Je kunt zo'n WhatsApp-groep met een kroeg vergelijken. Dat is in veel opzichten een openbare plaats. Wat je daar zegt en doet, wordt door anderen waargenomen.
De politieke loopbaan van Yernaz Ramautarsing is in de knop gebroken vanwege onberaden meningen op een of andere app-groep. Zijn opvattingen – in de Volkskrant gepubliceerd – waren zelfs voor Thierry Baudet en zijn gezuiverde Forum voor Democratie te extreem. Het deed ook allemaal een beetje aan Halbe Zijlstra denken. Met de verkeerde opmerkingen op de verkeerde plaats doe je je zelf de das om.
Het verschil was: Zijlstra debiteerde zijn verzinsels op het spreekgestoelte terwijl Ramautarsing zich liet gaan in een WhatsApp-discussie. Daarom is er na de ophef over Ramautarsings denkbeelden nog nieuwe ophef ontstaan, over de ethische opvattingen van de Volkskrantredactie. Had die Ramautarsings particuliere levenssfeer geschonden? Met andere woorden: was het een smerige streek om Yernaz Ramautarsing op deze manier te outen?
Je kunt zo’n WhatsApp-groep met een kroeg vergelijken. Dat is in veel opzichten een openbare plaats. Wat je daar zegt en doet, wordt door anderen waargenomen. Die mogen daar het hunne van vinden en denken. Dat geldt eveneens voor sociëteiten, ook al is de leden nog zoveel zwijgplicht opgelegd. Een journalist die verifieerbare informatie weet te verkrijgen van wat zich daarbinnen heeft afgespeeld, zou geen knip voor zijn neus waard zijn als hij daarover niet publiceerde. De uitspraken van Ramautarsing zijn er pittig genoeg voor. Ze gaan bovendien over politiek en samenleving. Ze raken op geen enkele wijze de privésfeer van anderen. Je moet gewoon op je tellen passen in de kroeg en dat geldt ook voor de virtuele alternatieven.
Dat Yernaz Ramautarsing van zijn hart geen moordkuil maakte in die app-groep, blijkt ook uit het feit dat hij zo snel het veld heeft geruimd (of zich opzij heeft laten schuiven). Hij had tenslotte ook kunnen zeggen: “Ik bedoel het allemaal niet zo. Het was laat. Het was gezellig. We waren uitgelaten. We waren dronken. We probeerden mekaar af te troeven. Natuurlijk zit ik zo niet in elkaar. Ik zal van de week wel een stuk opstellen waarin ik precies weergeef hoe ik over de positie van homo’s en de verschillen tussen rassen en volkeren denk, want Ayn Rand biedt daarvoor mooie uitgangspunten.” Maar nee, hij kwam met een raar verhaal over advocaat van de duivel spelen en hij verliet de praktische politiek.
Hij is niet gepiepeld. En de redacteuren van de Volkskrant hebben niet verkeerd gehandeld door de informatie die hen bereikte, ook in de krant te zetten.
Aan de andere kant komt er nu wel een scheur in een bestendig gebruikelijke praktijk. Media plachten geen aandacht te besteden aan de uitspraken van politici, in dronkenschap gedaan in of rond het Binnenhof. Zo bestaat er een erecode dat je niks schrijft over wat zich afspeelt in de sociëteit Nieuwspoort. Als de virtuele kroeg een openbare plaats is en je verantwoordelijk kunt worden gehouden voor wat je daar zegt of doet, dan geldt dat ook voor watering holes rond het Binnenhof. Politici worden dan net zo vogelvrij als BN’ers, die altijd de borende blik van Evert Santegoeds en consorten moeten vrezen.