VVD, zorg dat nieuwkomers mee kúnnen doen

Nieuwkomers in Nederland moeten hun plaats verdienen, betoogde Bente Becker onlangs in NRC. Het Tweede Kamerlid van de VVD wil dat nieuwkomers eerst afgezonderd op aparte locaties leven. En pas als ze voldoende geïntegreerd zijn, krijgen zij wat haar betreft volledige toegang tot de samenleving. Maar een nieuwe taal en maatschappij leren begrijpen kán helemaal niet in isolement. Iedereen die weleens geprobeerd heeft een nieuwe taal onder de knie te krijgen, weet dat je het meeste leert in de praktijk.

Wie wil dat nieuwkomers echt mee kunnen doen, investeert in kansen: in goed taalonderwijs, maatschappelijke begeleiding, cultuursensitief onderwijs en kansen op de arbeidsmarkt. Precies daaraan heeft het de afgelopen jaren ontbroken. Integratiebeleid volgens de VVD is als een kind leren zwemmen op het droge. Zoals je de schoolslag niet kan leren zonder water, kun je geen Nederlands leren zonder een warm bad van mensen om je heen, die de taal vloeiend spreken. Een netwerk, hulp en een thuis-gevoel zijn de sleutel tot succesvolle integratie.

De georganiseerde segregatie die de VVD bepleit, doet denken aan de jaren ’60. Gastarbeiders die toen door de overheid naar Nederland werden gehaald, zijn nooit gestimuleerd om mee te doen aan onze samenleving. Partijen van links tot rechts hadden hiervan achteraf spijt. Waarom zou je dezelfde fout nog eens maken?

Anno 2020 weten we wat nodig is voor effectieve integratie. Er zijn boekenkasten vol met studies en adviezen, die hierop neerkomen: zorg dat nieuwkomers vanaf dag één mee kunnen doen. Zorg dat ze snel na aankomst met een baan, vrijwilligerswerk of opleiding kunnen beginnen. Organiseer goed taalonderwijs. En pak discriminatie, racisme en uitsluiting aan, zodat mensen er echt bij kunnen horen.

Dat is niet alleen theorie, veel gemeenten brengen dit beleid al in de praktijk. Zo begeleidt de gemeente Amsterdam sinds 2017 nieuwkomers intensief in hun zoektocht naar hun plek in de maatschappij. Of dat nu werk, een opleiding, of een andere vorm van participatie is. Met succes. Elk jaar stromen er dankzij de ‘Amsterdamse Aanpak Statushouders’ meer nieuwkomers uit de bijstand dan voor 2017.  En in de aanpak ‘Samen Haags’ staan maatwerk, motivatie en vertrouwen in de nieuwkomer centraal. Wat blijkt? Mensen stijgen boven zichzelf uit.

Dat is niet dankzij, maar juist ondanks het landelijk inburgeringsbeleid. Daarin zijn nieuwkomers overgeleverd aan de grillen van een ongereguleerde markt. En aan de continue dreiging om, als je de examens niet tijdig haalt, je verblijfsvergunning te verliezen. De onzichtbare hand waar rechtse politici zo’n vertrouwen in hebben, heeft door frauderende taalbureaus vooral kansen en geld afgepakt van nietsvermoedende nieuwkomers. En van de samenleving. Want wanneer nieuwkomers niet de kans krijgen om te integreren, dan draagt de hele samenleving de gevolgen.

Er was hoop. Het kabinet werkt aan een nieuwe inburgeringswet, die het mislukte beleid moet repareren. Gemeenten staan in de startblokken om ermee aan de slag te gaan. Maar deze reparatiewet heeft inmiddels forse vertraging opgelopen. Dat betekent dat de onzichtbare hand van rechts nog langer slachtoffers kan maken onder nieuwkomers. Mensen die dolgraag onderdeel willen worden van onze samenleving.

En werken vanaf dag één? Veel nieuwkomers willen niets liever. Maar ze mogen niet, omdat ze wachten op hun verblijfspapieren. Dat wachten duurt vaak eindeloos lang, vanwege achterstanden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ondanks beloftes van het kabinet en van staatsecretaris Broekers-Knol, worden deze wachtlijsten maar niet opgelost.

Dat zijn de werkelijke problemen die we moeten aanpakken om ervoor te zorgen dat mensen mee kunnen doen. In plaats daarvan hamert de VVD op hogere taaleisen, boetes en isolatie op een integratielocatie. Terwijl de trampoline kapot is, moeten nieuwkomers over een steeds hogere lat springen.

Onze oproep aan Bente Becker is daarom: vertrouw in mensen. Help nieuwkomers boven zichzelf uit te stijgen. En werk samen met ons aan het bieden van kansen. Zodat nieuwkomers en de samenleving profiteren.