Juist nu is het belangrijk dat er een linkse waakhond is in de Tweede Kamer die geen water bij de wijn doet, principieel oppositie voert en het Overton-venster weer naar links trekt
BIJ1 is jong en relatief onervaren, de partij is de afgelopen jaren echter enorm gegroeid en maakt nu een serieuze kans op minstens één zetel in de Tweede Kamer. Maar wat krijg je er eigenlijk voor terug als je op BIJ1 stemt?
Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 slaagde Sylvana Simons erin om met een piepjonge partij bijna 30 duizend stemmen binnen te halen. Niet genoeg om een zetel te bemachtigen, maar een indrukwekkend aantal stemmen voor een partij van drie maanden oud. Een jaar later veroverde Simons met BIJ1 een zetel in de Amsterdamse gemeenteraad, waar alleen al haar aanwezigheid het debat in de raad heeft beïnvloed. Een gegeven dat werd benadrukt door burgemeester Halsema toen Simons afscheid nam van de raad om zich op de Tweede Kamerverkiezingen te focussen.
In Amsterdam voert de fractie van BIJ1 al drie jaar lokale politiek door de straat op te gaan, te praten met de mensen om wie het gaat en door solidariteit te organiseren met mensen in nood. BIJ1 gebruikt haar raadszetel als een luidspreker voor mensen en groepen die niet worden gehoord door de gevestigde politiek.
In de afgelopen drie jaar heeft BIJ1 ook tientallen concrete successen behaald in de Amsterdamse raad. Dankzij de partij is de klimaatcrisis uitgeroepen en worden de klimaatdoelstellingen meegenomen in nieuw strategisch beleid via een speciale klimaatparagraaf, wordt er extra geïnvesteerd in de ondersteuning van alleenstaande ouders en komt er expliciet aandacht voor deze groep in de nieuwe wijkaanpak, komen er genderneutrale toiletten in publieke gebouwen van de gemeente, is er beleidsmatig vastgelegd dat de thuissituatie niet meer mag gelden als criterium bij schooladviezen en worden kleine instellingen – in het bijzonder die buiten het stadsdeel centrum en/of die geen onderdeel zijn van het Kunstenplan – meegenomen in het corona-herstelplan voor de culturele sector.
Dankzij BIJ1 moet het stadsbestuur in gesprek met woningcorporaties om te voorkomen dat jongeren dakloos raken na het overlijden van familieleden bij wij zij inwonen, krijgen Amsterdammers in de toekomst de mogelijkheid om een plan in te dienen voor het gebruik van gemeentelijk vastgoed dat geen beleidsdoelen meer dient waarmee zij kunnen voorkomen dat gemeentelijk vastgoed wordt verkocht, wordt de software die de gemeente zelf gaat ontwikkelen in principe ter beschikking gesteld voor gratis hergebruik door andere gemeentes, publieke instellingen en burgers en moet er worden gestopt met het beboeten van dak- en thuislozen die op straat slapen.
De voorstellen van BIJ1 die geen steun kregen van coalitiepartijen GroenLinks, D66, PvdA en SP zeggen misschien nog wel meer over het belang van de partij. Het stadsbestuur introduceerde bijvoorbeeld een plan om een zware bezuiniging door te voeren op de noodopvang voor dakloze gezinnen , terwijl de prognose toen al liet zien dat er in de toekomst honderden extra plekken nodig zijn. Ondanks dat in een rapport van de gemeente zelf werd gewaarschuwd dat gezinnen door deze bezuiniging op straat zouden kunnen komen te staan, stemden alle coalitiepartijen tegen het amendement van BIJ1 om de bezuinig van ruim twee miljoen te schrappen en de kosten te dekken door te korten op de extra investering in handhaving van 11 miljoen.
Er zijn teveel voorbeelden om op te noemen, maar het gegeven dat Amsterdam de grootste aandelenstad van Europa is geworden spreekt boekdelen. Dit is het resultaat van de miljoenen die het stadsbestuur jaarlijks besteed aan stadsmarketing en beleid om multinationals naar de stad te lokken. Amendementen van BIJ1 om hiermee te stoppen en het geld te besteden aan de culturele sector in plaats van multinationals konden niet rekenen op steun van het stadsbestuur en de coalitiepartijen.
BIJ1 heeft ook blootgelegd dat het progressieve stadsbestuur zich niet aan haar eigen afspraken houdt: ondanks afspraken in het coalitieakkoord wordt er bijvoorbeeld gemeentelijk vastgoed verkocht en wordt er binnenkort gestart met preventief fouilleren.
In de Amsterdamse raad heeft BIJ1 laten zien dat zij een partij is die de macht controleert, verzet van onderop organiseert, maar tegelijkertijd ook constructieve oppositie voert en waar mogelijk samenwerkt.
Inmiddels heeft BIJ1 verschillende afdelingen en honderden actieve leden door het hele land. Er ligt een uitgebreid verkiezingsprogramma waarmee de partij zich links van gevestigd links positioneert. De kandidatenlijst is veruit de meest diverse kandidatenlijst van dit moment. Ondanks de ondervertegenwoordiging van de achterban onder respondenten haalt de partij volgens meerdere peilingen in ieder geval één zetel.
Alle gevestigde linkse landelijke partijen staan ondertussen te popelen om mee te regeren. Daarom is het juist nu belangrijk dat er een linkse waakhond aanwezig is in de Tweede Kamer, een radicaal linkse partij die geen water bij de wijn doet, principieel oppositie voert en het Overton-venster – dat de afgelopen decennia steeds verder naar rechts is opgeschoven – weer naar links trekt. Dat krijg je er voor terug als je BIJ1 stemt.