Wijkbewoners en sekswerkers moeten samen optrekken tegen het eroscentrumplan van Femke Halsema

Femke Halsema heeft zich persoonlijk naar Amsterdam-Noord begeven om daar in gesprek te gaan met het woedende volk dat niet gediend is van een erotisch centrum om de hoek. De gemeente heeft een artists impression van de voorgestelde inrichting gepubliceerd, die zou moeten dienen ter ontlasting van de Wallen. Het is een brutalistisch bouwwerk van een aantal verdiepingen dat binnen het aanzien heeft van een shopping mall met om zo te zeggen specifieke artikelen en diensten in de aanbieding. De buitenkant zal ongetwijfeld een blinde muur worden want onkuisheid mag uiteraard voor de buitenwereld niet zichtbaar zijn.

De buurten waar dat centrum eventueel zou kunnen komen, zijn vanzelfsprekend tegen. Men vreest overlast en butsen in de tere kinderziel. 

Zoals altijd bij dit soort discussies wordt de sekswerkers niets gevraagd. Die zijn unisono tegen want ze weten als ervaringsdeskundigen precies wat er van komt als je de commerciële seks verbant naar betonnen kolossen in de buitenwijken. Dan krijg je inderdaad overlast. Dan wordt het voor je het weet eng en onveilig op de besloten verdiepingen waar de bezoekers op zoek gaan naar een snelle wip. Er loopt daar geen gemengd publiek. Het zijn allemaal hitsige mannen. Het is vragen om een agressief sfeertje en moeilijkheden. Je kunt proberen dat te voorkomen met heel veel bewaking en kleerkasten die lastpakken bij de strot grijpen maar helemaal lukken zal dat nooit. Bovendien is zo'n afgesloten gebouw een perfecte ambiance voor pooiers en vrouwenhandelaren om hún controle uit te oefenen.

Op de Wallen wordt sinds de vijftiende eeuw prostitutie bedreven. De wijk had rond 1820 al een internationale reputatie. Amsterdam was toen een haveloze stad waar voor heel veel vrouwen en meisjes prostitutie de enige manier was om althans een paar jaar aan de absolute armoede te ontkomen. Ook toen al was er veel vrouwenhandel en als de betere bordelen nieuwe meisjes binnen kregen, werden er op de nabije handelsbeurs keurig gedrukte kaarten uitgedeeld met een omschrijving van hun lichamelijke kenmerken.

Nog steeds wordt de macht in het Wallengebied uitgeoefend door bordeelhouders, pooiers en vrouwenhandelaren. De politie weet daar tegen weinig tot niets uit te richten. De legalisering van prostitutie aan het eind van de vorige eeuw heeft niets geholpen. Die stelde gemeentes in staat een uitgebreide regelgeving in het leven te roepen. Die gold nooit de bescherming van de sekswerkers maar die van de hoerenlopers, bijvoorbeeld door strenge eisen op het gebied van hygiëne en de inrichting van de bordelen, de peeskamertjes en de sekstheatertjes. Omdat voldoen aan die eisen stevige investeringen met zich meebrengt, werd daardoor de macht van het kapitaal versterkt en bleef de positie van de sekswerkers slecht. Gemeentes – ook Amsterdam niet – doen niets serieus’ als ze ervoor zorgen dat de sekswerkers het zelf voor het zeggen krijgen en niet de mannen, vrouwen en bedrijven die van hen profiteren.

De verdrijving naar eroscentra in de buitenwijken maakt deel uit van deze keuze tégen de belangen en de zelfredzaamheid van de sekswerkers. Ze worden nog meer in de tang genomen. En dat gebeurt alleen maar omdat de belangen van het sekskapitaal lijken te botsen met de economische krachten die brood zien in de gentrificatie van het Wallengebied. De schilderachtige grachtjes met hun historische bebouwing worden dan het domein van de bovenklasse die er voor duur geld komt wonen en rust wil in plaats van het avontuur dat een hoerenwijk biedt.

Rotterdam geeft wat dat betreft het slechte voorbeeld. Daar zijn al decennia terug de prostitués door een bondgenootschap van wijkbewoners en gemeente uit Katendrecht verdwenen. De prostitutie is er alleen maar goorder, oncontroleerbaarder en linker van geworden. Met name voor de sekswerkers. Dat spreekt.

Het is verbijsterend dat een vrouw met de achtergrond van Femke Halsema zich leent voor de noodlottige weg die Amsterdam nu lijkt in te slaan. De aanslag op het wereldberoemde red light district zal geen van de problemen die de hoofdstad nu heeft met prostitutie wegnemen, integendeel. Het onvermogen om de boel op de Wallen in de hand te houden wordt afgewenteld op de sekswerkers. Zij zijn opnieuw het slachtoffer en juist omdat hen niets wordt gevraagd, omdat zij niet met steun van de gemeente de leidende figuren worden in de ontwikkeling van hún wijk, dat is de oorzaak van de problemen. Problemen die ook nog eens sterk overdreven worden door allerlei krachten die een grote feitenresistentie vertonen maar liever afgaan op de eigen benepen ideologie, die door bijbel, koran of als feminisme vermomd burgertruttendom wordt aangedreven.

De protesterende bewoners van de buitenwijken en de sekswerkers hebben in deze strijd dezelfde belangen. Zij zouden de handen ineen moeten slaan om de gemeente Amsterdam te stoppen voor het te laat is. Dat kan als burgemeester Femke Halsema op de volgende volksvergadering een gesloten front van bewoners en sekswerkers tegenover zich vindt, die elkaars argumenten versterken.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: ChatGDP