Woonwagenbewoners, Roma en Sinti zijn de vergeten inwoners

Vandaag is het de Dag van de Mensenrechten. We leven in een tijd waarin kinderen dood gaan van de honger als oorlogswapen. Waar we nog steeds landen bombarderen, al heeft de geschiedenis allang bewezen dat dit niet werkt. Een tijd dat er internationaal veel leed, onrecht en schending van mensenrechten plaatsvinden.

Je kan tegenwoordig geen krant open slaan en het gaat ergens wel over racisme, discriminatie en uitsluiting. Ook over ons eigen land. De groep waar bijna nooit iets over geschreven wordt, is die van de woonwagenbewoners, Sinti en Roma. Nou begrijp ik dat niet iedereen altijd van alles op de hoogte kan zijn. Vandaar dat ik vandaag jullie aandacht vraag voor deze vergeten groep.

Nederland heeft in de geschiedenis zelf een actief segregatiebeleid gevoerd tegen deze mensen. De woonwagenbewoners, Roma en Sinti werden in grote kampen buiten de samenleving gehuisvest. Deze ‘centra’s’ hadden hun eigen scholen en vaak stond er ook een hek omheen soms zelfs afgesloten met slagbomen. Deze mensen wilden dit zelf helemaal niet. Ze zijn immers reizigers , hechten zeer aan nun vrijheid en met z’n allen in een grote groep ‘vastgezet’ op een enkele plek paste dan ook niet bij hen. Toch vond de overheid dit nodig want de mensen moesten ‘opgevoed’ worden.

Een tijd later bedacht de overheid zich. Ze kwam op het idee dat kleine ‘kampen’ toch beter zijn en dan dichter geplaatst op de andere mensen, zij die in een huis wonen. Werderom hadden de woonwagenbewoners, Sinti en Roma hier zelf niks over te zeggen. Er kwam weerstand maar dat heeft er niet toe geleid dat er ook naar deze mensen geluisterd werd. Toen al moesten zij vechten voor het behoud van hun cultuur. Er waren toen al gemeenten die zelfs helemaal geen plek wilde bieden aan woonwagenbewoners.

In de Tweede Wereldoorlog zijn woonwagenbewoners, Sinti en Roma door nazi-Duitsland opgesloten, gemarteld en vermoord. Om hoeveel slachtoffers het precies gaat is niet bekend maar de schatting stelt dat het er ongeveer 500.000 zijn geweest. Ook gaat het verhaal rond dat Nederland onder zigeuners ook de andere woonwagenbewoners verstond, want zij waren toch maar asocialen. Nazi-Duitsland weigerde zelfs 64 gedeporteerden omdat het in hun ogen ‘ariërs’ betrof. Toch zijn er zoals ik al stelde ook woonwagenbewoners vermoord door de nazi’s.

Al met al is het dus niet zo heel gek dat deze groep mensen niet zo heel veel vertrouwen heeft in de Nederlandse overheid. Vandaag de dag voeren ze een nieuwe strijd. Daar waar er door vele gemeenten een uitstervingsbeleid is gevoerd heeft de Ombudsman gezegd – en het staat ook in de nieuwe beleidsregels van het ministerie – dat er door gemeenten niet meer aan dergelijk beleid gedaan mag worden. Toch zijn vele woonwagenbewoners thuisloos. Er is geen wagenplek voor hen beschikbaar en zij wonen hierdoor bij familie of kennissen. Met als gevolg overvolle wagens. Maar er zijn ook mensen die gewongen in een huis moeten wonen.

De bewoners krijgen daarnaast te maken met discriminatie op scholen en ga zo maar door. Het wordt tijd dat we stoppen met onze vooroordelen en het criminaliseren van woonwagenbewoners, Roma en Sinti. Als we het hebben over mensenrechten dan mogen we de woonwagenbewoners, Sinti en Roma niet vergeten!

Ik roep dan ook alle gemeenten op om iedereen op zijn eigen daden te beoordelen. Je mag nooit een hele groep aankijken voor het gedrag van enkelen. En een woonvorm ontnemen om criminaliteit te bestrijden of uit angst, is nooit oke! Deze mensen hebben recht op hun cultuur en een wagen, net zoals anderen recht hebben op een huis en onderdak.