Wolf, eeuwenoude zondebok, personificatie van het kwaad

Voor het eerst is een diersoort van de Europese ‘natuurbehoud’ lijst (“Verdrag van Bern”) gehaald. Geen prijs voor het raden van welke soort. De wolf natuurlijk, de eeuwenoude zondebok. Hiermee is de wolf, sinds zijn hernieuwde aantreden in 2019, opnieuw verworden tot personificatie van het kwaad. De wolf is alleen niet kwaad en zeker geen monster, maar een sociaal dier dat een cruciale rol speelt in de natuur.

Angst voor de wolf is vooral te wijten aan bloeddorstige mythes die hem al eeuwenlang achtervolgen. Mythes ontstaan uit conflicten tussen mens en dier. De georganiseerde jacht, vernietiging van de wolfs natuurlijke habitat voortkomend uit conflicten geïnitieerd door de mens over leefruimte, hebben de wolvenpopulaties in Europa meedogenloos gereduceerd. Gelukkig zijn er internationale afspraken over beschermings- en instandhouding van soorten, belangrijk voor het behoud van het ecosysteem. Tot dit najaar.

Op 27 september 2024 diende de EU commissie een voorstel in om de bescherming van de wolf te verlagen van "strikt beschermd” naar "beschermd". Gisteren stemde een meerderheid voor het voorstel om een volgende stap te zetten en de beschermde status van de wolf (Canis lupus) verder te verlagen. Maar wat is de betekenis hiervan?

Hoewel de wolf vooralsnog een beschermde status geniet, is deze uitkomst slechts een tussenstand in een absurde zeepbelhype. Een goed georganiseerde wolvenangst die echter elke vorm van realiteitszin ontbeert. Het besluit is gespeend van gevoel voor angst en volledig politiek gebaseerd. Niet de voorzitter, noch het Permanent Comité of zelfs de EU-Commissie luisterden naar de wetenschap noch de stem van de samenleving.

Uit recent onderzoek in tien EU-lidstaten blijkt dat een grote meerderheid (68 procent) pleit voor strikte bescherming van wolven en andere grote carnivoren, en waarde hecht aan het recht van dieren samen te leven met mensen.

Voorzitter van de EU commissie, Ursula von der Leyen, reageerde als volgt: “De Conventie van Bern heeft besloten de beschermingsstatus van wolven aan te passen. Omdat we een evenwichtige aanpak nodig hebben tussen het behoud van wilde dieren en de bescherming van onze bestaansmiddelen.” Alleen, de balans is allesbehalve evenwichtig.

In Europa speelt de wolf een belangrijke rol in het herstel van ecosystemen. Niet alleen de Europese Unie maar ook de Europese en Nederlandse gemeenschap hebben hier een verantwoordelijkheid in. Educatie en voorlichting in combinatie met overheidsgelden ter bescherming van vee bieden meer soelaas in een samenleving dan het systematisch bejagen van de wolf.

Vijf landen stemden tegen: Albanië, Bosnië, Bosnië-Herzegovina, Monaco, Montenegro en het Verenigd Koninkrijk. Twee onthielden zich van stemming: Tunesië en Turkije. De anderen, waaronder Nederland en enkele van de rijkste landen ter wereld, stemden voor. De lijst gaat in op 7 maart 2025, tenzij 17 lidstaten binnen de komende 3 maanden bezwaar maken (overeenkomstig artikel 17.3 van het Verdrag van Bern).

Wat een manier om de 45e verjaardag van de Conventie van Bern te vieren: terugkeer van de gelegaliseerde wolvenjacht en de illegale vervolging die onvermijdelijk zal volgen.
Maar niet getreurd, wij Europeanen kunnen nog steeds ongelimiteerd afreizen naar de 'wild south' om iconische wilde dieren te spotten en, als het even meezit, afschieten voor de ruim gefortuneerden onder ons.

In ieder geval kan |Brusel na 7 maart a.s. de benodigde bijlagen van de Habitatrichtlijn aanpassen. Daarna krijgen landen "meer flexibiliteit om hun wolvenpopulaties te beheren". De gedegradeerde status treedt in werking op 7 maart 2025. Dat wil zeggen, tenzij 17 lidstaten binnen de komende 3 maanden bezwaar maken. Hierna kan de EU de Habitatrichtlijn aanpassen. We weten allemaal wat dit betekent.