Waterschaarste? Niet ons probleem!

Al wandelend door de Achterhoek word ik niet alleen geconfronteerd met blauw-wit-rode vlaggen, maar ook met het acute watertekort waar Nederland mee kampt. Ik neem bruggetjes over drooggevallen stroompjes, passeer een stilgelegde watermolen. Levenloze dennenbomen getuigen van een verdorde bodem. Ze zullen worden vervangen door minder dorstige loofbomen, lees ik op informatiebordjes. 

In het verleden waren delen van dit gebied nat, moerasachtig zelfs, schrijft Marco Visser in Trouw (9 augustus 2022). “Daar is in de jaren vijftig en zestig een einde aan gemaakt door beken en sloten aan te leggen om water af te voeren. Het drassige land veranderde zo in vruchtbare landbouwgrond.”

Inmiddels liggen de beken en sloten droog. Ik zie dode bladeren op de bodem. Dode vissen. Er wordt gewaarschuwd voor blauwalg. Bijen en vlinders zoeken tevergeefs naar voedsel, de bodem is te droog om planten tot bloei te laten komen. “De Achterhoek koerst af op een van de droogste jaren in twee decennia,” schreef de Gelderlander vorige maand al.

Het watertekort is wijdverspreid. In de Rijn en Elbe komen stenen met oeroude waarschuwingen bloot te liggen: ‘Huil als je mij ziet’. Droogte bracht vroeger mislukte oogsten en hongersnood. Een deel van de Loire, de langste rivier van Frankrijk, ligt droog. Imposante bruggen en viaducten overspannen niet langer water, maar uitgestrekte zandbanken. In Nederland stroomde er nog nooit zo weinig water door de Rijn. De rivieren in Europa zuchten onder de droogte. 

Door de klimaatcrisis zullen we vaker te maken krijgen met langdurige droogte en hitte, afgewisseld met stormachtige periodes met hevige regenbuien. Het nieuwe normaal. Dit is de koudste zomer van de rest van ons leven. 

Maar... wij zijn geen volk van schaarste. Zolang er water uit de kraan komt, wassen we de auto en sproeien onze betegelde tuinen. Het meeste water (85 procent) gaat volgens het Voedingscentrum naar de productie van ons eten en drinken. Dierlijke producten hebben met 46 procent verreweg de grootste watervoetafdruk. Korter douchen klinkt sympathiek, vlees en zuivel minderen zou daadwerkelijk bijdragen. 

Droogte brengt nog steeds hongersnood. Elders. Oxfam Novib schat dat in het door extreme droogte geteisterde in Oost-Afrika mogelijk iedere 48 seconden iemand sterft door honger. Maar in Nederland moeten we wel kunnen blijven barbecueën. Vlees van dieren die voor hun dood al zijn geroosterd in de brandende zon op de parkeerplaats van het slachthuis. Hollandse zomeravonden. Die pakken ze ons niet af.

Ergens betaalt iemand de prijs voor onze overvloed. We offeren onze leefomgeving en de levens van hen die verder van ons afstaan. ‘Huil als je mij ziet.’ Ja, maar we zien jullie niet.

cc-foto: Erik de Haan