Waarom mogen bedrijven ons blijven vergiftigen?

Het Amerikaanse chemiebedrijf 3M gaat in beroep tegen een beslissing van de provincie Antwerpen om strengere milieunormen te stellen aan de fabriek vlak over de Nederlandse grens, bij Antwerpen.

Waarom is een bedrijf met een omzet van 32 miljard dollar en 5 miljard dollar winst zo kwetsbaar als het gaat om hun verantwoordelijkheid? Terwijl ze juist zo ondernemend en innovatief zeggen te zijn?

De reden voor het beroep is bijna ironisch: “Ook vindt het bedrijf het onterecht dat de regels alleen gelden voor 3M en niet voor andere bedrijven. In een verklaring schrijft 3M dat zo ‘grote rechtsonzekerheid voor vele bedrijven in België’ ontstaat.”

De resultaten van bevolkingsonderzoek vlak over de grens in België tonen nu dat er in een straal van 3 kilometer rondom een fabriek van 3M een te hoge gifwaarde in het bloed van mensen zit. Dit gif is zeer kankerverwekkend.

Je leest het goed: drie kilometer omtrek! Hoe dichter je bij de fabriek woont, hoe ernstiger de vergiftiging. Dit is nog maar een eerste inventarisatie. Dat zijn wederom duizenden mensen die blootgesteld zijn aan kankerverwekkende stoffen. Lees hier het onderzoek van de Belgische GGD (Agentschap Zorg en Gezondheid).

Natuurlijk zijn de effecten op verdere omtrek lastiger te achterhalen. Maar vis uit de Schelde zou ik even van het menu schrappen de komende jaren.

Je mag als burger niet eens naar de WC bij een café, om een honderdduizendste procent kans dat je iemand besmet. Waarom zijn overheden wél zo bang om paal en perk te stellen aan overduidelijke gezondheidsschade door bedrijven?

Autoriteiten zouden deze 3M-fabriek in Zwijndrecht toch moeten sluiten tot het is opgelost? En de Nederlandse overheid zouden hier toch ook op moeten aandringen, omdat het gif regelrecht Zeeland in spoelt? En zou het bedrijf niet direct een groot schoonmaak- en compensatiefonds moeten vullen?

Maar net als bij de Kooksfabriek van het Indiase TATA Group in IJmuiden, die ook giga-gezondheidsschade geeft aan omwonenden, blijft het bij aangescherpte milieueisen en verscherpt toezicht.

Media en politici zijn dit zo weer vergeten. De Nederlandse vertegenwoordiger van TATA kreeg recent zelfs een staande ovatie bij een duurzaamheidsconferentie op Terschelling, voor zijn leiderschap. En omwonenden blijven zitten met aantoonbare kanker, ziekten aan luchtwegen, hoesten, hoofdpijn.

Met zulke omzetten en winsten – TATA Group zet 125 miljard dollar om – kun je toch verantwoordelijk, ondernemend en innovatief tegelijk zijn? Juist ondernemerschap zou gericht moeten zijn op waarde creatie en problemen oplossen. Als bedrijven dit nalaten, creëren ze zélf de door hen gevreesde regels en litigation-cultuur.

Maar goed, kennelijk zijn er volgens 3M meer bedrijven die dit doen? En het bedrijf weet ervan? De toezichthouders zullen vast even doorvragen en ook hier gepaste maatregelen nemen…