De Rotterdamse spokenwordartiest Zaïre Krieger gaat het beroemde gedicht The Hill We Climb, dat Amanda Gorman voordroeg bij de inauguratie van president Biden, in het Nederlands vertalen. Krieger vervangt Marieke Lucas Rijneveld die zich terugtrok nadat er een publiek debat ontstond over de vraag waarom uitgeverij Meulenhoff niet voor een vertaler gekozen had die dichter bij de Afro-Amerikaanse Gorman staat, in zowel afkomst als genre.
Krieger die al naam heeft gemaakt, publiceert in onder meer de VARA Gids en bij Spijkers met Koppen optrad, zegt tegen NRC over wat ze dacht toen het gedicht destijds hoorde: “Ik werd emotioneel. Het feit dat daar met de bestorming van het Capitool niet zo lang geleden een confederate flag had gewaaid en dat er daarna een jonge, zwarte vrouw voor een president haar gedicht voordraagt: die contrasten zijn poëtisch.”
Krieger had destijds ook kritiek op de keuze van Meulenhoff. Ze vergelijkt het met een film die ze zag waarin een Amerikaanse acteur een Nederlander speelde. “Dan hoor je Nederlands en denk je, waarom doet hij dat? En dat is precies wat ik voelde. Dat betekent niet dat de rol niet door een goede acteur werd gespeeld, maar je had ook een Nederlander kunnen kiezen. Dat is een gevoel dat heel veel witte Nederlanders niet begrijpen, maar misschien iets meer als ik het zo vertel.”
Ze stelt dat spoken word in Nederland nog altijd ondergewaardeerd wordt. Zozeer zelfs dat het optreden van Gorman voor veel kijkers een eerste kennismaking met het genre was. Krieger prijst de techniek en stijl van Gorman. Tijdens het vertalen ontdekt ze nog meer finesses in het werk, zoals dat het overgrote deel van de woorden die ze gebruikt uit slechts een lettergreep bestaat waardoor ze veel aan zeggingskracht wint.
Krieger gaat het stuk zo vertalen dat het niet alleen leesbaar maar ook uitvoerbaar is. “Dat wil zeggen, ik ga mijn best doen zodat je het net als Gorman kan voordragen.”
"Amanda’s huidskleur heeft wel meegespeeld in het verhaal, maar ik denk dat het een samenkomst is van meerdere dingen: van gender en van kleur. De gedichten zelf gaan over de ervaring van een skinny black girl, raised by a single mom, zoals ze het zelf zegt in de bundel. Het is spoken word; een performance piece. De fijne kneepjes van het spoken word-vak en de ervaringen van een jonge zwarte vrouw zijn moeilijk te vertolken, als je op dat gebied minder ervaring hebt of haar ervaringen niet kan delen. De context van haar voordracht heeft ook te maken met haar gender en haar kleur. Rond die tijd werd het Capitool bestormd door Trumpfanaten. Biden is uiteindelijk grotendeels verkozen door de zwarte gemeenschap in Amerika. Hij kon winnen, omdat zoveel zwarte mensen wilden vechten tegen het racisme van Trump-aanhangers. Je moet niet onderschatten hoeveel betekenis dat heeft."