Wetenschappelijke integriteit ontbreekt in publicaties Bosma

De Universiteit van Amsterdam heeft het proefschrift van Martin Bosma voor de tweede keer afgewezen. Het proefschrift is niet openbaar, maar rechts Nederland riep meteen op sociale media dat UvA een links bolwerk is, dus dat het een politieke afwijzing zou zijn. De ervaring toont juist aan dat UvA gelijk heeft.

Bosma baseerde zijn proefschrift op zijn boek over Zuid-Afrika. Historicus Bas Kromhout, Zuid-Afrikadeskundige, schreef in een recensie dat Bosma op een “aantal cruciale onderwerpen uit de bocht vliegt. Dan citeert hij bronnen verkeerd, presenteert hij de geschiedenis onevenwichtig of verdraait hij zelfs de feiten. Dit maakt zijn boek in hoge mate onbetrouwbaar.”

Als zijn proefschrift even wetenschappelijk onderbouwd is als zijn eerste boek, “Schijn-Elite van de Valsemunters”, is het niet verwonderlijk dat het is afgekeurd. In zijn eerste boek stonden namelijk beweringen die te mooi waren om waar te zijn. Bij het lezen begon ik meteen met factchecken. Na een paar pagina’s merkte ik echter dat het aantal drogredenen en onjuistheden zo groot was, dat ik stopte met lezen. Enkele voorbeelden illustreren dit probleem.

Bosma vertelt ons dat hij heel goed kon leren. Nou ja, niet direct, want dat is een beetje verdacht, maar dat is wat zijn ‘geletterde’ vrienden over hem vertellen. Dit is een retorische truc om zich als geleerde te verkopen, maar dit geeft ons meteen de kans om Bosma aan de standaarden van zijn wetenschappelijke studies (politicologie en sociologie) te houden. Bijvoorbeeld de kwaliteit van zijn bronnen.

Bosma waarschuwt ons voor een complot: “De geesten worden al rijp gemaakt voor de omvorming van Nederland tot een territorium voor meerdere stammen, waarbij geen enkele stam meer rechten heeft dan de andere.” Om dit te bewijzen gebruikt hij een vals citaat van Jacques Wallage: “Wie zijn wij om een eerstgeboorterecht uit te oefenen, hoezo is Nederland voor zijn inwoners? Iedereen heeft recht op dit stukje aarde, waarom zouden wij, toevallige inwoners, daar enig bijzonder recht op doen gelden?” Dit citaat is nep. In Wallage’s boek “Plaats van bestemming” staat een geheel andere passage, die veel minder radicaal is dan Bosma suggereert: “Het gelijk van de eerstgeborene is een kwetsbaar gelijk. Ons exclusieve recht op de rijkdom en voorzieningen van dit land wordt vooral geschraagd door het feit dat wij er eerst waren.”

Bosma schrijft ook over het islamitische concept ‘takkiya’: “Naast gelegitimeerd doden en het gebruik van geweld kent de islam het unieke concept van ‘takkiya’. Takkiya betekent letterlijk ‘het ware doel verbergen’: de islam moedigt aan te liegen over de ware bedoelingen als de intentie is de islam te versterken. Volgens het AIVD-rapport ‘Van Dawa tot Jihad’ (2004) is het concept ‘takkiya’ onverenigbaar met de westerse waarden en normen. De geheime dienst gaat ervan uit dat takiyyagerelateerde handelingen structureel – ook op een breder vlak – worden toegepast. De AIVD concludeert dat dit traditionele concept door stromingen binnen de islam zo wordt uitgelegd dat men doelbewust liegt en complotten bedenkt.”

Deze interpretatie van het AIVD-rapport is onjuist. Het rapport noemt ‘takkiya’ slechts in een voetnoot en beperkt dit concept tot radicale kringen, niet tot de islam als geheel. Bovendien wordt nergens gesproken over structurele of bredere toepassing door moslims als groep. Door het rapport op deze manier te presenteren, creëert Bosma een vertekend beeld dat niet strookt met de werkelijkheid.

Daarnaast gebruikt hij valse autoriteiten, zoals “een brievenschrijver op de site van Binnenlands Bestuur”: “Het doet er niet toe of onze ‘prachtjongeren’ religieus zijn opgevoed; de islam is een uiterlijke plichtenleer en een politiek/cultureel systeem. Om daarvan doordesemd te zijn hoef je niet in de moskee te komen: de groepscultuur is de neerslag van de islamitische traditie, een traditie die ook door raddraaiers en feestneuzen gerespecteerd wordt. [...] Ook moslims die ‘niets aan hun geloof doen’ identificeren zich nog altijd sterk met de cultuur en het geloof van hun eigen mensen; loyaliteit aan het gastland is zeer gering, zeker in het geval van eventuele conflictsituaties.”

Dit citaat komt niet van een brievenschrijver, maar van Paardestaart, een anonieme reageerder onder een artikel. Het citeren van een anonieme internetreactie als gezaghebbende bron in een wetenschappelijk ogend werk is academisch onverantwoord. Men kan eindeloos veel ongefundeerde en ranzige reacties op het internet vinden.

Het bovenste roept vragen op over de zorgvuldigheid en integriteit waarmee Bosma zijn bronnen hanteert. Daarnaast gebruikt Bosma drogredenen, zoals deze van Winston Churchill: “You have enemies? Good. That means you’ve stood up for something, sometime in your life.” Hiermee beweert hij dat Wilders voor de goede zaak vecht omdat hij vijanden heeft. Dit is echter een drogreden van het bevestigen van de consequens: het hebben van vijanden betekent niet noodzakelijk dat men voor een rechtvaardige zaak strijdt. Hitler en Stalin hadden ook vijanden.

Dus ervaring suggereert dat UvA gelijk heeft.