Voor een vrijwillig levenseinde

Afgelopen weekend heb ik mij ten langen leste ingeschreven bij de Coöperatie Laatste Wil. Mijn to do lijst – laat ik niet spreken van een bucket list , ik heb nog lang genoeg te gaan – is daarmee één item korter geworden. Mij formeel uitschrijven bij de katholieke kerk, een bezoek aan het alweer lange tijd heropende Rijksmuseum en aanschaf van de nieuwe roman van Alan Hollinghurst (om enkele willekeurige andere punten te noemen) moeten nog even blijven staan. Ik kwam er opnieuw niet aan toe.

Nu het wetsvoorstel Voltooid Leven door de nieuwe coalitie op de lange baan is geschoven – en na een gesprek enkele dagen eerder met een oudere vriendin, die vertelde als ikzelf te twijfelen over een lidmaatschap – leek het moment de coöperatie te steunen daar.

Ik was het al veel langer van plan. Al jaren. Maar net als de genoemde vriendin bleef ik aarzelen.

Waarom eigenlijk?

Er zit iets oncomfortabels in de daad van elk lidmaatschap. Nederland is een ultiem clubjes- en verenigingenlandje, maar in dat opzicht ben ik geen modale Nederlander. Clubgevoel staat mij tegen. Lidmaatschap jeukt.

Maar meer dan dat; in dit specifieke geval: de stap tot lidmaatschap voelt als een concrete stap dichter bij de dood. Hoewel ik het als een grote geruststelling ervaar niet door de god van Van der Staaij, Segers en Buma van een zelfgekozen einde afgehouden te kunnen worden, voelt het wat beangstigend de kennis van de dood dichterbij, de middelen zelfs in huis te halen.

Het is een dubbel gevoel. Enerzijds wens ik zelfbeschikking, het liefst in overleg en met begeleiding op het moment dat ik er aan toe zou zijn. Anderzijds is het idee een zelfmoordmiddel concreet in de hand te houden licht verontrustend. Een teken misschien, dat ik het nog lang niet daadwerkelijk gebruiken wil. Een sensatie van ongemak. Ik zou er niet, nu, op deze wijze mee bezig willen zijn.

Toegegeven: ook de afhankelijkheid van een psycho-professional, een -ater of een -loog, zou mij beangstigen. Een reden waarom ik bijvoorbeeld ook het recht te weigeren door het Pieter Baan Centrum onderzocht te worden niet te eenvoudig zou willen zien verdwijnen – hoezeer ik er bij verdachten van de allerzwaarste misdrijven ook iets voor te zeggen vind. De psychologie heeft te veel van een Voodoo-wetenschap om er, als er ook maar in redelijkheid een andere weg bestaat, van afhankelijk te willen zijn. (Ik heb te veel vrienden, te veel ellende zien meemaken in contact met niet begrijpende, stugge zielknijpers.)

Het leven is dilemma’s. Liever een geordende, zorgvuldige maatschappelijke begeleiding dan volledig eigen toegang tot de dood. Dat zou mijn oordeel blijven. Maar bij uitblijven daarvan schaar ik mij, ergens volgend jaar (na de verplichte zes maanden wachttijd te betrachten) bij diegenen die ‘de pil van Drion’ in het nachtkastje bewaren. Achter slot en grendel. En graag steun ik, met een lidmaatschap, het bieden van de mogelijkheid – tot de kennis – daartoe.

Totdat ook de Tweede Kamer zelfbeschikking onder redelijke voorwaarden voor ieder mogelijk en toegankelijk maakt.

Dat geeft mij , geheel persoonlijk wellicht, vertrouwen in de toekomst.