Wat de media je niet vertellen over Niger: hoe het Westen Afrika runt en Afrikanen de armoe zat zijn

Een antikoloniale golf overspoelt West-Afrika, een volksopstand tegen de overblijfselen van het Europese bewind. Een recent voorbeeld van deze opstand was de afzetting van de pro-Westerse leider van Niger door een militaire junta. Het nieuwe regime zette niet alleen Franse troepen het land uit, maar claimde ook de nationale controle over de eigen overvloedige natuurlijke rijkdommen. Het feit dat we zelden de aanwezigheid van Westerse troepen in Afrikaanse landen aan de kaak stellen, onthult de vanzelfsprekendheid van onze kijk op neokoloniale relaties. Het wordt hoog tijd dat we dieper graven: waarom leven mensen in landen die zo rijk zijn aan natuurlijke hulpbronnen in zulke schrijnende armoede? Waarom vinden we het normaal dat troepen uit ons deel van de wereld voortdurend aanwezig zijn op hun grondgebied?

De machtswisseling in Niger maakt deel uit van een bredere reeks van militaire staatsgrepen in de regio, waaronder nationalistische opstanden in Burkina Faso en Mali, beide voormalige Franse kolonies. De historische invloed van Frankrijk doordringt nog steeds hun economieën en politieke structuur.

De CFA-frank, een monetaire erfenis van het Franse koloniale bewind, wordt deze landen opgelegd, waardoor Frankrijk hun fiscale beleid kan sturen. Franse bedrijven monopoliseren de ontginning van goud, uranium en andere mineralen, terwijl de bevolking in armoede verkeert.

De verhalen zijn hartverscheurend: jonge kinderen werken zich met hun ouders kapot in de mijnen, vaak overleven de kinderen hun ouders en worden ze wees gemaakt door de barre arbeidsomstandigheden. Ze doen vervolgens wanhopige pogingen om aan deze gruwelijke realiteit te ontsnappen, maar de alternatieven zijn vaak net zo somber. Ze kunnen kiezen voor seksuele uitbuiting door de Europese elites die de regio domineren, of ze kunnen hun lot in handen leggen van mensensmokkelaars in de ijdele hoop op een beter leven in Europa. Een leven waar ze vaak worden gemarginaliseerd en afgewezen, gedwongen om te kiezen tussen verdrinken op zee of geconfronteerd worden met afwijzing op het droge.

Het is dus niet verrassend dat de militaire officieren de macht grepen, aangezien hun acties werden gedreven door diepgewortelde antikoloniale sentimenten. Uit peilingen blijkt dat deze anti-Franse coups een sterke publieke goedkeuring genieten, met meer dan 70% steun. Desondanks veroordelen Frankrijk en haar Westerse bondgenoten hen als 'ondemocratisch'. Onze media nemen dit verhaal, zoals gebruikelijk, klakkeloos over zonder veel kritische reflectie. Het is echter relevant om ons af te vragen hoe 'democratisch' het alternatief eigenlijk is: Westerse troepen die de extractie van natuurlijke hulpbronnen beschermen ten gunste van grote bedrijven, terwijl de Afrikaanse bevolking in schrijnende armoede blijft leven.

In werkelijkheid vreest het Westen het verlies van haar greep op haar ‘voormalige’ Afrikaanse kolonies. Bijgevolg proberen de VS en Frankrijk de nationalistische junta in Niger omver te werpen onder het mom van de regionale organisatie ECOWAS. Hun doel is om opnieuw Westers-vriendelijk leiderschap te installeren: potentaten die keer op keer tonen dat het zogenaamde ‘democratie’ verhaal van het Westen een propaganda verhaal is om het onwetende publiek te overtuigen van de zogenaamd ‘nobele’ doelen van het Westen in Afrika.

