Het is een vloek om interessante tijden te beleven
Het was te verwachten. Geen zinnig mens had een ander advies verwacht dan nu door het Outbreak Management Team (OMT) is uitgebracht. De lockdown wordt voor het grootste deel voortgezet. Alleen de mondhygiënisten en de tandartsen mogen hun praktijken op de gebruikelijke voet voortzetten. En het onderwijs onder allerlei voorwaarden een beetje.
De afbraak van de welvaart gaat dus onverdroten door. Ondanks de aalmoezen van het kabinet zijn steeds meer bedrijven de ondergang nabij. Nederland en de wereld staan oog in oog met een verregaande ontwrichting van de maatschappij. Straks kan een groot deel van de bevolking niet meer aan zijn verplichtingen voldoen. Dan is het gedaan met het financieel-economische kaartenhuis dat we na de vorige cisis hebben opgetrokken.
Pensioenfondsen en instanties als het IMF spreken over krimpcijfers van acht tot tien procent. Dat noemen zij inktzwarte scenario’s. We mogen rustig aannemen dat hun prognoses nog optimistisch zijn.
We are so fucked. Daar kun je je geen voorstelling van maken, behalve misschien als je een klein cafeetje hebt of ZZP-er bent die om onduidelijke redenen buiten de regelingen van Koolmees valt.
Het OMT verwacht dat het openbare leven nog zeker een jaar zal worden gekenmerkt door grote beperkingen. Dat betekent verarming op een zeer breed front. Als een vaccin ten tonele verschijnt en we dat nog kunnen betalen, dan staan we niet voor een periode van herstel maar van wederopbouw ook al is er in tegenstelling tot 1945 geen enkele stad plat gegooid. Vergis je niet: het Westen wankelt. Het Mene Tekel staat aan de wand. We zijn gewogen en te licht bevonden. We zijn een schitterend beeld met een gouden hoofd, een zilveren lijf, ijzeren benen maar met lemen voeten.
Daarom kan de Nederlandse regering het niet bij een Outbreak Management Team op biologisch en geneeskundig gebied laten. Het is urgent om daarnaast onmiddellijk een Outbreak Management Team 2 te vormen met daarin de beste economen, sociologen, en antropologen in het land, aangevuld met wetenschappers uit andere disciplines, die aangedragen worden door deze beoefenaren van de sociale wetenschappen. Wie weet hebben ze behoefte aan de stem van denkers en – in navolging van Ramsey Nasser – dichters. Dat is hun verantwoordelijkheid.
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen ( KNAW ) is de beste instantie om kandidaten aan te leveren voor de kern van zo’n OMT2. Uiteraard kunnen de leden de volledige denkkracht inzetten van de instellingen waaraan zij verbonden zijn. Hun aanvragen en opdrachten hebben prioriteit.
Dit OMT2 geeft de overheid adviezen om de Nederlandse maatschappij zo ongeschonden mogelijk door deze periode heen te helpen. Ook ontwikkelt het scenario’s voor de wederopbouw na de komende rampjaren. Kortzichtig mogen de daarbij niet zijn: Zij moeten het belang van Nederland juist met een mondiale blik het belang van Nederland voor ogen houden. Wij kunnen ons tenslotte niet meer achter onze dijken in een schitterend isolement verbergen. Die tijden zijn voorbij. Tegelijk kunnen we niet zomaar de oude draad weer oppakken. Daarvoor is er in ons land zelf en in de rest van de wereld teveel door elkaar geschud.
Latere generaties zullen 2020 als een sleuteljaar beschouwen. Dat is een schokkend besef. Uit China komt tenslotte behalve het virus de vervloeking: “Ik wens je toe interessante tijden te beleven”.