Wij knuffelden Ali B kapot

Kort na de moord op filmmaker en columnist Theo van Gogh, die op 2 november 2004 vlakbij zijn huis in Amsterdam werd doodgeschoten door Mohammed B., begon ik aan een nieuw bijbaantje naast mijn studie journalistiek: radioreportages maken voor de toen nog zelfstandige omroep BNN. Een van de eerste klussen was het interviewen van een of andere rapper die in korte tijd zo populair was geworden dat hij een wassen beeld in Madame Tussauds kreeg. In de lift naar de bovenste verdieping van het Amsterdamse wassenbeeldenmuseum keek ik nog snel op mijn papieren hoe de rapper ook alweer heette. ‘Ali B’, hij was geboren in hetzelfde jaar als ik, 1981.

Te midden van een roedel pers trof ik een jongen in een geel trainingspak met een pet achterstevoren op zijn hoofd. Hoewel ik net als Ali pas 23 was, was ik al behoorlijk levensmoe. ‘Pfff, de zoveelste gehypte artiest’, sloot ik inwendig zuchtend de audio-apparatuur aan om de door de redactie bedachte vragen te stellen. Een van die vragen luidde: ‘Ben jij een knuffelmarokkaan?’, Ali’s antwoord ben ik vergeten, wel schijnt er enkele weken later een tv-documentaire op Nederland 2 te zijn uitgezonden, waarin je mij aan hem hoort vragen of hij een knuffelmarokkaan is. Ik zag de documentaire zelf nooit, het was nog in de tijd dat je voor de tv moest gaan zitten op een bepaald tijdstip.

Precies twintig jaar na onze ontmoeting zit Ali B als een gebroken man in het verdachtenbankje voor de rechter. Laat ik helder zijn: verkrachtingen en aanrandingen moeten bestraft worden, ongeacht wie ze pleegt. Wel voel ik de behoefte om de vraag die ik in Madame Tussauds aan mijn land- en leeftijdsgenoot stelde in de verleden tijd te zetten, om hem vervolgens zelf te beantwoorden. ‘Was Ali B een knuffelmarokkaan?’ Ja, dat was hij, we hebben in een periode van grote multiculturele spanningen een drieëntwintigjarige knul op een voetstuk gezet waarvan iedere normaal ontwikkelde volwassene kon voorspellen dat hij er op een dag op tragische wijze af zou donderen.

Indien schuldig verdient Ali straf, daarna zijn wij hem een tweede kans verschuldigd.