VVD en CU misbruiken antisemitisme als wapen

VVD en ChristenUnie beschouwen zichzelf als de voorvechters in de strijd tegen antisemitisme. Hun aanpak is echter problematisch omdat ze maar liefst vier vliegen in een klap willen vangen: opkomen voor Joden, de Israëlische bezetting steunen, linkse kiezers wegtrekken en hun anti-migratieagenda bevorderen door migranten als antisemieten weg te zetten. Bovendien vervalsen ze het debat.

In hun ‘antisemitismenota’ stellen VVD en CU dat Jodenhaat binnen rechts alleen voorkomt bij extreemrechts. Volgens hen komt antisemitisme vooral voor bij voetbalsupporters, moslims (onder christenen zou dit verwaarloosbaar zijn) en linkse Palestina-supporters. Maar het onderzoek van de Utrecht Data School, dat in dezelfde nota wordt aangehaald, laat iets anders zien: “Het aandeel antisemitische berichten in het cluster ‘Pro-Palestina’ is minimaal... Op Twitter vinden we veruit de meeste antisemitische uitingen bij rechts-conservatieve accounts en complotdenkers. Binnen deze groep worden in absolute aantallen meer dan zeven keer zoveel antisemitische berichten geplaatst dan in de groep met de op één na meeste antisemitische uitingen.”

Er zijn zelfs meer antisemitische berichten afkomstig van Israël-supporters dan van Palestina-supporters.

In de antisemitismenota is er een sectie over (extreem)links, waarin staat dat antisemitisme “onder meer begon met de revolutionaire arbeidersbeweging. Het meest voorkomende cliché was van de ‘Joodse kapitalist’.” Dit suggereert dat linkse arbeiders antisemitisch zijn, omdat ze altijd al antisemitisch zijn geweest. Het probleem met deze paragraaf is dat soortgelijke uitspraken ook over liberalen en christenen gemaakt konden worden, omdat de rest van Nederland net zo antisemitisch was als de revolutionaire arbeidersbeweging. Peter Giesen schrijft in zijn boek “Land van lafaards?” dat het Liberale Weekblad (van de Liberale Staatspartij, een voorloper van de VVD) in 1938 over Joodse vluchtelingen schreef: “Dezer dagen ontvingen wij een brief van een hoogstaande vrouw, die zeer veel daadwerkelijk voor de zaak der Joden en der emigranten heeft gedaan. Zij schreef ons: ik word ‘ziedend’ dat ik Amsterdam zie veranderen in een Duitsche stad.” Daarnaast wilde de katholieke minister Van Schaik Joodse vluchtelingen terugsturen om “ras-, oeconomische en sociale overwegingen.”

De huidige nota noemt de Britse Labour-partij antisemitisch en probeert daarmee dezelfde strategie toe te passen als de Conservatieve Partij in Engeland, die haar verkiezingswinst in 2019 mede te danken had aan de antisemitismebeschuldigingen binnen Labour. Het Britse parlement deed echter onderzoek en concludeerde: “Er is geen betrouwbaar, empirisch bewijs om het idee te ondersteunen dat antisemitische attitudes vaker voorkomen binnen de Labour-partij dan binnen andere politieke partijen.” Volgens een onderzoek van de Campaign Against Antisemitism had 32% van de Labour-leden ten minste één antisemitische opvatting, terwijl dit percentage hoger lag bij rechtse partijen: 39% van de UKIP-supporters en 40% van de Conservatieven.

