Wakker en rustig blijven: de dag na de schietpartij in München

Vrijdagavond waande ik me in München, zo dicht kom je in de buurt van een stad door het gebruik van alle sociale media. Door een oud medium – een portable televisietoestel – kwam ik er vroeg in de avond achter dat in München iemand op mensen had geschoten. Net als veel andere mensen dacht ik “nee, niet weer”. Daarna kroop ik achter de computer en volgde de ontwikkelingen op de voet.

Geen paniek De politie van München twitterde zo nu en dan belangrijke informatie die ik vervolgens retweete met een Nederlandse vertaling erbij. Wat kun je anders doen als je ver weg in Berlijn zit? Ook als maar één Nederlander  mijn tweet leest en ziet dat hij in het centrum van München een veilige plek moet zoeken, dan heb ik in ieder geval iemand kunnen helpen. Dat was mijn doel. Ik zag dat niet iedereen dit doel nastreefde. Een Nederlandse journalist twitterde dit: “Ooggetuige: ‘schutter riep ‘kutbuitenlanders”, laadde en schoot’ ”

Deze journalist heeft meer dan 17.000 volgers op Twitter en het bericht werd 55x geretweet. In de tussentijd riep de politie van München iedereen op speculaties achterwege te laten, ‘dat zou ons heel veel helpen’.

Ik heb niet gereageerd op de journalist, maar ik begrijp nog steeds niet waarom hij dit schreef. De man is toch ervaren genoeg om te weten dat informatie die volgens een ooggetuige die hij niet kent naar buiten komt wel zeer onbetrouwbaar is. Die informatie wordt na verloop van tijd – dit gaat via de sociale media heel erg snel – als een vrijwel vaststaand feit beschouwd en dat leidt dan weer tot allerlei opruiende discussies waar niemand bij gebaat is. Dat moet hij als doorgewinterde journalist toch weten.

Wat mij gisteren positief opviel was de persvoorlichter van de Münchener politie. Gelukkig is zijn optreden bij veel mensen in Duitsland blijven hangen. Hoewel ik in 9 van de 10 gevallen niet veel op heb met politie- of gemeentevoorlichters, vormde deze Marcus da Gloria Martins de grote uitzondering. Vanochtend kopte de  Süddeutsche Zeitung  niet voor niets  Der Mann, der ruhig bleibt  (De man die rustig blijft). Ook weekblad  Der Spiegel  besteedde veel aandacht aan de woordvoerder.

Ik las dat deze 43-jarige man ooit in Keulen als politie-agent begon en aan de politieacademie in Münster succesvol zijn masterstudie afrondde. Vorig jaar trad hij als woordvoerder in dienst bij de politie in München. Hij is ook de man die ervoor zorgde dat de politie in de Beierse hoofdstad zich beter naar buiten toe presenteert via de sociale media zoals Twitter en Facebook. Marcus da Gloria Martins straalde uit waartoe hij andere mensen opriep: rustig blijven. Hij gaf zelf het goede voorbeeld.

Samenwerking De oproep van de politiewoordvoerder galmt nog na en mag wat mij betreft bij heel veel mensen blijven nagalmen, want alleen door de rust te bewaren creëer je een mogelijkheid het terrorisme te bestrijden. Een mogelijkheid, want ook ik heb niet de kant-en-klare oplossing in mijn bureaulade liggen. Maar één ding weet ik wel: Marcus da Gloria Martins oogstte bij zowel links als rechts veel respect. En daar zie ik een deel van de oplossing om het terrorisme tegen te gaan. Iedereen die links is en iedereen die rechts is moet in het geval van terrorismebestrijding maar even vergeten aan welke kant hij of zij staat, links of rechts. Immers, iedereen is erbij gebaat dat het terrorisme de kop wordt ingedrukt, aan welke kant je ook staat. Natuurlijk heb je dan nog extreemlinks en extreemrechts. Ik hoop dat zowel de linksdenkende alsook de rechtsdenkende mensen inzien dat de oplossing niet bij deze extremistische groepen ligt.

