De Nederlandse kledingwinkels Zeeman en WE deden tot voor kort zaken met een spinnerij in India, waar op grote schaal mensenrechten werden geschonden. Dat meldt de Volkskrant op basis van onderzoek van SOMO en Arisa. In de spinnerij was onder meer sprake van gedwongen arbeid, uitbuiting en kinderarbeid.
De onderzoeksorganisaties spraken 725 werknemers van 29 spinnerijen in Tamil Nadu, een deelstaat in het zuiden van India. Daaruit bleek dat de meeste arbeiders onder valse loonbeloftes naar de spinnerijen werden gelokt. Daar werden ze ondergebracht in ‘zeer primitieve hostels die grotendeels zijn afgesloten van de buitenwereld en door middel van dreigementen worden gedwongen buitensporig veel overuren te maken.’ Sinds het uitbreken van de coronacrisis is de situatie alleen maar verslechterd, laat een van de onderzoekers weten.
De onderzochte spinnerijen zijn aantoonbaar gelinkt aan zeker tien westerse bedrijven, waaronder in Nederland dus Zeeman en WE Fashion. Vermoed wordt dat het werkelijke aantal westerse bedrijven dat contracten heeft lopen in Tamil Nadu vele malen hoger ligt. Volgens de krant zijn bedrijven als Zeeman en WE komen bovendrijven, omdat zij ‘relatief transparant zijn over hun productieketen’. Zeeman heeft naar aanleiding van het onderzoeksrapport laten weten de samenwerking met de spinnerij te hebben stopgezet.
De Volkskrant schrijft ook dat de meeste kledingbedrijven die in het onderzoek genoemd worden, ook onder vuur liggen vanwege het niet verlengen van het Bangladesh Akkoord. Dat werd opgesteld nadat in 2013 een groot naaiatelier, Rana Plaza, instortte waarbij meer dan 1100 mensen omkwamen. De fabrieken in Rana Plaza werkten voor grote merken als Benetton, Primark, H&M en Zara. Het Bangladesh akkoord loopt maandag af, de kans is groot dat het niet wordt verlengd. Zeeman dat al vanaf de eerste dag lid is van het akkoord wil wel door, andere Nederlandse bedrijven, waaronder WE Fashion, houden zich vooralsnog stil.
Update: Zeeman ontkent dat er sprake is van kinderarbeid in de Indiase spinnerijen waar de keten gebruik van maakt. In een verklaring laat het bedrijf weten:
"We hebben 100% zicht op de fabrieken waar onze kleding wordt gemaakt en die controleren wij volledig. Onze productielocaties staan ook op onze website. Maar we willen ook dieper de keten in controle hebben en daarom zijn we ook de toeleveranciers in kaart aan het brengen. Op deze manier heeft het onderzoek de aansluiting kunnen maken met deze spinning mill. Daar is door een tussenpersoon katoen ingekocht voor een van onze Indiase leveranciers die voor Zeeman produceert. Samen met het textielconvenant ETI en Fairwear zijn we de dialoog aangegaan, helaas bleek de betreffende spinning mill niet bereid om met ons in gesprek te gaan. Na herhaaldelijke pogingen hebben we in juli 2020 de samenwerking moeten stopzetten."