Wie bedreigen de natuur? Wilde wolven of boze boeren?

Er worden jaarlijks in Nederland naar schatting tussen de 4000 en 13.000 schapen door honden gedood. Niet alleen door ze te bijten, maar ook door ze in het water, in het gaas of op de openbare weg te drijven. Toch heeft het levend fossiel Hans Wiegel, in een ver verleden commissaris van Friesland, onlangs de eerste paal geslagen voor een hek dat wolven uit de provincie moet weren. 150 kilometer lang.

Wiegels eigen provinciebestuur ziet er helemaal niets in, want juridisch gaat het tegen alle mogelijke nationale en Europese verdragen in. Maar de megaboeren – een van hen heeft duizend schapen – zijn koppig. Hun grote inspirator is Seger Emmanuel baron van Voorst tot Voorst, directeur van Het Nationale Park De Hoge Veluwe, weer een ander type fossiel. Internationaal beroemd, hij speelt een rol in het Suske & Wiske-avontuur Verraad op de Veluwe (2004). Hij lobbyt daarom al een tijdje in Europa om de wolf van de lijst beschermde diersoorten te krijgen.

Want de baron vreest met grote vreze voor zijn moeflons, een diersoort overigens die anders dan de wolf in ons land nooit voorkwam. Hier ooit geïmporteerd vanwege de jacht, een exoot uit het Corsicaanse en Sardijnse bergland, die bij gevaar van nature omhoog wil vluchten. De Hoge Veluwe heeft geen bergen, zelfs geen heuvels, maar gelukkig voor de baron wel een metershoog hek om zijn park en dat willen de Friese schapenboeren dus ook.

Zij spreken in hun gepolariseerde boerenjargon, net als de baron, over een zeer kleine minderheid van ‘wolvenliefhebbers’, die met gebruik van desinformatie het roofdier zijn gang willen laten gaan. Liefhebbers! Alsof ik ooit een wolf zou durven aaien.

De kwalificatie ‘liefhebbers’ is juist zelf een voorbeeld van desinformatie. Het gaat natuurlijk helemaal niet om één soort troeteldier, maar om een samenhangend systeem. Een gevestigde wolf eet vooral konijnen, hazen, reeën, herten en wilde zwijnen. Die krijgen met hem hun natuurlijke vijand weer terug. Daardoor zal er in de toekomst minder op hen gejaagd hoeven te worden. In 2018 werden in ons land om 15.737 reeën, 1.209 edelherten, 4.553 everzwijnen afgeschoten. Ook 80.141 hazen en 25.535 konijnen, soorten die inmiddels op de rode lijst van bedreigde zoogdieren zijn geplaatst.

Bij minder jacht hoeven bijvoorbeeld wilde zeugen geen tien biggen meer te werpen. Waardoor er weer minder afschot nodig wordt et cetera. Jagers als de baron echter willen blijven jagen en als het even kan ook op de wolf… met CDA-Europarlementariër Annie Pierik naar eigen zeggen voorop.

De wolf draagt door het achterlaten van de karkassen ook bij aan nieuwe natuur. Raven, roofvogels en insecten die zich tegoed doen aan de dierlijke eiwitten. Muizen, vossen en kevers knagen aan de botten, vanwege de mineralen. De stem van baron en andere jagers wordt node gemist in het aanzwellende koor van hevig bezorgden over de stand van de natuur in de Veluwe. Na tientallen jaren vervuiling met ammoniak en stikstofoxiden is de bodem van Neerlands grootste natuurgebied, volgens onderzoeksinstituut NIOO-KNAW, sterk vermest en verzuurd. Door vermesting drukt een klein aantal snelgroeiende planten de andere soorten weg. Verzuring leidt tot ernstige tekorten aan andere mineralen. Heide maakt plaats voor gras, bloeiende kruiden, vogels en vlinders verdwijnen en er ontstaat Waldsterben van eikenbossen.

De sperwer, die leeft van kleine vogels, gaat door voedselgebrek hard achteruit, net als de havik en de wespendief. We weten wie verantwoordelijk zijn voor de stikstof- en fosfaatregens, de bestrijdingsmiddelen en de kunstmatig laag gehouden grondwaterstand. Dat zijn Annie Pieriks megaboeren.

De enige structurele stikstofmaatregel die het ultra lakse Rutte III de afgelopen tijd heeft genomen is het verlagen van de maximumsnelheid tot 100 kilometer per uur. Het effect daarvan wordt elk jaar overtroffen door één, ja, één kalkoenboerderij in de Gelderse Vallei. Een uitstoot van 61 keer zoveel als een gemiddeld boerenbedrijf. Die kalkoenen worden ingevroren en vooral naar de Verenigde Staten gevlogen. Daar komen zij oorspronkelijk ook vandaan, gefokte exoten immers. Onze eigen korhoender – wat een prachtvogel – is op de Veluwe uitgestorven. In de Vallei zitten behalve grote kalkoenfokkers ook veel kalvermesters, kippenhouderijen en melkveebedrijven. Daardoor neemt zij eenvijfde van de agrarische stikstof uitstoot in Nederland voor haar rekening.

Volgens het rapport Naar een ontspannen Nederland, dat vandaag wordt aangeboden aan minister Schouten, zou in de Gelderse Vallei de veehouderij drastisch kunnen verminderen door boeren uit te kopen. Het rapport gaat uit van een vermindering van uitstoot, op maat, om uit de huidige impasse te komen. Ik vind het nogal voorzichtig.

Desondanks hebben boeren aangekondigd massaal te gaan protesteren tegen dit advies. Agractie heeft al opgeroepen om volgende week woensdag 7 juli te demonstreren in Den Haag en peilt de bereidheid om dat met de trekker te doen. Ook Farmers Defense Force zal van de partij zijn.

Arme Hagenezen!