De Wurggreep van Frankrijk op zijn Voormalige Koloniën

Hoewel de meeste West-Afrikaanse landen hun officiële onafhankelijkheid in de jaren 1960 verkregen, blijven ze sterk beïnvloed door Frankrijk, het land dat hen in de 19e eeuw koloniseerde. Deze invloed strekt zich uit over zowel politieke als economische aspecten.

Een belangrijk instrument om deze dominantie te handhaven is de bovengenoemde CFA-frank, een munteenheid die door meerdere West- en Centraal-Afrikaanse landen onder dwang wordt gebruikt. De munt, in 1945 gecreëerd door de Franse koloniale overheid, staat volledig onder controle van Frankrijk, dat de helft van de reserves van de CFA-lidstaten in handen heeft. Deze regeling geeft Frankrijk de ultieme macht over hun fiscale en monetaire beleid.

De CFA-frank draagt kunstmatig bij aan de waarde van de euro ten opzichte van de Afrikaanse economieën, wat import voor Europa betaalbaarder maakt. Tegelijkertijd remt het de export vanuit Afrikaanse landen die de munteenheid gebruiken. Westerse bedrijven zijn de belangrijkste begunstigden van dit systeem.

Inkomsten uit de export van grondstoffen zoals goud en uranium zijn verplicht om door ‘voormalige’ Franse kolonies in de Franse schatkist te worden gestort. In ruil daarvoor biedt Frankrijk politieke en militaire steun aan de bevriende Afrikaanse leiders die haar beleid uitvoeren. Deze leiders moeten namelijk hun eigen bevolking onderdrukken door ze kunstmatig in armoede te houden ten gunste van Europese winsten.

Dit systeem versterkt loyale autocraten en onderdrukt dus daadwerkelijke democratie. In het verleden, wanneer nationalistische bewegingen opkwamen die de Westerse belangen bedreigden, aarzelde het Westen niet om militair in te grijpen om haar neokoloniale dominantie te behouden. Zo zijn historische figuren die zich tegen kolonisatie verzetten, zoals Patrice Lumumba en Thomas Sankara, in koelen bloede vermoord door het Westen.

Nationalistische Coups Tarten Westerse Dominantie

In 2020 begon de Franse neokoloniale heerschappij af te brokkelen met nationalistische militaire coups in Mali en Burkina Faso. Nieuwe regimes grepen de macht en zuiverden hun land van de oude Westers-vriendelijke regimes. Het publiek verwelkomde deze coups en zag de militaire leiders als vaderlandslievende helden. Massale menigtes verzamelden zich uit steun.

Toen Frankrijk haar troepen uit Mali terugtrok, trokken de troepen zich terug naar het buurland Niger, beschouwd als Frankrijks "laatste toevluchtsoord". Maar deze maand onderging ook Niger een staatsgreep.

Kolonel Assimi Goita leidt nu Mali, sergeant-majoor Ibrahim Traore staat aan het hoofd van Burkina Faso, en generaal Abdourahmane Tchiani is de nieuwe leider van Niger. Alle drie de leiders hebben beloofd de nationale soevereiniteit te bevestigen, de controle over de natuurlijke rijkdommen te verkrijgen en zich te bevrijden van de Franse dominantie. Ze zijn ook bezig met het opbouwen van banden met Rusland om een tegenwicht te bieden aan de invloed van de Westerse mogendheden.

Het is belangrijk om te vermelden, iets wat onze media nalaten, dat Rusland historisch gezien het antikoloniale verzet in Afrika heeft gesteund. Daarom wordt Rusland door veel Afrikanen niet in hetzelfde negatieve licht gezien als dat vaak in ons deel van de wereld vaak het geval is.

De Realiteit van ‘Democratie’ in West-Afrika

Frankrijk en haar Westerse bondgenoten hebben deze coups ‘ondemocratisch’ genoemd en roepen op tot nieuwe verkiezingen om de burgerregering te herstellen. Dit vermeende engagement voor de democratie is dus van een verbijsterende hypocrisie. De VS en Frankrijk hebben decennialang armoede gekweekt, coups gesponsord, en talloze nationalistische leiders vermoord.