Toekomst Vanochtend wandelde ik bij mij om de hoek over het Tempelhofer Feld, gewoon om even mijn hoofd leeg te maken. Ik zag twee jongetjes met een stok in een vuilcontainer porren, op zoek naar wellicht statiegeldflessen of iets eetbaars. Het waren duidelijk buitenlandse jongetjes en ik had sterk de indruk dat het vluchtelingen waren. Ze zagen er keurig gekleed uit, zou mijn oma zeggen. Volgens mij waren het broers. Het kleinste jongetje wilde niet opgeven en bleef half in de container hangen en porren, terwijl zijn oudere broer riep dat hij mee moest komen. Zouden dit potentiële terroristen zijn, dacht ik. Misschien. Als je ze iedere dag uitscheldt en geregeld hun woning in brand zet, dan zouden het terroristen kunnen worden. Maar deze jongetjes zouden volgens mij enorm blij zijn als ze ooit een baantje hebben en hun eerste eigen geld verdienen. Dan zouden ze er wellicht aan denken om carrière te maken, om hun talenten in te zetten. Ze zouden net zo’n hekel aan terroristen krijgen als wij.

Leefbaar Europa Daarom vind ik het de hoogste tijd vluchtelingen perspectief te bieden. Net zo belangrijk vind ik het hierbij heel erg waakzaam en wakker te zijn, omdat de kans groot is dat zich onder de vluchtelingen moordenaars en IS-aanhangers bevinden. Ook bevinden zich er vast en zeker verkrachters en dieven tussen, daar ben ik van overtuigd. We hebben het immers over meer dan een miljoen mensen. Ook in westerse bevolkingsgroepen met zo’n omvang zitten geheid moordenaars, verkrachters en dieven. Met die wetenschap in ons achterhoofd moeten we beginnen Europa leefbaar te maken. Met we bedoel ik links en rechts, want bij terrorismebestrijding is een samenwerking vereist. Links en rechts mogen het oneens zijn bij de verdeling van belastinggeld, bij de benadering van onderwijs en werkgelegenheid en tal van andere zaken, maar terrorisme raakt ons allemaal. Daar moeten linkse en rechtse politici het goede voorbeeld geven en de bevolking duidelijk maken, dat ze wat betreft terrorismebestrijding hand in hand gaan. Dat zou getuigen van moed. We moeten het kaf van het koren  scheiden en vluchtelingen die bereid zijn hier een bestaan op te bouwen een kans geven. Daarvoor is vakkundig personeel nodig. Aan de andere kant wordt er bij de Duitse politie al geïnvesteerd in middelen om terrorisme zo goed mogelijk te bestrijden. Ook dat juich ik toe.

Voor de rest is iedereen erbij gebaat 24 uur per dag waakzaam en wakker door het leven te gaan en te reageren op het juiste moment. Als er geen aanleiding is tot een reactie, dan is het een kwestie van de rust bewaren. Dit wordt vaak verward met ‘niets doen’ en lafheid, maar dat is het juist niet. Als je niet wakker en waakzaam bent, dan doe je inderdaad niets en dat is een laffe houding. Maar iemand die 24 uur per dag wakker en waakzaam midden in het leven staat en reageert waar nodig, die doet in mijn ogen al meer dan genoeg.

Update 23 juli 14:00 uur De dader schijnt volgens de  laatste berichten  een zogenaamde  Amoklaufer  te zijn en geen banden met IS te hebben. Het Nederlandse woord amokmaker wordt nauwelijks nog gebruikt. Kijk je naar  deze synoniemen , dan weet je echter meteen met wat voor soort persoon we hier te maken hebben.

Daarom heb ik zojuist het woord ‘aanslag’ in de titel van mijn bijdrage veranderd in ‘schietpartij’. Hoewel hier dus officieel geen sprake is van een terroristische aanslag, is de impact van deze schietpartij er niet minder om. In Duitsland laait nu ook de discussie op over de vraag wat het grote verschil is tussen een aanslag en een amok. De schietpartij zoals deze gisteren in München heeft plaatsgevonden had in mijn ogen ook een aanslag kunnen zijn. Wat telt is dat er onschuldige doden en gewonden zijn gevallen en dat we momenteel te maken hebben met aanslagen en schietpartijen die direct of indirect met terrorisme te maken hebben. Die ontwikkeling een halt toe te roepen, dat is de grote kunst.