Krap een week voordat het meest extreemrechtse kabinet ooit op het bordes staat, met daarin voor het eerst PVV-ministers die een voor een plechtig zwoeren "zich binnen de grenzen van het hoofdlijnenakkoord te uiten", heeft Geert Wilders zijn islamhaat alweer uit zijn uitpuilende ijskast gehaald. Met een beroep op zogenaamde religiekritiek, wat volgens de zogenoemde basislijn rechtstaat van de afbraakcoalitie geoorloofd is, noemt hij de islam een "walgelijke, verwerpelijke, gewelddadige en haatdragende religie".
De afgelopen tijd was er in de Tweede Kamer discussie wat wel en niet valt binnen de grenzen van die basislijn, zo bleek tijdens verschillende hoorzittingen met beoogd bewindslieden. Beoogd PVV-vicepremier Fleur Agema kreeg bijvoorbeeld vragen over eerdere uitlatingen over 'de-islamisering van de zorg'. Agema wrong zich daarbij in bochten om te zeggen dat het Kamerlid Agema die opvattingen weliswaar had, maar minister Agema dan weer niet. Of zoiets. Ook maakte ze de lachwekkende opmerking dat ze nog nooit een racist binnen de PVV was tegengekomen.
Ook werden PVV-ministers Marjolein Faber (Asiel en Migratie) en Reinette Klever (Buitenlandse Handel) ondervraagd over hun gebruik van de nazi-complottheorie over 'omvolking'. Waar Klever er niets mis in zag, verkondigde Faber plechtig om de term niet meer in de mond te nemen en in plaats daarvan te spreken over "zorgelijke demografische ontwikkelingen", wat gewoon hetzelfde betekent. Staatssecretaris Chris Jansen (PVV, Infrastructuur) wilde geen afstand doen van een eerdere tweet over 'minder, minder, minder' Marokkanen.
Waar vooral PVV-bewindspersonen tot verantwoording werden geroepen, kregen ook ministers en staatssecretarissen van VVD en NSC de vraag wat zij vinden van dergelijke uitspraken. VVD-minister Sophie Hermans (Klimaat) zei collega-bewindslieden aan te spreken als zij dergelijke woorden weer gebruiken. We wachten het af.