hij is een man van vlees en bloed, een vader, een echtgenoot, een mens met angsten en twijfels. Maar bovenal is hij de belichaming van wat een leider zou moeten zijn: een man die niet vraagt wat anderen voor hem kunnen doen, maar die zelf vooropgaat, het gevaar trotseert, zijn volk leidt en de wereld laat zien dat ware moed niet in spierkracht of geschreeuw zit, maar in standvastigheid en rechtvaardigheid.

Er zullen altijd leiders zijn die geboren worden in marmeren paleizen, omringd door bedienden, grootgebracht in de wetenschap dat macht hen vanzelf zal toekomen. En dan heb je leiders die hun positie niet erfden, niet kochten, maar verdienden – door moed, door opoffering, door een onwrikbaar geloof in rechtvaardigheid. Zelensky behoort tot die laatste categorie. Een doodnormale man die ooit applaus oogstte op theaterpodia, maar die nu in de echo van ontploffingen en het geschreeuw van zijn volk de ware betekenis van leiderschap belichaamt.

Een man ook die toen de bommen begonnen te vallen en de straten van Kyiv zich vulden met paniek, het aanbod kreeg dat zoveel anderen zouden aannemen: een veilige aftocht en een kans om van een afstand toe te kijken hoe zijn land werd verwoest. Zelensky weigerde. Hij had geen lift nodig, geen route naar veiligheid. Wat hij nodig had, was munitie, was steun, was solidariteit. En daarmee vestigde hij zich als de onbetwiste leider van een volk dat zich niet liet knechten. Een groot leider dat gekenmerkt wordt door zijn vermogen om te blijven terwijl alles om hem heen instort. Terwijl anderen weglopen, terwijl dictators bluffen en populisten schreeuwen, blijft hij staan. In zijn simpele olijfgroene trui, zonder gouden tronen of overdadige paleizen, is hij het baken van hoop in een wereld die vaak vergeet wat moed werkelijk betekent.

Veel vaker vecht hij nog met woorden en met uitstraling, met charme en met een vastberadenheid. Niet alleen spreekt hij tot zijn eigen volk, maar tot de hele wereld, tot leiders die aarzelen, tot mensen die twijfelen. Hij herinnert ons eraan dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is, dat het altijd bevochten moet worden en dat lafheid en onverschilligheid net zo gevaarlijk is als kogels en bommen. En ondanks de dreiging, ondanks de verwoesting, straalt hij geen haat uit. Roept hij niet op tot wraak, predikt hij geen vergelding, maar vraagt hij slechts om hulp om de poorten van de hel dicht te kunnen houden. Omdat de strijd van Oekraïne een strijd is van iedereen die in democratie en vrijheid gelooft. Omdat dit geen regionaal conflict van een verre oorlog is die ons niet aangaat. Zelensky vertelt ons dat dit een gevecht is om de toekomst van een wereld waarin het recht sterker moet zijn dan macht.

Ik zeg het niet snel, maar wat een vent zeg!

Lang leve Zelensky. Lang leve Oekraïne. Lang leve de moed.