Het antisemitismeschandaal binnen Labour ontstond omdat Jeremy Corbyn de Palestijnse staat wilde erkennen. Labour-leden die Corbyn te links vonden of de macht wilden overnemen en de Tories herhaalden de beschuldigingen van Israël-supporters. De Britse media controleerden niet of deze beschuldigingen klopten. In het Westen herhalen de media vaak beschuldigingen van antisemitisme zonder te controleren of deze waar zijn. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Veel journalisten zien zichzelf bijvoorbeeld als verdedigers van minderheden; zij vermijden kritische controle van uitspraken van deze groepen om niet onbedoeld bij te dragen aan hun mogelijke onderdrukking. Daarnaast kan het zijn dat journalisten, zoals in Duitsland, historische schuld voor de Jodenvervolging deels willen compenseren door beschuldigingen minder kritisch te benaderen, waarbij zij soms het principe van onschuld tot schuld bewezen wordt ondermijnen. Verder hebben sommige journalisten pro-Israëlische of anti-islamitische vooroordelen, waardoor ze berichten selectief in Israëls voordeel presenteren – denk bijvoorbeeld aan christelijke kranten, De Telegraaf en de Britse schandaalpers. Ook machtsdenken en loyaliteit aan Westerse bondgenoten kunnen een rol spelen. Tot slot speelt ingroup-bias soms mee, waarbij journalisten zich identificeren met Joden als onderdeel van de joods-christelijke cultuur, terwijl Palestina-supporters als een outgroup worden gezien. Deze en andere factoren kunnen elkaar versterken, met als resultaat dat de media beschuldigingen van antisemitisme vaak niet verifiëren. Voorbeelden van hoe de Britse media in haar plicht tot controle faalde, vind je in de volgende boeken: “Bad News for Labour: Antisemitism, the Party and Public Belief” van Greg Philo en collega’s; “How the EHRC Got It So Wrong: Antisemitism and the Labour Party”, van Jewish Voice for Labour; “Weaponising Anti-Semitism: How the Israel Lobby Brought Down Jeremy Corbyn” van Asa Winstanley.

VVD en ChristenUnie proberen dezelfde strategie als de Tories toe te passen tegen linkse partijen en tegen de Palestina-supporters. De nota beticht ook The Rights Forum, een lobbyorganisatie die opkomt voor Palestijnse rechten, van antisemitisme. Daarnaast verwijten de VVD en de CU de demonstranten voor Palestijnse rechten herhaaldelijk van antisemitisme. Daarmee leiden ze af van het harde optreden van Israël in Gaza, de landroof op de Westelijke Jordaanoever en het geweld van de kolonisten.

De antisemitismenota stelt dat moslims overwegend antisemitisch zijn, terwijl christenen vrijwel vlekkeloos worden gepresenteerd. Dit negeert echter het antisemitisme dat bestaat binnen het christenzionisme. Zo beweerde John Hagee, oprichter van de pro-Israëllobby Christians United for Israel, met 10 miljoen leden, dat Hitler onderdeel was van Gods plan om Joden naar Palestina te verplaatsen. Hij stelde dat Hitler afstamde van ‘vervloekte, genocidaal moorddadige halfbloed Joden’ en dat de vervolging van Joden het gevolg was van hun ongehoorzaamheid aan God. Hagee is niet de enige. Sommige christenen geloven dat de migratie van Joden naar Israël de vervulling is van Bijbelse profetieën, die uiteindelijk zullen leiden tot hun bekering tot het christendom en de wederkomst van Jezus Christus. Twee dagen geleden schreef Trouw: “Hoewel de Protestantse Kerk en eerder al haar voorgangers het pad van zending onder Joden officieel heeft verlaten, sprak predikant Kees Groenendijk uit Piershil openlijk over het bekeren van Joden tot het christendom, in zijn ogen een bijbelse opdracht.”

In 2024 verklaarde het Internationaal Gerechtshof in een adviesopinie dat Palestijnen recht hebben op de volledige bezette gebieden en dat Israël de illegale bezetting zo snel mogelijk moet beëindigen. Het Hof adviseerde derde landen om alle economische activiteiten die de bezetting ondersteunen te stoppen. Nederland verklaarde voor het Hof dat de bezetting illegaal is, dat de nederzettingen neerkomen op oorlogsmisdaden en dat derde landen verplicht zijn samen te werken om een einde te maken aan Israëlische schendingen van fundamentele normen van het internationaal recht. Desondanks stemmen VVD en CU in de Tweede Kamer tegen moties die de regering aansporen haar juridische verplichtingen na te komen. Hun strijd tegen antisemitisme lijkt daarmee een middel om tijd te rekken, zodat Israël zoveel mogelijk grondgebied kan annexeren en Palestijnen kan verdrijven.

De ChristenUnie en VVD zouden meer steun kunnen vergaren voor hun jihad tegen antisemitisme als ze zich alleen zouden inzetten voor de Joodse gemeenschap en antisemitisme niet zouden misbruiken als middel voor andere politieke doelen. Het misbruiken van de Joden voor politieke doelen is antisemitisme.