De Amerikaanse ambassadeur in Zambia, Daniel Foote heeft het land moeten verlaten, nadat hij felle kritiek uitte op de homoseksualiteitswetten en corruptie in het land.
Foote zei in november dat hij “met afschuw was vervuld” toen een Zambiaanse rechter twee homoseksuele mannen tot vijftien jaar cel veroordeelden. Daarnaast beschuldigt hij de Zambiaanse regering van corruptie en het stelen van miljoenen aan gemeenschapsgeld. Relaties met hetzelfde geslacht zijn verboden in Zambia. Er staan gevangenisstraffen op van 15 jaar tot levenslang. De ambassadeur verzocht de Zambiaanse regering om de zaak en haar homoseksualiteitswetten te herzien.
Foot verklaarde in een video op Zambian Watchdog dat er samen met de Zambiaanse regering talloze onderzoeken zijn uitgevoerd,
"“met de conclusie dat vele miljoenen dollars zijn verduisterd in de ministeries van gemeenschapsontwikkeling en sociaal welzijn, onderwijs en gezondheid. Net als het gebrek aan openbare informatie die beschikbaar is gesteld over de hoge staatsschuld van Zambia. De regering heeft ervoor gekozen deze essentiële gegevens niet met haar burgers te delen, noch hebben we assertieve corruptie-vervolging gezien.”"
De Zambiaanse president Edgar Lungu berispte de ambassadeur al in december en zei dat zijn regering een klacht zou indienen bij de Amerikaanse regering. De minister van Buitenlandse Zaken Joseph Malanji zei dat de opmerkingen “de Zambiaanse grondwet in twijfel trekken”. Foote werd verklaard tot persona non grata en moest het land verlaten.
In een verklaring vóór zijn vertrek riep Foote Zambia op om zijn reputatie als democratie te beschermen en “de aantasting van de menselijke, economische en politieke rechten van uw burgers te voorkomen.” Tegen de BBC ontkent hij beschuldigingen dat zijn opmerkingen neerkwamen op inmenging in de rechterlijke macht van Zambia en constitutionele zaken. “Ik heb mijn overtuiging geuit over een wet en een harde veroordeling waar ik het niet mee eens ben. Ik bemoeide me niet met interne aangelegenheden.”
In 2019 zei de regering van Trump het voortouw te zullen nemen om wereldwijd een einde te maken aan wetten die homoseksuele relaties strafbaar stellen. Zambia is zeer afhankelijk van buitenlandse hulp, met name van de VS.
In een interview met Sky News verdedigde Lungu de homoseksualiteitswetten van Zambia. “Zelfs dieren doen het niet, dus waarom zouden we het moeten doen? … omdat we gezien willen worden als slim, beschaafd en geavanceerd enzovoort”.