Updates onderaan.
De internationale gemeenschap stuurt massaal reddingswerkers naar het rampgebied in Turkije en Syrië waar een ongekend zware aardbeving minstens 5000 dodelijke slachtoffers heeft geëist. Er wordt gevreesd dat het aantal doden tot een veelvoud kan stijgen omdat er nog veel slachtoffers onder het puin liggen. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO noemt zelf een getal van 20.000. Reddingsoperaties zijn in volle gang.
Vanuit allerlei landen is er materieel en mankracht onderweg of al gearriveerd. Zo landde afgelopen nacht het Nederlandse zoek- en reddingsteam USAR in Turkije, dat bestaat uit 65 mensen en acht reddingshonden. Ook vanuit landen als Japan en Rusland zijn reddingsteams onderweg. De Amerikaanse president Biden heeft gezegd dat Turkije op alle mogelijke steun kan rekenen en Australië en Nieuw-Zeeland hebben omgerekend voor zo'n 7 miljoen euro aan financiële hulp toegezegd. Vanuit Irak en Iran zijn vliegtuigen met hulpgoederen aangekomen op de luchthaven van Damascus. Aan boord van de Irakese toestellen is zo'n 70 ton aan voedsel, medische hulpmiddelen en dekens, meldt het Syrische staatspersbureau SANA.
Extra getroffen zijn de bewoners van de gebieden in Syrië die de oorlog in het gebied niet ontvlucht zijn maar gehoor hebben gegeven aan de oproep van premier Rutte uit 2016 om "thuis te blijven". Het gebied is al zwaar getroffen door de oorlog, met name de bombardementen en beschietingen die de Russen op verzoek van de Syrische dictator Assad hebben uitgevoerd.
Foto’s en video’s uit het gebied geven een idee van de ontberingen na een nacht van vrieskou en regen die er nog eens overheen kwamen. De medische situatie hier is erbarmelijk, volgens de Witte Helmen, de Syrische burgerbescherming die werkt in gebieden die niet onder controle staan van het regime in Damascus. Tienduizenden gebouwen die door de oorlog toch al vol scheuren zaten, zijn verder beschadigd. Er zijn voorspellingen van overstromingen in het gebied.
Hulpverleners kunnen het gebied dat gecontroleerd wordt door gewapende groeperingen die zich verzetten tegen Assad amper bereiken.
Want behalve dat het moeilijk onderhandelen is met de rebellen, dreigt steeds weer een veto van Rusland dat ondanks de oorlog in Oekraïne nog steeds zeer aanwezig is ten dienste van de wegens oorlogsmisdaden gezochte president Assad. Volgens Moskou moet elke hulp aan Idlib eerst langs Damascus. Ervaringen met die route in het verleden zijn slecht bevallen omdat de Syrische autoriteiten niets nalaten om ook humanitaire hulp aan de rebellen te vertragen of te blokkeren.
Turkse-Nederlanders komen massaal in actie om het getroffen gebied te helpen. Velen van hen zijn zelf direct getroffen door de ramp omdat hun familie er woont, anderen schieten uit solidariteit te hulp. Dinsdag vertrokken per vrachtwagen de eerste hulpgoederen al richting het gebied.
Arnhem is een van de Nederlandse steden met een grote Turkse gemeenschap. Burgemeester Ahmed Marcouch probeert vanuit de gemeente hulp te bieden en heeft hiervoor contact gezocht met moskeebesturen in de regio. De landelijke koepelorganisatie voor moskeeën, Islamitische Stichting Nederland (ISN), is zelf al met een inzamelingsactie begonnen. In het hele land is de betrokkenheid groot, en niet alleen onder Turkse Nederlanders – de op een na grootste bevolkingsgroep in Nederland. Huri Sahin, burgemeester van Rijswijk met zelf roots in Turkije, schrijft op Twitter: ‘Ook de geboortestad van mijn ouders Adana is getroffen. De beelden zijn tragisch. Goed dat Nederland een reddingsteam stuurt.’
Het Rode Kruis heeft een rekening geopend waar donaties voor de hulp terecht kunnen. In een dag tijd is daar 1 miljoen euro aan giften binnengekomen.
Update 11:20
Er worden zes Nederlanders vermist in het rampgebied, schrijft onder meer Nu.nl op basis van het ministerie van Buitenlandse Zaken waar de vermissingen zijn gemeld. "We maken ons ernstig zorgen over hun situatie en doen wat we kunnen om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen voor hun familie en vrienden", meldt het ministerie.
Voormalig Vitesse-speler Christian Atsu (31) is levend onder het puin vandaan gehaald. De voetballer raakte bedolven in de stad Hatay en ligt met verwondingen in het ziekenhuis.
Er klinkt ook kritiek op de Turkse regering, meldt de Belgische publieke omroep VRT:
Hoewel de Turkse reddingsdiensten druk in de weer zijn en de internationale hulpverlening op gang aan het komen is, klinkt er ook kritiek in Turkije. Veel Turken vragen zich af waarom het leger niet op grote schaal wordt ingezet. "Het gaat niet om 50 à 60 gebouwen die ingestort zijn, dan kan je zeggen dat er hulp komt uit het buitenland of reddingswerkers aan het werk gaan. Maar het gaat hier om duizenden gebouwen die ingestort zijn en tienduizenden mensen die onder het puin liggen", zegt ook de Nederlands-Turkse journalist en schrijver Erdal Balci, die familie heeft in het getroffen gebied.
Update 18:00 uur:
Het dodental in Turkije, Syrië en Koerdistan is opgelopen tot zeker 6000. Dat meldt persbureau AFP. Intussen zijn in Nederland de samenwerkende hulporganisaties een nationale actie gestart om de slachtoffers van de ramp te helpen. Giro555 is opengesteld om geld op te halen. "Er is dringend noodhulp nodig, op zowel de korte als langere termijn. De samenwerkende hulporganisaties slaan de handen ineen en roepen heel Nederland op om samen in actie te komen voor de slachtoffers van deze humanitaire ramp", aldus Giro555.
In de Tweede Kamer heeft voorzitter Vera Bergkamp haar medeleven betuigd met slachtoffers en nabestaanden. In het rampgebied zijn ook Nederlanders vermist, acht inmiddels.
Update 21:20 uur:
In Turkije en Syrië zijn volgens officiële cijfers inmiddels zeker 7300 doden geteld, na de zware aardbevingen maandag. Dat meldt persbureau ANP. Het gaat om 5434 slachtoffers in Turkije en zeker 1872 in Syrië.
De wereldgezondheidsorganisatie WHO waarschuwde eerder dat het aantal doden de komende week nog "significant kan oplopen". De organisatie noemde het cijfer van 20.000 slachtoffers.
Inmiddels is de redding van overlevenden een race tegen de klok geworden, mede door het winterweer met temperaturen onder het vriespunt en sneeuw.