We hebben geen Van Weel of Faber nodig om ons tegen Mohammed Khatib te beschermen

We zijn opnieuw gewaarschuwd: antiliberaal kabinet lapt vrijheid van meningsuiting aan de laars.

De ministers Van Weel en Faber hebben de in een Libanees vluchtelingenkamp opgegroeide Palestijnste activist Mohammed Khatib de toegang tot Nederland geweigerd om dingen die hij nog niet gezegd heeft. Khatib woont tegenwoordig in België waar hij leiding geeft aan Samidoun, een solidariteitsbeweging met de Palestijnse strijd die op zijn site getuigt van een grote verbondenheid met Hamas en zijn leiders. Politiek gezien hoort ze dan ook in de extreemrechtse hoek thuis want anders kan men de theocratische vrouw- en LHBTI+-vijandige staat niet kwalificeren die Hamas gezien de bestuurspraktijk tot nog toe voorstaat.

Khatib was door sympathisanten uitgenodigd een lezing te houden aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Die gaat nu niet door tenzij de rechter een streep haalt door het besluit van de Nederlandse regering. Want de Samidoun-coördinator spant een kort geding aan. Hij beschuldigt de regering van racisme. In 2022 voorkwam het kabinet dat de Holocaustontkenner David Icke voor een lezing naar Nederland kwam. Het hele Schengengebied werd voor hem gesloten. Een beroep op de rechter slaagde niet. Khatib maakt weinig kans.

Toch is het weren van een spreker een veeg teken en een nieuw bewijs van het illiberale en antivrijzinnige karakter van dit kabinet.

Thorbecke al heeft er destijds voor gezorgd dat het volgende in de Nederlandse grondwet kwam:

"Niemand heeft voorafgaand verlof nodig, om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet."

Natuurlijk, hier staat niets over het geven van gastcolleges maar toch is de vrijheid van meningsuiting in ons land op dit beginsel gebaseerd. Je kunt pas achteraf worden aangesproken op je woorden, niet vooraf. Autoritaire en democratievijandige baasjes grijpen wel naar artikelen over bedreiging van de openbare orde om dit grondrecht buiten werking te stellen maar dat blijft volledig in strijd met de geest van onze grondwet. Ook al gaan rechters er wel eens in mee.

Dit is de koninklijke weg die past bij de tradities van Nederland: de overheid stuurt een waarnemer naar Khatibs lezing en als hij daar dingen zegt in strijd met de wet, wordt hij achteraf ter verantwoording geroepen. Bijvoorbeeld vanwege haat zaaien of oproepen tot geweld. Omdat je in zo'n geval niet wil dat hij naar België ontsnapt, reken je hem ergens vlakbij de universiteit in. Daarna zal de onafhankelijke rechter bepalen of Khatib daadwerkelijk de wet heeft overtreden.

Uit een interview met Nieuwsuur blijkt dat Khatib de wreedheden van 7 oktober 2024 gladweg ontkent. De gijzelaars worden door Hamas goed verzorgd terwijl Israël genocide bedrijft, zo stelt hij. Wat later in dit item komt een van zijn gastheren aan het woord, docent sociale geografie Harry Pettit, die blijkens zijn curriculum veel onderzoek heeft verricht in Egypte. De docent, die blijkbaar nog geen tijd heeft gevonden Nederlands te leren, blijkt een gladde prater. Vragen naar zijn opvattingen over het karakter van de gebeurtenissen op 7 oktober gaat hij handig uit de weg. De site van Samidoun viert Yahya Sinwar als de grote held van het Palestijnse volk.

Wie de academische vrijheid en die van meningsuiting een warm hart toedraagt, neemt handenwrijvend kennis van dit soort opvattingen. Dat belooft wat in de collegezaal. Als een Khatib spreekt, hoort die vol te lopen met (aankomende) academici die hem kritisch bevragen en niet laten wegkomen met zijn beweringen. Je gaat zorgen dat het zweet hem uitbreekt.

Zo hoort dat te gaan aan een universiteit in een vrij land. Daar heeft men geen antiliberaal kabinet nodig dat het vrije debat smoort.

We zijn opnieuw gewaarschuwd.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht dient te verdwijnen net zo min als de affaire rond het Groninger aardgas, zeker nu de laatste putten niet dicht blijken. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: kunstmatige intelligentie