Wees geen Rutte of Hoekstra. Wees gewoon eerlijk

Vier van de tien Nederlanders heeft nog vertrouwen in onze vaderlandse politiek (bron: Ipsos, september 2021). Ik vind hen dapper. Maar eerst een kleine opsomming:

Dan hebben we het nog niet over eerdere moties van wantrouwen die door Bijleveld, maar ook door demissionair minister-president en anderen werden overleefd.

Deze kleine opsomming werd toch een iets langere waslijst. Zoals het CDA al eens zei: het kabinet is een duiventil geworden. En nu ben ik geen duivenmelker, maar het lijkt mij persoonlijk vrij lastig om blind te kunnen vertrouwen op vogels die vrij in- en uitvliegen en waar dus weinig band mee op te bouwen valt.

Dat brengt mij bij het punt dat ik de veertig procent landgenoten, die nog steeds vertrouwen hebben in de politiek, als dapper beschouw. Nu werk ik zelf in de politiek en bekijk het vaak van een andere kant, maar ook mijn vertrouwen wordt regelmatig op de proef gesteld door de manier waarop Den Haag met de hoogste ambten omgaat. Zoals het grote nieuws van nu: demissionair minister van Financiën en CDA-leider Wopke Hoekstra die jarenlang investeerde in een brievenbusfirma in een belastingparadijs, ook toen hij al senator was. Een constructie die weliswaar niet verboden, maar wel omstreden is.

Misschien mág het dan wel wat hij heeft gedaan, maar er bestaat ook nog zoiets als morele waarden.

Morele waarden waarvoor ik ooit politiek actief ben geworden zijn bijvoorbeeld eerlijkheid, transparantie en vertrouwen. En geen van die drie kan ik terugvinden in het handelen van meneer Hoekstra, maar ook niet bij sommige andere (ex-)bewindslieden.

Daarmee is het soms lastig uit te leggen aan anderen waarom ik in de politiek wil blijven werken en waarom ik nog steeds vertrouwen heb. Misschien behoor ik tot die veertig procent Nederlanders die nog gelooft in de betrouwbaarheid van de volksvertegenwoordiging, maar eerlijk is eerlijk: ik twijfel daar regelmatig over.

Voormalig Kamervoorzitter Khadija Arib sloeg op Twitter de spijker op z’n kop: “Voor alle bewindslieden geldt dat hun integriteit boven iedere twijfel verheven moet zijn, maar over de financiële integriteit van de minister van Financiën mag beslist geen onduidelijkheid bestaan. Die moet onberispelijk zijn.”

Wat mij betreft mag je aan die eerste zin, naast bewindslieden, ook de volksvertegenwoordigers toevoegen.

Gevalletje wie zonder zonde is, werpe de eerste steen? Wellicht.

Ik geloof er zeer zeker in dat er niemand in de politiek is die nog nooit een fout heeft gemaakt. Maar wanneer je weet dat je een fout hebt gemaakt: wat doe je dan? Spinnen, verdraaien, onder het tapijt vegen, in de doofpot? Of hand in eigen boezem, ben je er eerlijk over en trek je lessen uit dingen die niet goed zijn gegaan?  We zien te veel het eerste, te weinig het laatste.

Veeg dingen onder het tapijt of luister niet en er ontstaan nog meer splinterpartijen die zich richten op identiteitspolitiek. Resultaat: nog langere formaties, nog minder vertrouwen in de politiek.

Ik hoop vurig dat brede volkspartijen beter gaan luisteren naar hun achterban, maar ook naar alle Nederlanders. Hou de spreekwoordelijke kikkers in de kruiwagen. Neem signalen vanuit de samenleving serieus, maar bovenal: doe er wat mee.

Wees geen Rutte, Hoekstra, Van Nieuwenhuizen of Van Veldhoven, om maar een paar te noemen. Wees gewoon eerlijk, transparant en bovenal betrouwbaar. Dat is alles wat ik vraag.