Vrijwilligers willen levensgevaarlijk corona-experiment aangaan

Een vrijwillige besmetting met het coronavirus om zo de wetenschap een handje te helpen in de zoektocht naar een vaccin. Dat is wat het Amerikaanse initiatief 1 Day Sooner – 1 dag eerder – beoogt. Volgens de NOS hebben inmiddels ook zo’n veertig Nederlanders zich aangemeld als COVID-proefkonijn.

Mensen bewust besmetten met een virus om mogelijke vaccins te testen is controversieel, maar niet ongebruikelijk. Het griepvaccin Tamiflu is bijvoorbeeld op die manier tot stand gekomen, maar ook in de zoektocht naar vaccins tegen malaria, tyfus en cholera lieten mensen zich vrijwillig infecteren om de ontwikkeling van een vaccin te bespoedigen. En nu een vaccin tegen het coronavirus nog altijd ver weg lijkt, hebben opnieuw honderden mensen zich aangemeld.

Een van de initiatiefnemers van 1 Day Sooner is de 34-jarige voormalig bedrijfsjurist Josh Morrison. Hij runt tegenwoordig de non-profitorganisatie Waitlist Zero die zich inzet om geschikte donoren te vinden voor nierpatiënten. In maart stuitte hij op een artikel uit het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Infectious Diseases. Daarin werd de noodzaak beschreven om in deze ongebruikelijke tijden te kijken naar ongebruikelijke methoden. ‘Elke week zonder vaccin betekent wereldwijd duizenden doden,’ concludeert het artikel.

Vooralsnog is er geen goedkeuring voor het plan. Voor dat zover is zal het langs een medisch-ethische commissie moeten en het is nog maar de vraag of zo’n voorstel het op dit moment haalt. Besmetting met het coronavirus is namelijk allesbehalve risicoloos, ook niet voor de groep op wie 1 Day Sooner zich richt: gezonde twintigers en dertigers. Er is simpelweg nog te veel onbekend over het nieuwe coronavirus. Hoewel het gros van de dodelijke slachtoffers ouder is en onderliggende klachten had, zijn er ook steeds meer aanwijzingen dat het virus ook op jongere mensen een verwoestende uitwerking kan hebben. Ook wanneer de klachten in eerste instantie mild of zelfs nauwelijks waarneembaar zijn.

Die risico’s onderkent ook Josh Morrisson. Daarover zegt hij: ‘Als je kijkt naar de risico’s die COVID-19 met zich meebrengt voor de jonge, gezonde doelgroep, dan is die vergelijkbaar met een bevalling of nierdonatie. Het is een aanzienlijk risico dat we allerminst onderschatten. Maar gezien de enorme potentiële waarde [voor een vaccin] denken we dat dit risico het waard is.’

Over de vraag of een medisch-ethische commissie een initiatief als 1 Day Sooner zal goedkeuren, zegt gezondheidsredacteur Rinke van den Brink van de NOS : ‘Misschien dat het in de Verenigde Staten makkelijker gaat dan in Nederland, maar het is twijfelachtig of het zou kunnen.’