Waar staat BBB voor? Tijd voor een rondgang door de provincie

Steeds hoor je over de kloof: in de grote stad snapt men het platteland niet. 

Hoe ziet Nederland eruit als het aan de Boer Burger Beweging ligt? BBB doet overal mee aan de Provinciale Statenverkiezingen en wordt naar verwachting een van de grotere partijen. Caroline van der Plas is er binnen twee jaar in geslaagd een heel nieuw thema op de politieke agenda te zetten: de kloof tussen stad en platteland. Vroeger had niemand het erover, nu kun je er niet meer omheen. Hoog tijd voor een kennismaking: wat wil BBB en wat moeten stemmers uit de grote stad daarvan denken?

Eind 2020 schreef ik over nieuwe partijen die voor het eerst meededen aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Ik schreef over allerlei clubs waarvan ik vermoedde dat ze nooit de kiesdrempel zouden halen, waaronder Splinter van ex-PvdD-Kamerlid Femke Merel van Kooten, Code Oranje met aanvoerder Richard de Mos en de Libertarische Partij, een club die al heel lang bestaat maar nog nooit een deuk in een pakje boter heeft geslagen. Ook ‘de boerenpartij uit Deventer’ stond op mijn lijstje.

Een kansloze partij

Zo’n club heeft nul procent kans om in de Tweede Kamer te komen, dacht ik toen: de doelgroep wordt al door het CDA afgedekt. Toch had Caroline er alle vertrouwen in. Ze wilde er graag over praten. Zo zat ik al snel aan haar keukentafel in Deventer om te bespreken waarom ze ‘deze kansloze partij’ had opgericht. Het CDA bestond toch al? Daar was Caroline zelf actief geweest. Haar antwoord was simpel: het CDA doet niets voor boeren. En van het platteland begrijpt de partij ook maar weinig.

Het werd een lang, maar aangenaam gesprek. Caroline maakt zich niet alleen druk over stikstofregels, maar ook over plattelandsvoorzieningen. Een voorbeeld bleef bij me hangen: als er subsidies voor theatergezelschappen worden uitgereikt en een van de twintig Amsterdamse gezelschappen valt buiten de boot, is het land te klein. In dorpen is vaak maar één culturele voorziening: de bibliotheek. Die wordt tegenwoordig vaak gesloten en geen haan die ernaar kraait.

Caroline wist zeker dat ze in de Tweede Kamer zou komen, zei ze. Pas vlak voor de verkiezingen begon ik die uitspraak serieus te nemen. Ik ging langs bij Kamerkandidaat Erik Stegink, die inmiddels partijvoorzitter is. We reden door een stukje Overijssel en werkelijk overal hingen BBB-borden. Ook Erik had er alle vertrouwen in. De mensen uit de stad willen graag duurzame energie en de mensen op het platteland krijgen de windmolens in hun achtertuin, legde hij uit.

De kloof met de stad

Steeds hoor je over de kloof: in de grote stad snapt men het platteland niet. Ook Stegink somde een lange lijst voorzieningen op die op het platteland verdwijnen, variërend van het zwembad tot de supermarkt en de bus. Toen ik later bij een presentatie van het verkiezingsprogramma was, moest iemand van BBB me met de auto ophalen, want met het openbaar vervoer kon ik er niet komen. Caroline moest lachen: nu kon ik eindelijk eens voelen hoe het er op het platteland aan toegaat.

In Amsterdam stemmen mensen anders dan in de polder. Hier is GroenLinks een grote partij en de Partij voor de Dieren boekt enorme successen. Tussen al het beton verlangen kiezers kennelijk intens naar meer groen en meer natuur. Als ze horen dat stikstof de natuur bedreigt, vinden ze meteen dat daar iets aan gedaan moet worden. Misschien niet zo vreemd dat mensen die tussen de boerenbedrijven wonen dat toch net even anders zien.

Een boerin zei een tijdje terug tegen me: jij begrijpt gewoon niet wat wij op de boerderij doen. Ik mocht langskomen en zag voor het eerst hoe koeien worden gemolken. Om het verwijt dat de intensieve veeteelt vervuilend is moest ze lachen. Als het water in de sloot te vies is en de koeien drinken het op, kan ze haar melk niet meer verkopen. Haar grootste probleem is? Dat bij hevige regenbuien het rioolwater van de naburige stad direct in het oppervlaktewater terechtkomt en dus in haar melk.

Tijd voor een kennismaking

Twee jaar geleden was Caroline de verrassing van de verkiezingen. Dit keer kan BBB een serieuze machtsfactor worden. Straks is de partij meer dan alleen die ene vrouw uit Deventer, maar zit men in alle provincies en in de Eerste Kamer. Caroline heeft haar zin gekregen: ook stedelingen en groene stemmers moeten zich noodgedwongen gaan interesseren in de belangen van de rest van het land. Als ze dat niet uit zichzelf doen, dwingen de Statenleden van BBB dat binnenkort wel af.

Tijd om dat voor te zijn en ons licht op te steken bij de kandidaten van BBB voor de Provinciale Staten. Wie zijn ze, wat willen ze en hoe kijken ze naar typische BBB-thema’s als landbouw, natuur en duurzaamheid? Waarom zijn ze niet gewoon lid geworden van het CDA? Waar komt hun vertrouwen in de partij van Caroline vandaan? De komende twee weken praat ik met vier BBB-kandidaten: een visser, een jager, een veehouder en een akkerbouwer. Waar wil BBB met Nederland naartoe? Na vier gesprekken trekken we conclusies.

De komende twee weken interviewt Chris Aalberts vier kandidaten van BBB. 

Beeld: spandoek van BBB. Foto: Chris Aalberts.