Het is berucht dat Westerse mogendheden Afrikaanse verkiezingen manipuleren via omkoping, bedreigingen en regelrechte verkiezingsfraude. Hun 'democratische' kandidaten krijgen vaak maar een heel klein deel van de daadwerkelijke stemmen. Zelfs in verarmde, uitgebuite landen, begrijpt de bevolking vaak dat hun armoede een doelbewust resultaat is van de oneerlijke economische systemen die het Westen bevoordelen.

Het Terugeisen van de Rijkdom aan Natuurlijke Hulpbronnen

In 2021 exporteerde Niger bijna 3 miljard dollar aan goud. Desondanks moet 42% van de bevolking van Niger zien rond te komen met minder dan 2 dollar per dag. Dit patroon is niet uniek voor Niger; het weerspiegelt een trend die in de hele regio zichtbaar is. Men zou zich kunnen afvragen waar al dat goud naartoe gaat. Het antwoord ligt verborgen bij de Westerse bedrijven en een kleine groep Afrikaanse kapitalisten die hand in hand werken met Westerse mogendheden.

In Mali wordt de goudmijnbouw gedomineerd door buitenlandse bedrijven als Randgold Resources en AngloGold Ashanti. In Burkina Faso hebben goudmijnbedrijven als IAMGOLD en Endeavor Mining aanzienlijke belangen. Deze bedrijven strijken het leeuwendeel van de winsten op, waardoor de landen verarmd achterblijven.

De nieuwe leiders van Mali, Niger en Burkina Faso zijn vastbesloten om de mijnbouwcontracten te herzien, met als doel ervoor te zorgen dat de rijkdom van hun landen ten goede komt aan hun eigen volk. Ze streven ernaar de neokoloniale ketens, die hun landen al decennialang in een staat van armoede en afhankelijkheid hebben gehouden, te doorbreken.

De Dreiging van een Regionale Oorlog

Als Frankrijk en de VS proberen de nationalistische regeringen omver te werpen en opnieuw Westers-vriendelijke regimes te installeren, zou dat een bredere regionale oorlog kunnen uitlokken. Dit zou kunnen resulteren in een catastrofale oorlog die de hele regio zou destabiliseren.

Dit is geen nieuwe strategie. Westerse mogendheden hebben een uitgebreide geschiedenis van het aanzetten tot conflicten in Afrika om hun dominantie te behouden. De aanhoudende proxy-oorlog in Libië, de verwoestende burgeroorlog in Sierra Leone en het wrede conflict in de Congo zijn allemaal doordrenkt met de sporen van westerse inmenging.

Mocht er een oorlog uitbreken in West-Afrika, dan zal dit geen strijd zijn voor democratie, maar een strijd om haar natuurlijke bronnen en controle. Het zal een conflict zijn waarin de Afrikaanse volkeren vechten voor hun onafhankelijkheid en zelfbeschikking tegen de aanhoudende neokoloniale overheersing door het Westen.

Conclusie

De nationalistische coups in West-Afrika representeren een monumentale strijd voor autonomie: het recht van Afrikaanse naties om hun lotsbestemming te bepalen, vrij van westerse overheersing.

Het Westen schildert deze bewegingen vaak af als ondemocratisch, een hypocriete poging om de greep op hun voormalige koloniën en de rijkdommen daarvan te behouden. De ware bedreiging voor de democratie in West-Afrika komt echter niet van nationalistische militairen, maar van de neokoloniale machten die deze landen decennialang hebben uitgemolken en tot armoede hebben gedreven.

De strijd die zich nu in West-Afrika ontvouwt, overstijgt de kwestie van nationale soevereiniteit. Het is een opstand tegen een systeem dat Afrika arm en afhankelijk heeft gehouden. Een gevecht voor een toekomst waarin Afrikanen niet langer de gevaarlijke oversteek naar Europa hoeven te maken, maar veilig kunnen genieten van de rijkdom van hun eigen land.