Een socialere EU, minder valse concurrentie, meer zekerheid voor je eigen burgers en misbruik wordt tegengegaan. Waarom zou je daar in vredesnaam tegen zijn?
Het was weer flink heibel op mijn social-media-tijdlijnen de afgelopen week. Dit keer ging het over de zogenaamde “export-WW”.
De Europese Unie had het in haar botte hersens gehaald iets te willen zeggen over ons sociale stelsel. Nederland zou gedwongen worden werkloze Polen zes maanden geld over te maken. Met die doekoe uit Holland komen ze natuurlijk nooit uit hun Poolse hangmat. Bovendien is het een open uitnodiging tot fraude. Dat is hoe een aantal Nederlandse politieke partijen het voorstel voor ons geframed hebben. Maar als je het voorstel zelf goed bekijkt is het niet alleen rechtvaardig, maar ook heel goed voor Nederland.
Hoe wordt de WW opgebouwd? In ons land krijg je WW als je minstens 26 weken bij dezelfde werkgever hebt gewerkt, en dit werkverband buiten jouw schuld om beëindigd is. Iemand die zelf ontslag neemt, krijgt dus geen WW. Die uitkering krijg je vervolgens voor drie maanden. Voor ieder jaar dat je extra gewerkt hebt echter krijg je één maand WW extra. Voor zes maanden WW, moet je dus drie jaar en 26 weken gewerkt hebben, én premie hebben betaald.
Nu is het daarbij zo dat als je na je ontslag naar het buitenland vertrekt, je je WW voor drie maanden kan houden. Omdat dit in ieder land natuurlijk weer anders is geregeld, wil de EU onder andere dat gaan harmoniseren.
Controleren Om te beginnen: als je drie-en-een-half jaar premie hebt betaald, dan is zes maanden doorbetaald krijgen toch heel redelijk? Mij lijkt het van wel. Natuurlijk, ik begrijp dat het niet de bedoeling is dat Polen hier telkens 26 weken komen werken en dan drie maanden met vakantie gaan. Maar dat is niet wat hiermee wordt veroorzaakt. Het gaat om mensen die drie jaar extra gewerkt hebben, en dan drie maanden extra WW doorbetaald krijgen. Is dat zo onrechtvaardig?
Het argument dat mensen in het buitenland moeilijker door het UWV te controleren zouden zijn, slaat bovendien nergens op. Het UWV controleert WW’ers namelijk standaard het eerste half jaar niet of nauwelijks, en nodigt ze het eerste half jaar vaak niet eens uit op gesprek. De meeste mensen gaan na een paar maanden namelijk vanzelf wel aan het werk.
Maar, onderzoek wijst uit dat Polen die met een WW naar huis gaan minder snel aan de bak gaan dan Nederlanders. De kosten van deze maatregel voor Nederland worden op 10 tot 30 miljoen euro per jaar geschat. Op het totale WW budget van 3,5 miljard is dat echter een schijntje. Bovendien is het een koopje, gezien de voordelen die de nieuwe EU raamwetgeving Nederland en de Nederlanders gaat bieden.
Voordelen Om te beginnen: die rechten op een half jaar doorbetaling krijgen Nederlanders die in andere Europese landen werken natuurlijk óók. En dat zijn nogal wat mensen. Daarbij kunnen Nederlandse werknemers als ze ontslagen worden het met deze regels makkelijker in het buitenland gaan proberen. Veel meer kansen dus. Alleen maar winst.
En last but not least: als iedereen in de EU recht op zes maanden inkomenszekerheid krijgt, worden eindelijk de verschillen in de sociale zekerheid in de EU een beetje naar boven rechtgetrokken. Dit laatste is nu juist het doel van die hele wet en dat is enorm goed nieuws voor iedere Nederlander die zich zorgen maakt om valse concurrentie op de arbeidsmarkt. Gelijk loon voor gelijk werk wordt de norm. Dus minder-minder-minder goedkope Polen die hier de banen wegkapen.
Bovendien staan er in het hele pakket nu juist ook een aantal regels die het zogenaamde ‘uitkeringstoerisme’ bemoeilijken. Zo moet die Pool die na 26 weken alweer naar huis gaat voortaan eerst een maand op zijn geld wachten.
Stemmingmakerij in de kamer Waarom zou je daar in vredesnaam tegen zijn? Een socialere EU, minder valse concurrentie, meer zekerheid voor je eigen burgers en misbruik wordt tegengegaan. Allemaal voordelen, en het kost in praktijk (bijna) niets. Hier tegen protesteren is een klassiek geval van penny-wise-pound-foolish.
Laat het echter aan onze politici over om hier toch stemming tegen te maken. Ook de media schreeuwen moord en brand. Alleen Trouw durft er nog een klein kanttekeningetje bij te plaatsen. Voor de rest is het getoeter van vooral rechtse media natuurlijk weer oorverdovend, maar ook meer links georiënteerde kranten gaan in de nationalistische stemmingmakerij mee.
Van één argument dat in die storm gegeven wordt breekt mijn klomp pas echt: Omdat er geld naar het buitenland gaat met zo’n maatregel, zou het slecht zijn voor ‘het draagvlak van de EU’. Dus nadat het hele parlement de EU weer eens onterecht als boeman afschildert, wagen onze dappere ‘waakhonden’ het te roepen dat de maatregel ‘slecht zou zijn voor het draagvlak binnen de EU’. Ongelooflijk.