Weinig mensen zullen dit lezen want het gaat maar over geld

Weinig mensen zullen dit lezen. Baudet noch Wilders komen er in voor. Aan Zwarte Piet wordt voorbijgegaan. Evenmin passeert racisme de revue. Het gaat over geld en vreemde landen. Toch staat het onderwerp van dit stuk dichter bij uw dagelijkse leven dan de multiculturele samenleving of de fantasiewereld van Baudet. U denkt: het is ver van mijn bed maar aan het voeteneinde staat een monster met een dwangbevel te zwaaien.

In de New York Times schrijft Latijns-Amerika expert Mark Weisbrot een groot artikel over Argentinië. Op 22 mei breekt voor dat land het uur U aan. Dan moet er 65 miljard Amerikaanse dollar op tafel komen, tenzij de schuldeisers akkoord gaan met een uitstel van betaling tot 2024. Anders is Argentinië op die dag failliet. Het IMF hoopt dat de particulieren onder de crediteurs niet alleen hiermee akkoord gaan maar ook met een aanzienlijke verlaging van de debetrente die het land moet betalen. Anders gaat het alsnog mis.

Mark Weisbrot betoogt dat Argentinië geldt als een voorbeeld voor de rest van de wereld. Als de schuldeisers hun poot stijf houden en het erop aan laten komen, dan staat dit lot een groot aantal andere landen in Azië, Latijns-Amerika en Afrika net zo goed te wachten. Hun financiën zijn door lockdowns en daarmee samenhangende maatregelen sterk in het ongerede geraakt. Ze zijn gemiddeld veel armer dan EU-lidstaten – Argentinië zit nog in de top met een inkomen per hoofd van de bevolking in 2018 Van 19.870 dollar. Ter vergelijking: voor ons land was dat 56.890 dollar. Daarom kan minister Hoekstra wel op een achternamiddag een miljardje op zes te voorschijn toveren, de collega’s in de tropen niet.

Dat stelt regeringen van die armere landen voor een spijkerharde keuze: de schulden zoveel mogelijk afbetalen of het beschikbare geld steken in de strijd tegen het coronavirus. En dat in een wereld waar landen tegen elkaar opbieden om maar genoeg mondkapjes en tests binnen de eigen grenzen te houden. Als Argentinië komende vrijdag omvalt, is het met die importen ook gedaan want dan zal elke buitenlandse leverancier betaling in harde dollars of euro’s eisen. ‘t Zou tussen haakjes voor China een mooie kans  zijn om met financiële steun een voet tussen de deur te zetten en een aanbod te doen dat de regering van president Fernández niet kan weigeren. Maar aan die mogelijkheid wil ik hier voorbij gaan. Een bankroet van Argentinië zal in de rampzalige omstandigheden van het moment niet op zichzelf blijven staan. Het kan een golf van faillissementen veroorzaken in de armere delen van de wereld. Bij elkaar zijn zij wel degelijk  wel essentieel voor de mondiale economie en voor de stabiliteit van het financiële stelsel. Monetaire  chaos op drie continenten ontregelt de toch al zwaar aangetaste internationale handelsstromen nog verder. Ondertussen krijgt het coronavirus vrij spel omdat de getroffen landen niet meer in staat zijn om tegenmaatregelen te financieren. Dat zal eerder dan je denkt een hoeksteen wegtrekken uit het financieel-economisch fundament onder Nederland.

Tegelijkertijd zullen de golven corona die uit ontregelde landen aan komen rollen niet stuklopen op de grenzen van Europa. Dan krijgen we een tweede en een derde ronde van besmettingen over ons heen, die Nederland structureel zullen nekken want op den duur wordt dan ook voor ons een lockdown onbetaalbaar. We bezwijken stuk voor stuk, burger voor burger, gezin voor gezin onder onze schulden en verplichtingen. We worden wakker na een onrustige nacht van kopzorgen. Als we onze ogen openen, staat daar dat spook aan het voeteneind.

Het is misschien nog niet te laat als we de waarschuwingen van Mark Weisbrot ter harte nemen, als de rijke landen en de crediteuren van Europa en Noord-Amerika niet op stipte betalingen staan. Crediteuren hebben met open ogen geld gestoken in landen met een zwakker economisch fundament dan de onze hier in Europa. Ze dekten zich tegen verliezen in door het rekenen van een hoge rente. Dan wordt het nu tijd om het verlies te nemen en akkoord te gaan met langdurig uitstel en renteverlaging. Anders graven we ons eigen graf. U kent het cliché: hebt u tienduizend gulden schuld hebt, dan heeft u een probleem, is het honderd miljoen, dan heeft de bank een probleem. Dat is de situatie waarin de rijke landen en hun crediteuren nu beginnen te raken.

Als u ondanks het onderwerp van dit stukje toch zo ver gekomen bent, hebt u in ieder geval één voordeel: U weet het nu. U kunt afstand nemen van de horde die het over potverteerders en luie profiteurs in de tropen heeft. Niet dat het helpt. U vaart noodgedwongen mee op de Titanic. Zo lang de kapiteins eigenwijs op de ijsberg af blijven koersen, komt u net zo goed in de koude oceaan van de economische ondergang terecht. De meesten weten het niet, maar zonder fundamentele koerswijzigingen zijn wij schuldeiserslanden met ons allen op weg naar de val van het westen.

Kijk ze kloppen aan de deur:  de dans van de armen