Voorkom woningnood, bouw nú betaalbare huurwoningen

Het hebben van een dak boven het hoofd is één van de meest basale basisbehoeften van de mens. Steeds meer huurders worden in deze basisbehoefte bedreigd. Uit het onderzoek Geldzaken in de Praktijk van het NIBUD blijkt dat twee op de vijf huishoudens achter loopt met zijn betalingen en één op de vijf huishoudens ernstige achterstanden heeft waardoor er betalingsproblemen ontstaan. De belangrijkste reden hiervoor is dat mensen hun rekeningen niet meer kunnen betalen vanwege hoge vaste lasten. Zij hebben te weinig geld voor basisbehoeften zoals voedsel, zorg, huur, gas, water en elektriciteit.

Een woning is voor mensen als een tweede huid. Het is de plek waar je veilig bent, waar je thuiskomt na een dag werken, waar je kinderen opgroeien, waar je ruzie maakt en waar je elkaar lief hebt. Wanneer door stijgende huren, betalingsachterstanden en/of een tekort aan betaalbare huurwoningen deze basisbehoefte in gevaar komt, worden mensen direct bedreigd in hun bestaanszekerheid.

Niet alleen mensen die in armoede leven hebben problemen met te hoge huren en een tekort aan betaalbare huurwoningen. Ook steeds meer jonge mensen en starters ervaren problemen. Door flexibele arbeidscontracten komen zij niet in aanmerking voor een hypotheek. Zij zijn afhankelijk van de particuliere huursector waar vaak te hoge huren worden gevraagd.

De oplossing voor bovengenoemde problemen is het bouwen van meer betaalbare huurwoningen. Een lastige opgave omdat dit VVD-PvdA-kabinet (met steun van D66 en het CDA) het woningbouwcorporaties en gemeenten onnodig moeilijk maakt door het heffen van een extra belasting: de zogenaamde verhuurdersheffing ter hoogte van 1,6 miljard euro. Geld dat in de staatskas terecht komt en niet wordt geïnvesteerd in het bouwen van meer betaalbare huurwoningen.

Vele gemeenten en woningbouwcorporaties wordt het door de verhuurdersheffing ook lastig gemaakt om voldoende betaalbare woningen te bouwen. Daarom moeten gemeenten met uitgewerkte alternatieven komen en samen met woningbouwcorporaties én huurders druk uitoefenen op het kabinetsbeleid. Niet blijven hopen op de “gunst” van marktpartijen, maar juist samen met gemeenten, woningbouwcorporaties, huurders en woningzoekenden politieke verandering afdwingen.

Zolang dit kabinet blijft vasthouden aan de verhuurdersheffing zullen gemeenten ook zelf met plannen voor het bouwen van betaalbare huurwoningen moeten komen. De afgelopen twee jaar is hier te weinig van terecht gekomen. De wachtlijsten zijn gegroeid en de verkoop van betaalbare huurwoningen blijft doorgaan. Om de voorraad nog enigszins op peil  te houden, moet de verkoop van deze woningen worden gestopt.

Om nieuwe betaalbare huurwoningen bij te bouwen moeten er concrete bouwplannen worden gemaakt. Hiervoor moet de gemeente zich meer inzetten. Door leegstaand vastgoed om te bouwen en het beheer hiervan over te dragen aan woningbouwcorporaties. Door gemeentelijke grond voor gunstige prijzen aan te bieden voor de bouw van betaalbare huurwoningen. Daarnaast moeten er bij leningen of lagere grondprijzen afspraken worden gemaakt over de duur van het behoud van de betaalbare huurwoningen. Deze maatregelen kosten geld, maar dit is een politieke keuze die noodzakelijk is om woningnood te voorkomen.

Gemeenten, woningbouwcorporaties, huurders en woningzoekenden moeten de strijd richting Den Haag aan gaan om de verhuurdersheffing af te schaffen. Gemeenten moeten daarnaast het heft in eigen handen nemen door meer zelf te investeren in sociale volkshuisvesting en met concrete bouwplannen te komen. Zo kan de sociale volkshuisvesting worden gered en kan de woningnood worden bestreden.